در نشست بررسی آینده کتابهای الکترونیک با استارتاپهای فعال در حوزه کتاب طرح شد؛
ایده اصلی استارتاپها در حوزه نشر، تلطیف کردن فضای نشر و کتاب است
رسول رجایی، مسئول بخش استارتاپهای سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در نشست بررسی آینده کتابهای الکترونیک با استارتاپهای فعال در حوزه کتاب گفت: ایده اصلی حضور استارتاپها در حوزه نشر، لطیف کردن فضای نشر، شناسایی ذائقه مخاطبان و بازطراحی کردن روشهای مختلف عرضه و تولید محتوای نشر است.
مینایی گفت: طی جلسهای با آقای امیرخوراکیان، معاون تولید محتوای مرکز ملی فضای مجازی کشور با جمعی از ناشران دیجیتال و الکترونیک بر ایجاد کتابخانههای دیجیتال برخط و امانتدهی کتاب دیجیتال که در کشورهای خارجی مرسوم است اما در ایران مرسوم نیست صحبت شد.
وی ادامه داد: فضای نشر دیجیتال مظلوم است و امکان اطلاعرسانی چندانی در اختیار ندارند؛ بنابراین باید برای این فضا اطلاعرسانی شود. کسانی که چند سال در این عرصه فعالیت میکنند، میدانند که قابلیت بهرهبرداری مالی خوبی هم دارد، چراکه نمیخواهد عرصه را بر نشر فیزیکی تنگ کند بلکه مشوق آن هم هست.
مشاور فناوری اطلاعات معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: استارتاپهایی که در وب سایتها و شبکههای پیامرسان موبایلی در حوزه کتاب کار میکنند بهصورت جدی مورد حمایت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون فرهنگی قرار دارند. به گمان من استارتاپها به شکلی در حوزه نشر دیجیتال محصول تولید میکنند که به نشر دیجیتال و کیفیسازی سرویسهای آن عرصه کمک میکنند.
در ادامه این نشست، حسینیپور با بیان اینکه تعریف استارتاپها با نشر الکترونیک و دیجیتال نباید اشتباه گرفته شود، گفت: در فضای جامعه و نمایشگاه کتاب احساس وجود داشت که این سه حوزه با هم اشتباه گرفته میشود. معنا و مفهوم استارتاپها را میتوان در قالب مصاحبههایی با خبرگزاری کتاب ایران اطلاعرسانی کرد. در فضای علمی جامعه باید این سه حوزه را تفکیک کرد.
وی با اشاره ضرورت توجه به استارتاپها از سوی موسسه خانه کتاب گفت: در طرحهای «توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشیها» با عنوان پاییزه کتاب، عیدانه کتاب و تابستانه کتاب، کتابفروشیهای عضو در سراسر ایران کتابها را با تخفیف ارائه میکنند و مبلغ تخفیف از سوی خانه کتاب به کتابفروشیها پرداخت میشود. براساس خرید کتاب در این طرحها میتوان ذائقه خرید مردم در استانهای مختلف کشور شناسایی کرد.
حسینیپور ادامه داد: با استفاده از ظرفیت خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) میتوانیم درباره استارتاپها و خدماتی که در حوزه نشر و کتاب انجام میدهند اطلاعرسانی کنیم. همچنین، منحصرترین بانک اطلاعات کتاب در خانه کتاب قرار دارد و این موسسه مرجع صدور شابک است .بانک اطلاعات اهل قلم و برگزیدگان جایزه کتاب سال و سایر جشنوارههای کتابمحور که از سوی خانه کتاب برگزار میشود نیز در اختیار خانه کتاب است.
وی بیان کرد: آمادگی داریم این ظرفیتها را در اختیار استارتاپها قرار دهیم. موسسه خانه کتاب آمادگی دارد، بهعنوان یک پایگاه، جلسات و نشستهای مشترکی با حضور ناشران، نمایندگان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و استارتاپها در خانه کتاب برگزار کند تا دغدغه شما را به گوش دستاندرکاران فعال در این حوزهها برساند.
مدیرعامل خانه کتاب با بیان اینکه استارتاپها میتوانند از فرصت تابستان برای انجام فعالیتهای مرتبط با حوزه نشر و کتاب استفاده کنند، گفت: در ایران فعالیت کتاب بعد از نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران کاهش پیدا میکند. در این فصل طرح «تابستانه کتاب» هم برگزار میشود و میتوان از اوقات فراغت دانشآموزان، اولیاء و استادان استفاده کرد.
وی ادامه داد: همچنین، اولین دوره مسابقه «بخوانیم، بفهمیم، بگوییم» سال گذشته از سوی خانه کتاب برای دانشآموزان برگزار و با استقبال خوبی مواجه شد. استارتاپها میتواند در این زمینه فعالیتهایی انجام دهند. همچنین در سایر برنامههای خانه کتاب مانند هفته کتاب، جایزه کتاب سال، جشنواره نقد کتاب و سایر جشنوارههای کتابی آمادگی داریم فرصتهای لازم را در اختیار استارتاپها قرار دهیم و متقابلا از ایدههای خلاقانه و نوآورانه آنها در حوزه کتاب حمایت کنیم.
در ادامه این نشست، رجایی، مسئول بخش استارتاپهای سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با بیان اینکه از بین ۲۸ استارتاپ کشور حدود نصف آنها برای حضور در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران اعلام آمادگی کردند، گفت: حدود۱۲ استارتاپ یا در نمایشگاه حاضر نشدند یا نمایشگاه را به خاطر فضای نامناسبی که به این بخش اختصاص یافته بود ترک کردند.
وی با بیان اینکه استارتاپها موضوع جدیدی هستند که باید به فلسفه آنها جدی پرداخته شود، گفت: استارتاپها گروههای کسبوکارهای کوچک، چابک، ایده محور و خلاق هستند. بنابراین محدود کردن تعریف استارتاپها به نشر دیجیتال ظلم در حق آنها است بلکه آنها میتواند بخش خلاق و لطیف حوزه نشر را فراهم کنند و صرفا نیاز نیست بستر دیجیتال داشته باشند هرچند که غالبا برای فراهم کردن و رساندن خدمات خود بستر دیجیتال دارند.
وی ایده اصلی حضور استارتاپها در حوزه نشر را لطیف کردن فضای نشر، شناسایی ذائقه مخاطبان عمومی و مردم و مصرفکنندگان و باز طراحی کردن روشهای مختلف عرضه و تولید محتوای نشر عنوان کرد و گفت: با این نگاه استارتاپها حوزه وسیعتری را در بر میگیرند و زیر مجموعه صنایع خلاق در مجموعه معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار میگیرند.
وی ادامه داد: نکته جذاب در مورد استارتاپها ایده محوری و آشنایی آنها با فناوریهای نوین است که این ویژگیها میتواند حوزه دیجیتال و حوزههای مختلف فناوری را شامل شود. بهعنوان نمونه استارتاپهایی میتوانند در حوزه نشر شناسایی شوند که با واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در حوزه پادکستها، نشر صوتی و استارتاپهایی که با فناوریهای روز دنیا آشنایی دارند را وارد حوزه نشر کنند. فضای استارتاپها در حوزه نشر میتواند متنوعتر و وسیعتر از آن چیزی باشد که در حال حاضر وجود دارد.
آزاده نظربلند نیز در این نشست گفت: ما در خانه کتاب اطلاعات فروش کتاب را نداریم بلکه اطلاعات تولید کتاب در خانه کتاب ثبت میشود. در کنار آن اطلاعات جانبی همچون اطلاعات ناشران کشور، پدیدآورندگان، موضوع و شابک را داریم. به علت بار حقوقی وارد محتوا و متن کتاب نمیشویم.
وی بیان کرد: طرحهای فصلی حمایت از کتابفروشیها ذائقه خرید مصرفکنندگان را نشان میدهند و تنها منبع اطلاعات فروش کتاب در کشور هستند که براساس آنها پرفروشترین کتابها و سلیقه بازار قابل تشخیص است. برای همکاری با استارتاپها باید نیازهای آنها را بدانیم. ارزشمندی اطلاعات خانه کتاب روزآمدی آن است؛ بهعبارت دیگر روز آمدسازی، شیوه ورود و پردازش اطلاعات در این بانک مزیت است.
دانا خواجوی نیز در این نشست گفت: BOOKET یک فرمت منحصر به فرد و یک سامانهی یادگیری و آموزش کتابهای درسی است که فعالیت خود را با هدف افزایش بهرهوری آموزشی، پژوهشی و توانمندسازی فضای آکادمیک کشور آغاز کرده است. سعی کردیم این فرمت را در ایران به ناشران دانشگاهی معرفی کنیم اما تعداد کمی از ناشران تاکنون با ما همکاری میکنند. اغلب راضی هستند و اما در مساله فروش گلهمند هستند. مشکلات اصلی ما در کار کمبود نیروی انسانی و سرمایهگذار است. سعی کردیم خود را جهانیتر معرفی کنیم و در نمایشگاه فرانکفورت در مسابقهای با حضور ۶۷ استارتاپ در حوزه محتوا شرکت کردیم که بوکت جزو ۱۰ استارتاپ اول معرفی شد. در ایران هم سعی کردیم این کار را انجام دهیم اما فضایی که در نمایشگاه کتاب به ما داده شد، خیلی مناسب نبود برای همین شرکت نکردیم.
وی گفت: بهتر است ناشران بیشتر با کتابهای الکترونیک آشنا شوند و این اطمینان به آنها داده شود که محتوای کتاب متعلق به آنها است و امنیتش حفظ میشود. زمانی محتوا روی کاغذ منتشر میشد اما اکنون در وب منتشر میشود و نباید نگران هک شدن محتوای آن باشند و حقوق مادی و معنوی آن رعایت میشود.
پیمان نوروزی از دیگر حاضران در این نشست، گفت: دستگاهی تولید کردیم که میتواند در سه سطح برای ما داستان چاپ کند و میتوانیم محتوای آن را تغییر دهیم. همچنین میتوانیم از راه دور به وسیله وب سرویس آنرا به روز و کتابهای جدیدی در آن بارگذاری کنیم. انتظار ما از خانه کتاب این است که ما را به جامعه ناشران معرفی کند و آنها را برای استفاده از نشر الکترونیک تشویق کند.
احسان سعیدیفر از اپلیکیشن کتابدار، نیز با بیان اینکه استارتاپها حمایت میخواهند، گفت: بخشی از این حمایت مالی اما بخش بزرگتر آن معنوی است؛ امیدوارم بخش استارتاپ نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران فضایی برای شروع بهتر در سالهای بعد باشد.
وی ادامه داد: ماموریت ما امانت دادن کتاب است هر چند پلتفرم ما قسمتهای دیجیتال و فروش کتاب هم دارد اما در شروع کار با توجه کاهش خوانندگان کتابهای چاپی که متضرر شدن صنعت نشر و پدیدآورندگان را به دنبال دارد سعی کردیم امانت بهصوت فیزیک کتاب از طریق اشتراک ما به مشتریان باشد. عمدهترین مشکل ما تامین کتاب است؛ کتابهای ما از طریق چند کتابخانه تامین میشود که تعداد آنها کم است. ما میخواهیم مخزن ما کتاب بیشتری داشته باشد تا بتوانیم کتاب بیشتری امانت دهیم.
مرادی از انجمن ویرایش و درستنویسی نیز در این نشست، گفت: با هدف شناختن زوایایی ناشناخته زبان فارسی، کارگروههای مختلفی را ایجاد کردیم. یکی از فعالیتها همکاری با انجمن کسب و کارهای اینترنتی بود که سمینارهایی برگزار کردیم. همچنین، کارگروه «زبان کاران؛ پیوند کسب و کار با زبان فارسی، کار آفرینی در زبان فارسی» ایجاد کردیم که کار میان رشتهای است و بهعبارت دیگر اقتصاد زبانمحور است.
علی منصور مدیر عامل LIVEBOOK نیز در این نشست گفت: ما سامانه تعاملی براساس واقعیت افزوده هستیم؛ این قابلیت را ما برای اولینبار در حوزه E LEARNINIG اجرا کردیم بهطوری که اجرا دادیم کاربرها هم به صفحههای مورد نظر فایل اضافه کنند. محور اصلی ما در آموزش براساس رفع تبعیض منابع است تا محتوای مد نظر دانشآموزان را در اختیار آنها قرار دهیم تا همه در توسعه محتوا نقش داشته باشند. اولینبار از واقعیت افزوده به این شکل استفاده کردیم تا در دسترس همه باشد.
وی ادامه داد: مخاطب ما دانشآموزان و کسانی هستند که با کتاب سروکار دارند. در نمایشگاه کتاب دیدیم که بحث هزینه کاغذ و مشکلات دیگر دارند، ما به ناشرانی که در حوزه زبان کار میکنند در دو زمینه کمک میکنیم که سی دی و دی وی دی را حذف کنند که برای ناشران آموزشی و دانشگاهی این شیوه کاربردی است چراکه هزینه تمام شده آنها را کاهش میدهد.
منصور بیان کرد: در حوزه آموزش دانشآموزان و کنکوریها به جنبه کاغذی کتاب برای تستزنی احتیاج دارند. بنابراین نظر ناشران این است که کتابهای آموزشی را نمیتوان به دیجیتال تبدیل کرد چراکه مخاطب امروز به بخش چاپی و کاغذی آن احتیاج دارد. ما میخواهیم بین ارکان سنتی پل بزنیم و فضای دیجیتال را به کتاب اضافه کنیم؛ این کار را با واقعیت افزوده انجام میدهیم. در مجموع در سه محور کاهش هزینه تولید شده از طریق حذف صفحه و سی دی، ایجاد کانال درآمد جدید از طریق محتوا و تولید دیتا بیس برای ناشر میتوانیم به آنها کمک کنیم. این بستههای محتوایی برای ناشران آموزشی، فرهنگ نامهها و ناشران کودک و نوجوان مفید است.
در ادامه این نشست، درباره نقش خانه کتاب در آگاه سازی و اطلاع رسانی به ناشران درباره کتابهای الکترونیک از طریق برگزاری جلسات و سمینارها و همکاری و تعامل بین موسسه خانه کتاب و استارتاپهای فعال در حوزه نشر و کتاب بحث و تبادل نظر و جنبههای مختلف این همکاریها بررسی شد.
نظر شما