فاطمه ذوالقدر؛ نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به اهمیت صنعت نشر، عنوان کرد: صنعت چاپ و نشر تنوع زیادی در زندگی روزمره مردم پیدا کرده است و از شیوه چاپ روی کاغذ فراتر رفته و به چاپ روی هولوگرام، چاپ بسته‌بندی، کارت‌های اعتباری و چاپ بر روی بسترهای گوناگون رسیده است.
 
وی افزود:‌ چاپ و نشر، صنعتی است که از لحاظ اقتصادی با گردش مالی بالا به عنوان یکی از حوزه‌های مهم اثرگذار اقتصادی مطرح است. نشر به عنوان صنعتی که هم در فضای صنایع و هم در حوزه محصولات و خدمات نقش‌های قابل توجهی داشته و دارد و امروز نه تنها به عنوان یک مبحث اقتصادی مطرح است بلکه در فضای بین‌المللی هم به عنوان صنعت مولد اقتصاد ارزش‌افزوده بالا مطرح بوده است.
 
ذوالقدر با اشاره به چالش‌های پیش روی صنعت نشر گفت: موانع و مشکلات موجود در صنعت نشر، مانند تیراژ پایین، کیفیت نازل فرم و محتوای آثار در کنار نبود سیاستگذاری‌های منسجم و مشخص در این زمینه، به علاوه قیمت بسیار بالای کاغذ در این برهه زمانی، صنعت نشر را با چالش هایی مواجه ساخته است که برای تقویت آن نیاز به برنامه‌ریزی و هم‌افزایی و طرح‌هایی برای تقویت و توسعه صنعت نشر کشور هستیم تا حداقل همین میزان مخاطبان خود را  از دست ندهد.
 
وی تاکید کرد: به نظر می‌رسد ارائه برنامه‌های کوتاه مدت و میان مدت، همچون یارانه کتاب و اجرای طرح‌های موفقی مانند تخفیف‌های فصلی کتاب و حمایت مالی از ناشران و کتابفروشان و در برنامه‌ریزی‌های بلندمدت از طریق تقویت کتابخانه‌های عمومی بتواند صنعت نشر را به جایگاه واقعی آن بازگرداند. البته در نهایت، بدون داشتن نقشه راهی مشخص و راهبردی منسجم دستیابی به موفقیت در عرصه نشر و کتابخوانی کمتر امکان تحقق دارد.
 
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ایران همچنین درباره لزوم تغییر نگرش در هزینه‌های صنعت نشر گفت: البته ما بیش از همه نیازمند تغییر نگرش به صنعت نشر هستیم تا نگاه‌مان به نشر از جنس صنعت وابسته به نفت نباشد و برای ورود کتاب به سبد مصرفی خانوار مدام به دنبال تعلق یارانه و... نباشیم. 
 
ذوالقدر با اشاره به لزوم توجه به استفاده از تجربیات صنف در این زمینه نیز، توضیح داد‌: بعضی امور مقطعی و بعضی برنامه‌ریزی‌ها همان‌طور که ذکر شد در نهادینه کردن فرهنگ مطالعه و هم توسعه صنعت نشر، بلندمدت است. باید گفت مدیریت دولت باید به نحوی باشد که هزینه کردن برای افراد در تمام جهات زندگی با درآمد موجود هم‌خوانی داشته باشد.
 
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم با رویکرد صنایع خلاق صنعت نشر در کشور را توسعه دهیم و زنجیره ارزش آن را ایجاد کنیم، نیاز است که بخش‌های مختلف این صنعت، متناسب با هم رشد کند، توضیح داد: بخش خصوصی و بازار باید بداند اگر بازگشت سرمایه در این صنعت، کمی زمان‌بر است اما سود حاصل از آن می‌تواند مانند کشورهایی که رونق بازار نشر را تجربه می‌کنند، قابل توجه باشد و باید بداند که نگاه سنتی چند دهه قبل را باید فراموش کند و به بازار نشر به عنوان یک صنعت خلاق نگاه کند.
 
ذوالقدر تاکید کرد: بازاری که در آن کتاب الکترونیک سهم قابل توجهی دارد و همچنین ارتباط آن با سایر صنایع خلاق مانند سینما، بازی ویدئویی و اسباب‌بازی جدی است و لذا امتیازات در نظر گرفته شده نیز باید بر این اساس باشد.
 
واسپاری امور به صنف یک ضرورت
ذوالقدر همچنین درباره لزوم نهادهای مختلف به حوزه نشر گفت: تقویت بنیه‌های علمی و آموزشی و حمایت‌های مالی در حوزه صنعت چاپ از رویکردهای اصلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که البته با توجه به تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز این صنعت وزارت صنعت و اتاق اصناف نیز در سیاست‌گذاری سهیم هستند البته این مقوله از آن دسته مواردی است که کمک خود ناشران و فعالان این حوزه و هم شهروندان و فعالیت آن‌ها نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
 
وی با بیان اینکه سیاست قطعی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تأکید رئیس‌جمهور نیز تقویت نهادهای صنفی و کاهش تصدی‌گری دولت است، توضیح داد: به عبارت دیگر دولت در حوزه نشر، وظیفه سیاست‌گذاری، حمایت و نظارت را بر عهده دارد و مابقی امور تصدی‌گری نشر بر عهده ناشران و اتحادیه‌ها است، البته اگرچه اعطای مزیت به هر حال بار مالی دارد که از جانب دولت برای رونق صنعت نشر برنامه‌ریزی می‌شود اما در اینکه این مزایا چه باشند و چگونه اجرا شوند که بهترین نتیجه را دراین حوزه دهد.
 
ذوالقدر یادآور شد: مسلماً خود ناشران و فعالان عرصه نشر و کتاب هستند که بیشترین تسلط را بر کمبودها و نقص‌های این حوزه دارند و بهتر از هر کسی می‌دانند که با چه روش‌هایی می‌توان این کمبودها را جبران و این عرصه را رونق داد.
 
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی همچنین درباره لزوم توجه دولت به موضوع واسپاری امور به صنف نیز گفت: دولت باید در عمل، نه در شعار، به کاهش تصدی‌گری خود و مردمی کردن نشر که خواسته انقلاب اسلامی نیز هست، پایبند باشد و با تنظیم لوایح و قوانینی به صورت شفاف تصمیمات و طرح‌های خود را در مردمی کردن ممیزی کتاب، شفافیت یارانه‌های کاغذ و خرید کتاب اعلام کند.
 
وی افزود: همچنین باید برنامه عملیاتی برای نهاد کتابخانه‌های عمومی آماده شود تا در هر شهری بتوان امکاناتی شبیه پارک علمی باغ کتاب را برای نوجوانان و جوانان ایجاد کرد.
 
تقویت برنامه‌های کتابی
ذوالقدر همچنین درباره لزوم تغییر در سیاست‌های یارانه‌ای دولت در حوزه نشر نیز گفت: تقویت زیرساخت‌های فرهنگی کشور به ویژه در بخش کتابخانه‌های عمومی و کودکان و نوجوانان که به افزایش رغبت عامه مردم به کتابخوانی منجر می‌شود، بازنگری در روش‌های برگزاری نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی، ایجاد تسهیلات ویژه برای تبلیغ و انتشار آگهی‌های بازرگانی برای کتاب از سوی رسانه‌ها و تشویق صاحبان صنایع به سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند در سیاست‌های یارانه‌ای اعمال شود.
 
وی ادامه داد: می‌توان گفت که استفاده از فرصت‌های این حوزه برای تبلیغ کالاهای فرهنگی به خصوص کتاب، تصمیم‌سازی درباره پرداخت عوارض گمرک و مالیات و.. می‌تواند به رونق این بخش در درازمدت کمک کند.

وی با بیان اینکه هیچ صنعتی جز از سوی اهالی همان صنعت حمایت نمی‌شود و ارتقا نمی‌یابد، تاکید کرد: این سخن‌ها که باید فلان صنعت را حمایت کرد، گویا  به درآمد نفتی بدون زحمتمان بازمی‌گردد. صنایع باید مستقل باشند و بر پای خود بایستند. صنایع در دنیا در حال یک رقابت و مبارزه دائمی برای بقایند.
 
وی با بیان اینکه صنایع دولتی در کشورهای دیگر چندان راحت نیست در حالی که در کشور ما راحت و بی‌رقیب است، گفت: آن‌ها هر روز ناچارند محصولی نو تولید کنند که از محصول پیشین قدمی جلوتر است. هر نوع محصولی باید خود، مشتری جلب کند. برای جلب مشتری هم باید ابتکار و نوآوری داشت و بی‌وقفه تلاش کرد و در یک کلام باید به مشتری‌ها نیز سود رساند و به عبارتی دیگر مشتری باید مجبور باشد که محصول را بخرد؛ باید برای او به لحاظ مادی و معنوی بصرفد که هزینه کند و محصول را به تملک در بیاورد.
 
ذوالقدر ادامه داد: اما آیا محصولات نشر با توجه به شرایط جامعه ما چنین است؟ البته بعضی ناشران مانند ناشران کتاب‌های کمک‌درسی چنین موفقیتی را کسب می‌کنند که مشتری را مجبور به خرید کنند، اما باید گفت شرط ناشر کتاب بودن، تولید یا ارائه دانش، فکر و اندیشه است و مشتری هم ‌باید به رغبت و اشتیاق کتاب را خریداری کند.
 
وی با اشاره به برخی برنامه‌های موفق در این حوزه گفت: برنامه‌هایی مانند انتخاب پایتخت کتاب و راه‌اندازی فروش فصلی کتاب  که چند سالی است اجرا می‌شوند، توانسته‌اند توجه‌ مردم را به کتاب و کتابخوانی جلب کنند اما در چنین طرح‌هایی هم با وجود مشکلات مالی دولت، احتمال عدم تحقق نتیجه مطلوب وجود دارد.