خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در سمنان، محمود بانی: نویسندگان سرمایه‌های گرانقدر این سرزمین هستند و در طی سال های اخیر بعد از پیروزی انقلاب مسیرهای سختی را با اتکا به جوانان پشت‌سر گذاشته‌ایم. تردیدی نیست ادامه این مسیر در همه عرصه‌ها و موضوعات علمی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بار دیگر با اتکا به جوانان محقق خواهد شد. در واقع جوانان موتور حرکت کشور ما در همه عرصه‌ها هستند؛ هم جوانان ما باید با خود‌باوری و تلاش بیشتر، شناختی دقیق و عمیق‌تر نسبت به موضوعات کشور پیدا کنند و هم بخش‌های مدیریتی ما باید از این ظرفیت‌های محدود کشور بیش از گذشته استفاده کنند. یکی از موضوعاتی که باید بیش از گذشته به آن تاکید فراوان شود برقراری ارتباط نزدیک جوانان با عرصه قلم، نوشتن و کتابخوانی است هرچه فاصله بین جوان، نوشتن، آموختن و تحقیق بیشتر شود مطمئنا چراغ‌های دانش کم فروغ‌تر و کم‌سوتر خواهد شد و اگر ما چشم به امید آینده داریم باید گرایش به دانایی عمیق، تحقیق و تفحص و کتابخوانی را از ابتدا در بین دانش‌آموزان نهادینه کنیم با همین مقدمه با یکی از جوانان صاحب قلم دامغانی و مولف کتاب «توسعه کسب و کار روستایی» که فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه علم و صنعت ایران است گفتگویی داشتیم و از دغدغه‌های وی در مورد کتاب و کتابخوانی شنیدیم که مشروح آن در ادامه از نظر مخاطبان ایبنا می‌گذرد:

سید رشید شاه چراغ گفت: کتاب و کتابخوانی یکی از موضوعات قابل توجه ایام کروناست اما نباید محدود به همین ایام شود، می‌خواهم از یک دیدگاه دیگر به کتاب و کتابخوانی نگاه کنم؛ آنقدر کتاب نخواندن برای اجتماع و جریان اجتماعی بد و آسیب زا است که لازم است خیلی برای توسعه این رویه تلاش کرد.

شبکه مجازی خواندن بدتر از کتاب نخواندن است
وی افزود: کتاب نخواندن همان قدر که بد است شبکه مجازی خواندن بدتر است بخصوص برای افراد و کنشگران فعال؛ بپردازیم به اینکه چرا کتاب نخواندن نتیجه بدی دارد و چرا شبکه مجازی خواندن نتیجه به مراتب بدتری دارد. اهداف کتابخوانی می‌توانند متفاوت باشد یکی برای لذت می‌خواند، یکی برای بیکاری، یکی برای دانش و... .
کتاب خواندن و مطالعه متون تجربه عمیق و ناب تمرکز و به ما می‌دهد، چیزی که این روزها با کمبود آن مواجهیم؛ کمبود تمرکز یا به بیان دیگر حواس پرتی دستاورد عصر اینترنت و گوشی‌های هوشمند است که لازم است در فضای مناسب خود بدان پرداخته شود و هزینه آن برای جامعه و افراد تشریح شود، اما کتابخوانی ‌می‌تواند به طور کامل و صحیح این مقوله حواس پرتی و بی‌تمرکزی را از ما بگیرد.

کتاب و فضای مجازی را می‌توان به قورمه سبزی و فست فود تشبیه کرد
پژوهشگر جوان دامغانی ادامه داد: کتاب نخواندن و یا فضای مجازی را دنبال کردن اصالت فهمیدن و کسب دانش را از ما می‌گیرد و به جایش به ما حباب اطلاعاتی و توهم دانایی یا به بیان بهتر دانستن را می دهد؛ اگر بخواهیم ملموس تر بیان کنیم کتاب و فضای مجازی را می‌توان گفت مانند تفاوت قورمه سبزی و فست فود است،
مسیر طراحی و تولید هر یک را درنظر بگیرید و شیوه مصرفشان و... مصرف فست فود در حرکت و سرپایی و اغلب بی‌توجه به طعم آن است و اما مصرف قورمه سبزی حتما آدابی دارد و متناسب است.

سید رشید شاه‌چراغ اظهار کرد: ما اگر کتاب نخوانیم نمی‌توانیم تمرکز کنیم، نمی‌توانیم تفکر خلاق و تفکر عمیق را داشته باشیم، مطالعه کتاب با هر موضوعی می‌تواند به ما بگوید یک اتفاق، صرفا یک اتفاق نیست و سلسله عللی باعث ایجاد چنین اتفاقی شده است، درواقع فرد کتاب خوان و اهل مطالعه نگاه تک بعدی و قضاوت تک متغیره ندارد و این می‌تواند موثر باشد تا در سطح بلوغ اجتماعی‌مان کمک کند.

کتاب نخواندن (متعاقبا فضای مجازی خواندن) تماشای گل لیونل مسی است بدون در نظر گرفتن سایر عوامل
مولف کتاب «توسعه کسب و کار روستایی» تصریح کرد: در واقع می‌شود گفت فضای مجازی و کتاب نخواندن مانند دیدن صحنه گل لیونل مسی است بدون اینکه بدانیم ۲۱ نفر دیگر داخل زمین هستند و هزاران نفر خارج زمین که در این گل نقش داشتند، این شیوه کسب دانش و اطلاع به همین صورت است؛ در واقع می شود گفت شناخت دنیا بدون مطالعه و کتابخوانی شناخت سطحی و ناقص است و این شناخت در وهله اول به خود فرد آسیب می‌زند و لذت شناخت اصیل جهان پیرامونش را از او می‌گیرد.

وی بیان کرد: حال که به شناخت اهمیت کتاب و کتابخوانی پرداختیم بهتر است بپرسیم چگونه کتاب بخوانیم و یا چه کتابی بخوانیم؟ با یک جستجوی ساده در اینترنت به انواع لیستها می‌خوریم، مانند لیست ۱۰۰ کتاب اول یا ۲۰ کتاب برتر و... شاید این لیستها خوب باشند شاید هم نه؛ پیش‌بینی من این هست کسانی که این گفتگو را تا اینجا بخوانند احتمالا بتوانند همین مدت وقت یا بیشتر را برای مطالعه چند صفحه ابتدایی هر صفحه از کتاب را بخواند تا بتواند به سلایق خود و علاقه‌شان در کتابخوانی دست یابند.

دلیلِ مطالعه مهمتر از عناوین کتاب است
نویسنده جوان دامغانی گفت: چیزی که بیشتر از نام و عناوین کتاب‌ها مهم هستند دلیل افراد برای مطالعه است هر شخصی از خود بپرسد من چرا به مطالعه نیاز دارم؟ و مطالعه چه منابعی نیاز مرا برطرف می‌کند؟ این دلایل می توان کسب علم باشد، یا رفع بیکاری و یا پاسخهای متفاوت دیگری؛ از کتاب به‌عنوان غذای روح یاد می‌شود می‌توانیم تجربی نگاه کنیم کاستی‌های روحمان را بسنجیم و مطابق با آن برای خودمان کتاب تجویز کنیم یا اینکه از یک جایی شروع به خواندن کنیم و پس از مدتی می‌توانیم به شناخت بیشتر و بهتری از سبک و نیاز مطالعاتی‌مان برسیم.

سید رشید شاه‌چراغ افزود: ما باید برای هر موضوعی به خاطر درک و شناخت درست و کارامد کتاب بخوانیم شاید اگر سالها فضای مجازی را دنبال کنیم بیشتر بتوانیم داستان و رویداد تعریف کنیم تا هستی و جانِ یک موضوع را!! ؛در فضای مجازی و سوشال نتورک‌ها هیچ‌گاه فلسفه مجلس را نگفته است، هیچ‌گاه تاریخ را نگفته است، هیچ‌گاه اساس یک موضوع را نگفته است اما حواشی زیاد است.

شاید بتوان گفت کتابخوانی ماهی‌گیری است و سوشال نتورک‌خوانی ماهی دادن و لقمه‌خواری، کسی لقمه‌ای را گرفته و ما ناچار آن را به خورد روح و منطقمان می‌دهیم؛
تفاوتی بین کتابهای فیزیکی و پی دی اف نیست هر دو یک فضا را دارند اما تمرکز کتابهای فیزیکی و آثار فیزیولوژیکی برای چشم در آنها کمتر از انواع دستگاه‌های مختلف است .

چرا باید کتاب بخوانیم؟  
مولف کتاب «توسعه کسب و کار روستایی» بیان کرد: کتاب می‌خوانیم تا انسانهای کاملتری باشیم، بتوانیم مسائل را تجزیه و تحلیل کنیم، فراتر از ادراک خودمان را بشناسیم و کتاب می‌خوانیم تا جهانی دیگر را و زندگانی‌های دیگر را زندگی کنیم.
هیچ‌کدام از متولدین دهه ۷۰ یا ۶۰ پرفسور حسابی را نمی‌تواند ببیند اما با کتاب استاد عشق می‌توانیم پرفسور حسابی را زندگی کنیم، هیچ یک از ما زمان فراعانه مصر نبودیم اما با نوشته میکاواتاری و ترجمه سلحشوری به داخل کاخها نیز می‌توانیم برویم و کمی با مردم آن دوران زندگی کنیم خود من تاکنون کاتلر را ندیده ام و شاید اگر ببینم نتوانیم صحبت کنیم اما سالها با کتابهای کاتلر بر پیدا و پنهان نظریات بازاریابی او زندگی کرده‌ایم.

تجربه ناب سفر به زمان با کتابخوانی محقق می‌شود
وی یادآور شد: کتاب خواندن این تجربه ناب و اصیل سفر به زمان را می دهد سفری به حداکثر تمرکز دقت؛ این روزها در کنار کتاب خواندن و یا در مقابل آن می‌گویند ملاک مطالعه ساعت خواندن است و اکثرا در سایتها و اینترنت و سوشالها این مطالعه با تکه‌خوانی جبران نمی‌شود. حباب دانشی و توهم دانشی پیرامون مطالعه کنندگان صفحات مجازی به شدت تاثیر منفی‌تری نسبت با مطالعه نکردن دارد؛ اگر ذهن را ظرف در نظر بگیریم می‌توان داخلش را طلا گذاشت، می‌توان خالیش کرد یا می‌توان داخل آن انواع و اقسام موارد کم اهمیت و مضر را گذاشت انتخاب با مخاطبین عزیز، خواندن فضای مجازی و سوشال نتورکها با تکه‌خوانی جبران نمی‌شود .

سید رشید شاه‌چراغ افزود: شاید بیراه نباشد اگر بگویم بخش زیادی از درک نسل سوشال نتورکر(شبکه اجتماعی) ما از نیچه جمله مشهور «خدا مرده است» یا تمام درکشان از کمونیست «داس و چکش» است یا تمام فهمشان از چگوارا داستان معروف ساختمان دادگستری و یا تصویر سیگار برگ است اما در حقیقت می‌بینیم این چنین نیست، در واقع در فضای مجازی و اینترنت ماهیت ها و نظرات اتوبوسی و بلکه قطاری و فرا قطاری عوض می‌شود؛ مثلا تصور کنید فردا در خصوص لئو تولسوی یا پدر بازاریابی دنیا یا اصلا ایلان ماسک نظری منتشر شود تمام سوشال (شبکه اجتماعی) خوانهای ما درکشان به همان جمله معطوف شده است مثلا همه تمام درکشان از برنامه ریزی مدیر عامل فیسبوک لباسهای یک شکل پوشیدن است یا تمام درکشان ازمیلان کندار و کتاب شوخی جمله «دشمنان نیستند که انسان را محکوم به تنهایی می کنند، دوستان اند!» است و در واقع این کتاب این چنین نیست با مثالهای بالا می‌توانیم به سادگی اثرات سوء فضای مجازی خوانی و یا جایگزین کتابخوانی که تکست کوتاه خوانی شده است را ببینیم.

 

نویسنده جوان دامغانی اظهار کرد: در سالهای اخیر باب شده است که اکثر روباه‌ها به شازده کوچو لو از اتفاق اهلی شدن می‌گویند یا در صمد بهرنگی بحث ماهی کوچک را در سطح همان برکه اش تقلیل می‌دهند و در مواقع نمایشگاه کتاب اکثرا جملاتی از هنر شفاف اندیشیدن عادل فردوسی پور را یا کتاب بیشعوری را استوری می‌کنند و برای مخاطب خود لقمه می‌گیرند این به مراتب بدتر است گاهی در اجتماع شاهدیم افراد با ۵ جمله از یک کتاب توهم دانایی کتاب را می‌دانند و این عصیان پنهان نادانی است .

نویسنده جوان تصریح کرد: امروزه به دلیل مسایل اقتصادی کشور گرایش به خود اشتغالی و راه‌اندازی بنگاه‌های فردی بیش از گذشته است قطعا و حتما لازم است پیش از شروع کسب و کار دلایل لازم و مسیر مناسبت‌تر از طریق تحقیق و پژوهش انجام شود، مطالعات حوزه اشتغال نقش موثری در موفقیت یک کسب و کار دارد و همچنین اگر مدیر و مالک کسب و کار سیر مطالعاتی مشخصی داشته باشد محصولات و فرآیند کاری خروجی اصیل‌تری دارد. 

وی یادآور شد: امروزه سطح مطالعات در عامه شروع کنندگان کسب و کار محدود شده است به تکه‌خوانی از چند کتاب معروف و اصطلاحا به آن روانشناسی مثبت‌نگر و یا سبک انگیزشی و ازین دست جملات می‌گویند، گاهی در جامعه جوانانی دیده می‌شوند که با یک جمله چند کلمه شور و شوق کارآفرینی پیدا می‌کنند و ناگزیر شکست را چاشنی شو‌رشان می‌کنند؛ مثلا در روانشناسی مثبت‌گرا و قوانین جذب و... می‌گوید همین که بخواهید موفق می‌شوید و نسل فعلی پا را فراتر از خواستن می‌گذارد و نتیجه‌اش می‌شود پست و استوری شبکه‌های مجازی، واقعیت اینجاست چرا علی رغم این تیراژ کتابهای زرد انگیزشی و موفقیت، آنچنان موفقیتی در سطح جامعه حس نمی‌کنیم؟ چرا موفقیت های کاری‌مان کمتر است؟ و... احتمالا ریشه را باید در سطح تغذیه دانش و اصول کسب وکار پیدا کنیم، بخش زیادی از کسب وکارهای ما شکست می‌خورند و یا بهینه نیستند این غیر بهینه بودن تحت تاثیر ناآگاهی از کسب و کار است؛ در سطح بالای کسب وکارهای موفق دنیا شاهد هستیم که مدیران و رهبران بسیار مطالعه می‌کنند و مطالعه بخش زیادی از وقت مدیران را به خود اختصاص می‌دهد.

سید رشید شاه‌‌چراغ گفت: باید توجه داشت که مطالعه خود به تنهایی نمی‌تواند باعث حل مشکلات شود مطالعه و کتابخوانی بسته ای را در اختیار مدیران و مالکان کسب و کار قرار می‌دهد که دانش لازم برای ورود به کسب وکار، دانش لازم برای مدیریت کسب وکار، دانش لازم برای حل چالشهای کسب وکار و ایجاد تمرکز ذهنی و انواع روشهای مستقیم و غیرمستقیم دست یابی به خلاقیت و مدیریت ایده‌ها از جمله آنهاست البته در کنار موارد فوق لزوم ثبات و مطلوبیت عناصر محیطی کسب و کار در بعد اقتصادی نیز مهم است.

وی ادامه داد: همانطور که پیشتر بیان شد بنا نیست مطالعه کتاب معجزه کند اما قطعا عدم مطالعه کتاب ما را با چالشهای جدی مواجه می‌کند این چالشها هم در سطوح خرد وجود دارد و هم در سطح کلان سیستم اجتماعی‌مان؛ درمیان انواع منابع برای مطالعه باید دقت داشت که به دلیل محدود بودن ارزشمند ترین دارایی‌مان یعنی زمان به سراغ منابع مناسب برویم شاید بیشتر از مسئله مطالعه و اهمیت آن، چالش این را داشته باشیم که چه منبعی را مطالعه کنیم؛ برای منابع مطالعاتی کسب و کار و در حوزه کارآفرینی پیشنهاد می‌شود ابتدا یک سیر مطالعاتی میان مدت (2تا4 ) ماه از منابع پایه باشد مانند اصول مدیریت دکتر رضاییان و دکتر اعرابی، مبانی کارآفرینی دکتر فیض بخش، مبانی بازاریابی دکتر ونوس، اصول حسابداری دکتر نورش، روش مدیریت تولید دکتر متقی و... ؛ کتابهای پایه در مدیریت و راه اندازی کسب و کار کمک می‌کند مدل سازی درست و نزدیک به واقعیتی از محیط اطرافمان داشته باشیم پس از آن با توجه به حوزه‌ای که می‌خواهیم در آن فعالیت کنیم کتابها و منابع مطالعاتی دیگری را جستجو کنیم.

پژوهشگر دامغانی در خاتمه به عنوان نکته پایانی به نقل از محمد رضا شعبانعلی بیان کرد: «ما در عصر حواس پرتی و عدم تمرکز زندگی می‌کنیم عصری که به شدت منابع در آن فراوانند ...» و امروز دیگر اولویت ما جستجوی منابع نیست ما باید به منابع یک قید را اضافه کنیم مهمترین تلاش ما در عصر حواسپرتی جستجوی منابعی است که به اندازه کافی خوب باشند و بتوان آنها را برگزید؛ فراموش نکنیم تمرکز برای ما آرامش می‌آورد و این آرامش زنجیره گمشده تمام تلاشهای ماست برای زندگی شخصی و اجتماعی بهتر.