محمدمهدی تینای‌تهرانی؛ استاد چاپ دانشگاه و مدیر تولید چاپخانه تهرانی به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به وضعیت کنونی صنعت چاپ در کشور گفت: طی یکسال گذشته این صنعت دچار فشارها و دشواری‌های زیادی بعد از اوج گرفتن تحریم‌ها و افزایش نرخ ارز شده است و در کنار آن کاهش بودجه تبلیغاتی شرکت‌ها و پس از آن هم به رکود اقتصادی ناشی از بحران بیماری کرونا برخورد کرده است.
وی درباره مشکلات تامین مواد اولیه برای چاپخانه‌داران نیز گفت: بخش عمده مواد مورد نیاز صنعت چاپ وارداتی است و قبلا از کشورهای مختلف وارد می‌شد، مثل سلفون یا سایر مواد اولیه که اغلب از کره، هند و چین به کشور می‌آمد اما الان مواد اولیه این صنعت فقط از چین به داخل کشور می‌آيد و همین موضوع شرایط کار را برای فعالان این حوزه سخت کرد است.
تینای‌تهرانی با اشاره به تشدید مشکلات صنعت چاپ در دوران کرونا، افزود: به‌دنبال بیماری کرونا بخش زیادی از مشکلات فعالان این حوزه تشدید شده است و در یکسال گذشته بسیاری از چاپخانه‌ها تحت تاثیر بیماری کرونا قرار گرفته‌اند. در این میان، سیاست‌هایی که دولت برای حمایت از صنعت در پیش گرفته مثل وام و تسهیلات به نتیجه نرسیده است.
وی با بیان اینکه برگزار نشدن نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز به کسادی و رکود کار در بازار چاپ دامن زد، گفت: به دنبال تعطیلی این نمایشگاه بخشی از فعالان صنعت چاپ که درگیر حوزه نشر بودند، دچار تنش و رکود کاری شدند و بیکار شد‌ه‌اند و به دغدغه‌های این بخش دامن زده شد.
تینای‌تهرانی یادآور شد: مساله دیگر این است که اهالی چاپ نیز الان به‌طور مشخص یک اتحادیه منظم و دقیق ندارند. صنعت چاپ از صنوفی است که متولی درستی ندارد؛ تشکلی که مطالبات آن‌ها را پیگیری و به وضعیت آن‌ها رسیدگی کند.
لزوم وفق با تغیرات روز
این فعال حوزه چاپ با طرح این موضوع که مدت‌ها است که چاپ در شیوه سنتی خود دچار تزلزل شده و تحت فشار تغییر تکنولوژی از چاپ افست یا سنتی به چاپ دیجیتال گشته است، عنوان کرد: در این تغییر تکنولوژی ما انتخاب‌کننده و تعیین‌کننده نیستیم، موضوع دیجیتالی شدن در سراسر دنیا فرایند اجتناب‌ناپذیری بوده که در حوزه‌های مختلف از جمله نشر رخ داده است.
وی ادامه داد: در دهه اخیر با توجه به نوسانات و مشکلات اقتصادی که گریبان صنعت چاپ و نشر و کمتر از آن بسته‌بندی را گرفت، اهالی نشر به این نتیجه رسیدند که به سمت چاپ دیجیتال بروند و اقتضائات اقتصادی حاکم بر صنعت نشر، سرعت را دوچندان کرد.
تینای‌تهرانی با بیان اینکه در کشور ما افراد بر اساس مطالعه فعالیت‌های خود را دنبال نمی‌کنند، گفت: مولفه‌های اقتصادی حاکم بر بازار، اقتضائات کسب و کار، توان و قدرت اجرایی، اطلاعات فنی خود و مسائل دیگری که می‌توانند در موفقیت یک کسب و کار دخیل باشند را در نظر نمی‌گیرند اما شرایط محیطی حاکم بر صنعت چاپ در یکسال گذشته نیز شرایط دشواری بوده است.
به گفته وی، برای صنعتی که نود درصد مواد اولیه خود را به‌صورت وارداتی تهیه می‌کند از کاغذ و مقوا گرفته تا خود دستگاه‌ها و مرکب و جوهر مصرفی آن‌ها و قطعات افزایش نرخ ارز آن هم در دوران رکود اقتصادی و رویکرد تبلیغاتی انقباضی شرکت‌ها فشار کمی نیست.
تینای‌تهرانی با بیان اینکه فعالان و تلاشگرانی در دوران سختی موفق‌تر هستند که خود را با شرایط روز و تغییرات پیش‌رو بهتر وفق بدهند، عنوان کرد: ما در جامعه ایرانی ابتدا در مقابل هر پدیده جدیدی مقاومت می‌کنیم و معتقدیم که روش سنتی ما پایدار است اما بعد از اینکه موج تغییر فراگیر می‌شود، ناگزیر خود را با این شرایط تطبیق می‌دهیم. نجات چاپخانه‌داران از این وضعیت، نخست به تحقیق در بازار نیاز است که مشخص می‌کند انتخابی که برای یک محصول و تولید انجام می‌شود چه میزان به سرمایه‌گذاری نیاز دارد.
وی تاکید کرد: اگر سرمایه‌گذاری‌های یکسال گذشته در حوزه چاپ بررسی شود قطعا یک شکست در نمودار مشاهده خواهد شد، بحث سرمایه‌گذاری یکی دیگر از تهدیدهای این حوزه در یکسال گذشته است است. افراد به دلیل توان محدود و به همین نسبت عدم رونق در کسب و کار عموما در چاپ به سمت ماشین‌آلات دست دوم روی آورده‌اند که همین هم در سال گذشته در حداقل کف ورود سرمایه بوده است.
تینای‌تهرانی هدررفتن سرمایه‌ها را نتیجه این موضوع دانست و گفت: ما نمی‌توانیم از ماشین‌آلات‌نو و جدید استفاده کنیم؛ زیرا وقتی قیمت‌ها را در هزینه تمام شده محاسبه می‌کنیم شاهد این موضوع هستیم که هزینه استهلاک دستگاه اساسا پاسخ مثبتی به ما نمی‌دهد و ناچار به استفاده از ماشین‌آلات دست دوم هستیم، این دستگاه‌ها نیز در خدمات پس از فروش، لوازم یدکی و اساساً کیفیت مشکلات زیادی دارند.
وی در ادامه صحبت‌های خود یادآور شد: البته باید بدانیم که صنعت چاپ دیگر کشش ورود دستگاه‌های نو حداقل در بخش خصوصی را ندارد زیرا دستگاهی که سال گذشته همین موقع قیمت بالایی داشته الان به چند برابر همان قیمت قابل تهیه است.
و نگاهی به آینده...
تینای‌تهرانی همچنین درباره تغییراتی که پیش‌روی صنعت چاپ قرار دارد، گفت: اگر طی یکسال یا چند سال گذشته به وضعیت چاپ در کل دنیا نیز نگاه کنیم، تطبیق با تغییرات جدید را مشاهده می‌کنیم شرکت‌های سازنده دستگاه که در چاپ افست فعال بودند، بیکار ننشسته‌اند و به شرکت‌های فعال در چاپ دیجیتال پیوسته‌اند یا در مجموعه خودشان بخش دیجیتال راه‌اندازی کرده‌اند.
وی افزود: این شرکت‌ها افست را کامل کنار نگذاشته‌اند؛ بلکه در بخش پایانی افست، آن بخشی که دیجیتال می‌تواند به کمک آن‌ها بیاید را در اختیار گرفته‌اند و موضوعاتی مثل شخصی‌سازی را به مجموعه دستگاه‌های خود اضافه کرده‌اند، یا شرکت‌های بزرگی که با پیش‌بینی اوضاع اقتصادی اقدام به تلفیق و ادغام در یکدیگر کرده‌اند.
این فعال حوزه چاپ با بیان اینکه در ایران نیز شرکت‌هایی که در حوزه چاپ با ادغام در یکدیگر و توان مالی بالاتر و خرد جمعی مشارکتی عمل کرده‌اند کمتر آسیب دیده و موفق‌تر بوده‌اند، عنوان کرد: در ایران مجموعه‌هایی توانستند موفق باشند که شرکتی و بزرگ بودند و در پیچ و خم‌های پیش‌رو توانستند مقاومت بیشتری داشته باشند. این مجموعه‌ها اغلب سیاست انقباضی پیش گرفتند و هزینه‌های خود را مدیریت کردند.
تینای‌تهرانی تاکید کرد: همه این مسائل موجب شده است که وضعیت یکسال آينده پیش روی این صنف روشن نباشد؛ اگر بیماری کرونا نبود جامعه ما هیچ وقت به این سرعت به سمت مجازی شدن پیش نمی‌رفت، اینکه قرار است به علت پاندومی کرونا در همه استان‌ها و شهرستان‌ها آموزش در دانشگاه‌ها و مدارس به صورت مجازی برگزار شود به این معنی است که حجم زیادی از تولیدات حوزه نشر که به بخش دانشگاهی و آموزشی اختصاص دارد در قالب فایل رد و بدل می‌شود و این موضوع موجب کوچک‌تر شدن سهم صنعت چاپ در حوزه نشر می‌شود.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود فعالیت چاپ از حوزه نشر و تبلیغات به بخش بسته‌بندی سوق پیدا کند، گفت: بسته‌بندی حوزه‌ای همواره پویا است ولی به طور مشخص دایره چاپ در حوزه آموزش و پرورش کوچک‌تر می‌شود و روند بیماری کرونا بر این موضوع بی‌تاثیر نخواهد بود، در این میان مراکز چاپ افست هم باید برای یکسال آينده خود برنامه‌ریزی مدونی داشته باشند و تغییرتکنولوژی را دنبال کنند و اگر اینکار را نکنند فعالان حوزه نشر با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود.
شنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۹ - ۱۰:۰۵
نظر شما