خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- «دفاعیه سقراط در دادگاه آتنی‌ها؛ روایت یک ایرانی» عنوان کتابی است که به تازگی از سوی انتشارات «کویر» منتشر شده است. مسلم عباسی به عنوان نویسنده این کتاب نمایی از جامعه آتن عصر سقراط را به دست می‌دهد که چگونه سقراط را متهم کرده و وی را محاکمه کردند.

فراخواندن سقراط به دادگاه، توسط آتنی‌ها را باید در نسبت با جامعه‌ای در حال گذار و درگیر بحران مشروعیت مورد توجه قرار داد. آتنی‌ها در یافتن راه‌حلی برای بحران‌های فرهنگی، هویتی و سیاسی زمانه خود به جای آن که همچون شیوه و قصد سقراطی، شجاعت مواجهه انتقادی با افکار و اقدامات «خود» در این سال‌ها را داشته باشند و همچون سقراط در پی تعریفی از عدالت براساس آنچه عدالت است، باشند و خیر جامعه و حکومت‌شوندگان را بر نفع حکومت‌کنندگان ترجیح دهند، به گونه‌ای جنجالی و منفعت‌جویانه عدالت  را به نفع و مصلحت اقویا» و «نیکی کردن به دوستان و زیان رساندن به مخالفان»‌ تعریف و هرگونه اعتدال و پایبندی به اخلاق را سرزنش کرده و سخت‌گیری، جنجال‌گری و تعصب را علامت شهروند حقیقی دانستند.
 
عباسی در مقدمه خود بر این کتاب نوشته است: «نکته قابل توجه در تلاش‌های شارحین سقراط آن است که آثار کلاسیک در کانون تلاش‌ها و چه بسا مجادلات آنها بوده است. هیچ‌کدام از شارحین معاصر سقراط نتوانسته‌اند از اهمیت آثار افلاطون، آریستوفانس، گزنفون و ارسطو بکاهند و همواره آثار آنها مهمترین منابعی بوده که با استفاده از آن، سعی شده چهره سقراط تاریخی را نمایان سازند. گاه شارحین به یک نویسنده و یا اثر کلاسیک بیش از نویسنده آثار کلاسیک دیگر توجه کرده‌اند، و به همان میزان که نویسنده و یا اثر کلاسیکی را برای درک سقراط تاریخی معتبر دانسته‌اند، از اعتبار آثار و نویسندگان و یا اثر کلاسیکی را برای درک سقراط تاریخی معتبر دانسته‌اند، از اعتبار آثار و نویسندگان دیگر به دلایل متعددی کاسته‌اند. در اینجا به جای بررسی این نظرات گوناگون، سعی شده نظر و روش مختار این نوشتار در مورد سقراط تاریخی و همچنین دفاعیه وی در دادگاه آتنی‌ها برجسته شود.» 
 
وی در بخش دیگری از مقدمه کتاب خود به مقایسه تطبیقی بین آثار افلاطون و سقراط پرداخته و نوشته است:‌ «مقایسه تطبیقی آثار موجود در منحنی فکری افلاطون می‌تواند چهره سقراط تاریخی را نمایان سازد. در این نوشتار، این مقایسه تطبیقی به نحوی متفاوت در راستای بازنویسی دفاعیه سقراط در دادگاه آتنی‌ها به انجام رسیده است. از دیدگاه این نوشتار از میان همپرسه‌های افلاطون، همپرسه‌ جمهور به خاطر دارا بودن هر دو جنبه سقراط تاریخی و سقراط افلاطونی و از سویی دیگر به عنوان اثری میانه در بین نوشته‌های اولیه و متأخر افلاطون می‌تواند جهت نزدیک‌شدن به ویژگی‌های سقراط تاریخی بر پایه خوانش انتقادی کتاب جمهور نمایان شود. سپس در ارتباط با آنچه تحت عنوان «آتن در دوران حیات سقراط» خواهد آمد، به بازنویسی و خوانش انتقادی آپولوژی افلاطون پرداخته شده است.»
 
به اعتقاد عباسی، خوانش انتقادی ـ مقایسه‌ای آپولوژی و جمهور افلاطون به دلایل چندی می‌تواند برای درک سقراط تاریخی مورد توجه باشد. مهمترین ویژگی آپولوژی افلاطون آن است که می‌تواند «در مجموع آن را خلاف بسیاری از همپرسه‌های افلاطون، بیانی نزدیک به واقع از سقراط تاریخی دانست». نکته دیگر آنکه افلاطون فراتر از شاگردی سقراط، از حاضران دادگاه سقراط نیز بوده است.» 
 
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «آتنی‌ها به جای آنکه بیماری‌های زمانه‌شان را در پشت رنگ و لعاب‌های مصنوعی و جنجالی اقدام پنهان نکنند و با مصلحت‌اندیشی و میانه‌روی در پی درمانی برای آن باشند، طبیبی همچون سقراط که بیماری‌هاشان را به آن‌ها یادآور می‌شد تا به فکر درمانی برای ‌آن باشند را نیز از پای درآوردند. اما تنها مدتی کوتاه پس از مرگ سقراط جامعه‌ای که خود در تهی کردن درون خود از اخلاق، اندیشه و فرهنگ در برابر آن ترویج منفعت‌جویی، ابتذال، ارتجاع، تعصب، زورگویی، افراط‌گرایی، جنجال‌گرایی، عشق به قدرت، سیاست‌بازی، حرص و جاه‌طلبی، هرج و مرج اخلاقی و سست‌شان ارزش‌های دینی و سیاسی می‌کوشید، به راحتی با حمله نیروی خارجی از پای درآمد.»
 
عباسی کتاب «دفاعیه سقراط در دادگاه آتنی‌ها» را در چهار بخش نوشته است:‌ «آتن در دوران حیات سقراط» عنوان بخش نخست از این کتاب است. نویسنده در بخش دوم از این اثر به «خوانش انتقادی جمهور افلاطون: درک «سقراط تاریخی» پرداخته است.
 
علاقه‌مندان در بخش سوم به مطالعه «شخصیت چندوجهی سقراط تاریخی» می‌پردازند و در ادامه و در بخش چهارم نیز «بازنویسی انتقادی آپولوژی افلاطون: سقراط در دادگاه آتنی‌ها» را از نظر می‌گذرانند.
 
انتشارات «کویر» کتاب «دفاعیه سقراط در دادگاه آتنی‌ها؛ روایت یک ایرانی» را در 160 صفحه، شمارگان 500 نسخه، به بهای 11 هزار تومان منتشر و روانه بازار کتاب کرده است. این اثر در بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز عرضه می‌شود.