خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، دکتر عبدالحسن بصیره، عضو اتحادیه معلمان فیزیک ایران و بازنشسته گروه فیزیک دانشگاه کردستان- نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نزدیک و فرصت بسیار مغتنمی است که سیاستگذاران فرهنگ، کتاب، نشر و اصحاب رسانه از این فرصت - که سالی یکبار پیش می‌آید - به خوبی سود ببرند و عامه مردم به ویژه جوانان را با کتاب مانوس‌تر کنند. این فرصت‌ها را غنیمت شمریم که همچون ابر بر ما گذر خواهد کرد؛ ابری رحمت افزا و نعمت‌زا. به استناد نمایشگاه‌های پیشین می‌گویم شمار بازدیدکنندگان جوان از نمایشگاه کتاب بیش از بزرگسالان است و این نوید خوبی است.

برخی بر این اصرار دارند که فناوری، دنیای مجازی و استفاده گسترده از ابزار آن مانند موبایل، تبلت و لپ‌تاپ را به‌عنوان دلیل اصلی کاهش شمارگان کتاب معرفی کنند چراکه می‌دانند جوانان بیشترین مصرف‌کنندگان آن هستند درصورتی که در کشورهای تولیدکننده این فناوری‌ها این چنین نیست. به‌گفته یکی ناشران صاحب‌نام کشور ما که به کشور فرانسه رفت‌و‌آمد دارد از ناشران بزرگ این کشور اروپایی مانند «لاروس» درباره تاثیر این فناوری‌ها و نشر مجازی بر شمارگان نشر کاغذی آن‌ها پرسیده که در پاسخ همه به حدود حداکثر 20 درصد کاهش در نشر کاغذی اشاره و بسیاری از کتاب‌هایشان را با تعامل خوب و قانونمند از طریق ناشران مجازی منتشر می‌کنند.

بنابراین به اعتقاد من کاهش شمارگان نشر کاغذی تنها به دلیل گرایش جوانان ما به استفاده از فناوری‌های دنیای مجازی و سرگرم شدن با آن صحیح نیست و باید به کاوش در ریشه مسایل دیگری نیز پرداخت.

خصلت جوان، تنوع‌طلبی است. آیا نویسندگان مترجمان و ناشران به ذائقه تنوع‌طلب جوان توجه کرده‌اند؟ این انبوه مخاطبان جوان بی‌گمان تشنه مطالب خوب و متنوع هستند. قشرجوان جامعه ما اکثرا تحصیل‌کرده و با علم بیگانه نیستند اما باید دست‌اندرکاران نشر و نوشتار این تشخیص صحیح را داشته باشند که چه‌ چیزی در جامعه ما علم محسوب می‌شود و چه چیزی شبه علم یا خطرناک‌تراز آن ضد علم.

اگر به تاریخ نوزایی علم در اروپا (عصر رنسانس) نظری بیفکنیم نقش انتشار کتاب‌هایی در حوزه عمومی‌سازی علم در تحولات اجتماعی را درک خواهیم کرد. در واقع خِرد علمی وارد جامعه شد و تحول اجتماعی و فکری و به دنبال آن خرافه‌زدایی را به دنبال داشت. بین دانش و فناوری پیوند تنگاتنگی است که بی‌تردید جوان علاقه‌مند است که پایه این فناوری مورد استفاده‌ را که علم و دانش است، بداند. نگذاریم اندیشه پویای جوانان ما با آثاری از شبه علم مشغول شود و به بیراهه رود.

چند سال پیش (سال 1386) کتابی را دست یکی از دانشجویانم (از رشته فیزیک) دیدم از یک نویسنده خانم آمریکایی که در زمینه‌هایی مانند نقاشی، مشاوره، معلمی و سخنرانی تبحر داشت. کتابش در چاپ 60 با شمارگان پنج هزار نسخه منتشر شده بود.

کنجکاو شدم که دست‌کم فهرست مطالب آن را نگاه کنم. قصد پرداختن به محتوای آن‌ را ندارم اما در شگفت بودم که چگونه می‌توان با موعظه‌هایی ساده کتابی با این تعداد چاپ و این شمارگان را منتشر کرد اما از ساده‌نویسی خرد علمی عاجز بود؛ در پایان به این نکته تاکید کنم که از فرصت نمایشگاه کتاب به خوبی بهره ببریم و به یاد داشته باشیم، انبوه بازدیدکنندگان و مشتاقان این نمایشگاه جوانان عزیز ما هستند.