خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)-محمد امامی: فداکاری مظنون ایکس اثر نویسنده ژاپنی «کیگو هیگاشینو» که امسال توسط انتشارات چترنگ روانه­ بازار کتاب شده، نخستین اثر  از این نویسنده­ ژانرنویس است که به فارسی ترجمه می‌­شود. نویسنده‌­ای که علاوه‌بر رمان، داستان کوتاه و مقالات بسیاری هم در زمینه کودکان نوشته، اما تخصصش تریلر است، آن‌هم از نوع معمایی و جنایی آن.

این نویسنده شصت ساله­ ژاپنی که در ایران کمتر شناخته شده است، در منطقه‌­ای با بافت کارگری در اوزاکا متولد شده و به‌خاطر مشکلات مالی خانوادگی، کودکی پر از چالشی را سپری کرده است. در تحصیل اما موفق بوده و بعد از این که وارد یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه­‌های ژاپن می‌­شود در رشته مهندسی برق تحصیل می‌‌کند. او پس از فارغ‌التحصیلی مشغول کار در رشته­ تخصصی خودش می‌­شود و در کنار کار به‌عنوان یک مهندس شروع به نوشتن رمان می‌­کند. در سال 1985 و در 27 سالگی جایزه ادوگوا رامپو را برای رمان «پس از مدرس» دریافت می‌­کند. جایزه‌­ای که سالانه به بهترین اثر منتشر نشده رازآلود تعلق می‌­گیرد. پس از دریافت این جایزه است که او کار حرفه‌­ای خود را کنار می‌­گذارد و در توکیو به حرفه­ رمان‌نویسی مشغول می‌­شود.

هیگاشینو در طول دوران نویسندگی خود نامزد جوایز بسیاری در زمینه­ رمان‌­های معمایی و جنایی ژاپن می‌‌شود و از سال 1999 کم‌کم کتاب­‌هایش به انگلیسی ترجمه می­‌شود. مشهورترین رمان او فداکاری مظنون X است که در سال 2005 منتشر شده و برای او جوایز بسیاری در ژاپن به همراه آورده است. نسخه­ انگلیسی این رمان با نام «The Devotion of Suspect X» در سال 2011 منتشر و در سال 2012 نامزد چند جایزه مهم جهانی می‌شود. کتابی که در سال جاری از این نویسنده در ایران منتشر شده ترجمه‌­ای است از همین نسخه‌­. رمان پیچیده و فریبند‌ه‌ای است­ که در مرکز آن یک ریاضی­دان نابغه و منزوی به اسم ایشیگامی قرار دارد. رمانی که توانسته علاوه‌بر دو میلیون نسخه‌­ای که در ژاپن فروخته، در سایر کشورهای دنیا هم خوب بفروشد و با استقبال مواجه شود.

ایشیگامی همسایه‌­ای دارد دیوار به دیوار خود یاسکو نام که با تنها فرزندش زندگی می‌­کند، مادری فداکار که فروشنده­ یک رستوران بیرون‌بر است و پنج سالی می‌شود که از همسر سابق خود توگاشی که رفتاری خشونت‌­آمیز در مقابل او داشته، جدا شده است. جدایی‌­ای که به‌معنای آزادی کامل برای او نبوده و هرچند صباحی یک­‌بار سر و کله این همسر خشن پیدا می‌­شود و هر بار به بهانه­‌ای مقداری پول از او تلکه می‌­کند. حالا دوباره سر و کله­ او پیدا شده، نخست در محل کار یاسکو و سپس ناگهان در مقابل درب منزل او. و این آغاز ماجراست. یاسکویی که مجبور می‌­شود او را به منزل راه دهد، توگاشی­ای که سرخوشانه وارد حریم این مادر و دختر می‌­شود، بی‌خیال سیگاری روشن می­‌کند و وقتی دختر به منزل می‌­آید شروع به آزار و اذیت او می‌­کند. بعد درگیری­ است هنگام خروج او از خانه و مادری که به کمک فرزند می‌­شتابد و جنازه‌­ای که روی زمین می‌­افتد.

ایشیگامی سروصدای این زد و خورد را می‌­شنود، به سراغ یاسکو می‌­آید و علی‌رغم سعی او در پنهان کردن داستان، متوجه آنچه در خانه همسایه خود رخ داده می‌شود. او که به یاسکو علاقه دارد و این علاقه را تا به حال بروز نداده، حالا وقتی می‌­فهمد او به کمک نیاز دارد به یاری یاسکو دخترش می­‌شتابد. ایشیگامی که معلم ریاضی دبیرستان است و در هنگام تحصیلِ در دانشگاه نابغه به شمار می­‌رفته، برای کمک به این مادر و دختر برنامه­‌ای پیچیده و هوشمندانه طرح‌ریزی می‌­کند و آن دو را به اجرای مو به موی آن راهنمایی می­‌کند. نخست پنهان کردن جنازه است و بعد ساختن عذر تقصیر برای زمان قتل و بعد باقی داستان. او برای آنچه در ادامه رخ خواهد داد، برنامه دارد. شروع تحقیقات پلیس و پیدا شدن سر و کله کارآگاهان دایره­ جنایی. آنچه در ادامه رخ می­‌دهد بسیار جذاب است و نفس‌­گیر. به‌خصوص که شخصیت دیگری نیز وارد داستان می­‌شود که اگر ایشیگامی را قهرمان قصه در نظر بگیریم، این شخصیت جدید می­‌شود شخصیت رقیب داستان. نام او پروفسور یوکاواست. فیزیکدان است و گاهی در حل برخی پرونده­‌ها به پلیس کمک می­‌کند. نقش پررنگی هم دارد در سایر آثار نویسنده. این شخصیت خیالی که در ژاپن بسیار محبوب است به پروفسور گالیله یا کارآگاه گالیله معروف است. فیزیکدانی نابغه و بی­‌نظیر که بارها هوش و ذکاوت او در حل مسائل فراطبیعی و غیرممکن به کمک پلیس آمده و به غیر از فداکاری مظنون ایکس در چهار کتاب دیگر کیگو هیگاشینو نیز حضور داشته است. در این­جا اما به گمانم شخصیت رقیب قصه است، رقیبی که علاوه بر هوش و ذکاوتی که او و ایشیگامی هر دو دارند، در یک ویژگی دیگر نیز با قهرمان داستان مشترک است. این دو هم دانشگاهی بوده­‌اند و در زمان تحصیل در دانشگاه سلام و علیکی هم با یکدیگر داشته‌­اند. حالا هر دو درگیر پرونده­‌ای جنایی می‌­شوند. یکی بی­‌خبر از آن دیگری هزارتویی پیچ در پیچ ساخته و آن دیگری شروع به حل این پازل می­‌کند. بنیان رازآلود بودن قصه و پایه­‌هایش در ژانر معمایی همین هزارتوی پیچ در پیچ است و تکه­‌های پازلی که هرچه قصه به انتها نزدیک‌­تر می­‌شود برای خواننده با غافل­گیری بیشتری همراه است.

این تریلر جنایی اما علاوه بر حفظ مشخصات این ژانر، دورن­مایه‌­ای عاشقانه هم دارد. علاقه­‌ای که ایشیگامی به یاسکو دارد، عشقی که در دل او جوانه زده و پا گرفته و حالا انگار او را اسیر خود کرده است. عشقی که سبب شده این ریاضی­دان منزوی که اساس زندگی‌­اش تاکنون بر منطق استوار بوده تا احساس، درگیر احساسات شود. آیا این درگیری، این کشمکش بین عقل و عشق، آیا این حرکت از منطق به سمت احساس، پاشنه­ آَشیل او خواهد شد؟