به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) برای نخستین بار کتابی درباره ساکنین اولیه زاگرس در عصر پارینه‌سنگی جدید از سوی بنیاد ایران شناسی منتشر شده است.

کتاب که از سری انتشارات زاگرس‌شناسی این بنیاد است، به همت سونیا شیدرنگ باستان‌شناس و متخصص این دوره نگاشته شده است. او درباره دلایل نگارش این کتاب به خبرگزاری کتاب ایران گفت: رشته کوه زاگرس نقش مهمی در جذب و انطباق جوامع اولیه مهاجر انسان مدرن (اجداد احتمالی انسان‌های امروزی) طی دوره پارینه‌سنگی جدید بین حدود 20 تا 40 هزار سال پیش داشته است. همزمان با انقراض انسان نئاندرتال و ورود نخستین انسان‌های مدرن به منطقه تغییر جمعیتی گسترده‌ای روی داد که شواهد آن در کاوش‌ها و بررسی‌های باستان‌شناسی در نقاط مختلف زاگرس خصوصاً در استان‌های کرمانشاه، لرستان و فارس کشف شده است. 

این استاد دانشگاه افزود: فرهنگ جدیدی که احتمالاً از طریق این انسان‌ها وارد زاگرس شد، دارای کهن‌ترین شواهد نمادگرایی و استفاده از اشیا تزیینی کمیاب مثل آویزهای ساخته شده از صدف دریایی و دندان حیوانات بود. متاسفانه بقایای جسمانی این انسانها بطور پراکنده و محدود در زاگرس یافت شده و اطلاعات ما درباره آنها بیشتر حاصل بررسی دست‌ساخته‌ها و بقایای خوراک و استقرار آنان در غارها و محیط‌های باز زاگرس است.

شیدرنگ درباره فصل‌های کتاب گفت: در فصول اولیه بطور کلی به دوره پارینه‌سنگی جدید و ویژگی‌های آن در اروپا و جنوب غرب آسیا پرداختم و پس از آن مروری بر تاریخچه پژوهش‌های باستان‌شناسی در مکان‌های این دوره در زاگرس داشتم. در هفت فصل اصلی کتاب به مناطق فرهنگی و مکان‌های کاوش شده مهم زاگرس که آثار این دوره در آنها یافت شده مثل پناهگاه ورواسی و غارخر در کرمانشاه، غار یافته در لرستان، اشکفت گاوی و غار بوف در فارس پرداختم و همچنین مروری بر آثار مهم این دوره در خارج از زاگرس مثل گرم‌رود در مازندران و مکان‌های نزدیک کاشان داشتم. در فصول پایانی نیز مروری كوتاه به برخی از مكان‌های نویافته دوره پارینه‌سنگی جدید زاگرس دارم که طی دهه‌های اخیر شناسایی و کاوش شده‌اند. فصل پایانی کتاب نیز جمع‌بندی فصول پیشین و ارایه چشم‌انداز كلی از دوره پارینه‌سنگی جدید در زاگرس است.

درباره نویسنده
نویسنده کتاب دکترای تخصصی خود را از دانشگاه بوردو فرانسه در زمینه شواهد باستان‌شناختی نخستین پراکنش فرهنگ انسان مدرن در زاگرس دریافت کرده و سپس دوره پسادکترای خود را در اتریش با پژوهش بر روی مجموعه ابزارهای سنگی مکانی از دوره پارینه سنگی جدید در نزدیکی وین انجام داده است. شیدرنگ تاکنون در نزدیک به بیست کاوش باستان‌شناسی در فرانسه، ایتالیا و ایران مشارکت داشته و خود سرپرستی کاوش در پنج غار و پناهگاه پارینه‌سنگی را در استانهای کرمانشاه، کردستان و لرستان به عهده داشته است. پژوهش‌های اخیر وی بیشتر بر چگونگی تغییرات فرهنگی از دوره پارینه سنگی میانی به پارینه سنگی جدید در غرب و جنوب زاگرس متمرکز بوده است.