به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «50 سال با نمایشگاه تصویرگری کتاب براتیسلاوا» با حضور کیانوش غریب پور، مهنوش مشیری، سحر ترهنده، لیلی حائری‌یزدی و علی بوذری عصر سه‌شنبه 26 آبان‌ماه 94 در سرای کتاب موسسه خانه کتاب برگزار شد.
 
علی بوذری در ابتدای این نشست به نهادهایی که در طول سال‌های اخیر 50 ساله شده‌اند اشاره کرد و گفت: از جمله این نهادها می‌توان به دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان، نمایشگاه کتاب بلونیا، فهرست کلاغ سفید، شورای کتاب کودک، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و ایجاد بخش تصویرسازی جایزه هانس کریستین اندرسن اشاره کرد.  
 
وی بیان کرد: در واقع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هر 2 سال یکبار از بین آثار منتشر شده 15 تصویرگری را انتخاب می‌کند و برای شرکت در نمایشگاه براتیسلاوا معرفی می‌کند. همچنین کانون پرورش فکری یک نفر را به عنوان داور، یک نفر را برای ورک شاپ و یک نفر را نیز برای حضور در سمپوزیوم براتیسلاوا معرفی می‌کند.
 
تاثیر جدی اروپای شرقی بر تصویرگری ما محسوس است
سحر ترهنده نیز در این نشست توضیحاتی درباره نمایشگاه براتیسلاوا ارائه کرد و گفت: برای شرکت آثار از کشورهای مختلف در این نمایشگاه افراد نمی‌توانستند به صورت شخصی آثارشان را به این نمایشگاه بفرستند و حتما نیاز بود از سوی نهاد معتبری معرفی شوند. بر این اساس شورای کتاب کودک به عنوان نهادی که آثار برتر ایرانی را در حوزه تصویرگری به این نمایشگاه معرفی کند، انتخاب شد.
 
این مترجم و تصویرگر کتاب‌های کودک ادامه داد: اما معرفی آثار و افراد نیاز به بودجه مالی هم داشت و شورای کتاب کودک تصمیم گرفت برای اینکه ایران به دلیل مشکلات مالی از حضور در این نمایشگاه باز نماند با کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان به عنوان نهادی که فعالیت فرهنگی می‌کند، نه به عنوان یک ناشر، وارد مذاکره شود و تفاهمنامه‌ای بین آنها برقرار شد.
 
ترهنده بیان کرد: بحث انتخاب و ارسال آثار به این نمایشگاه کار پیچیده‎‌ای است. مخصوصا زمانی که از سوی نهادی دولتی انجام شود. همکاری بین شورا و کانون در طول این 30 سال برحسب تغییرات مدیریتی دچار فراز و فرودهایی شد.
 
این تصویرگر درباره تاثیرپذیری تصویرگری کتاب‌های ایرانی از غرب نیز گفت: تاثیر جدی اروپای شرقی بر تصویرگری کتاب ما محسوس بوده است و هنرمندان ما به هنر فرم‌گرا روی آوردند تا هنر مخاطب محور. هنوز هم خیلی سخت است که بتوانند از دنیای تصویرگری اروپای شرقی فاصله بگیرند و به تصویرگری مخاطب محور برسند.
 
اعتماد بین ما و براتیسلاوا کمرنگ شده است
لیلی حائری یزدی نیز در این نشست گفت: اصولا برای برقراری یک ارتباط، وقت‌شناسی و رعایت قوانین از اهمیت زیادی برخوردار است. اما علی رغم تلاش‌هایی که هرساله برای این ارتباط و نمایشگاه بین‌المللی صورت می‌گیرد آن طور که باید به وقت شناسی توجه نداشته‌ایم. اصولا برای حضور دراین نمایشگاه نیاز است که پرسشنامه‌هایی تکمیل و در زمان مشخص برای براتیسلاوا ارسال شود. اما گاهی دیده می‌شود که این پرسشنامه‌ها بسیار دیر به براتیسلاوا می‌رسد و سبب می‌شود بسیاری از فرصت‌ها از ما گرفته شود.
 
مدیر آژانس ادبی کیا ادامه داد: به هر حال کار کردن با نهادهای دولتی کار آسانی نیست و بستگی به تلاش و خواست خود انسان هم دارد. در زمانی که من با کانون همکاری می‌کردم علی رغم همه سختی‌ها و مشکلات و تغییرات مدیریتی که وجود داشت باز هم ما بیشترین ارتباط و حضور را در براتیسلاوا داشتیم و در آن زمان هر دوسال یک بار دو داور، یک نفر برای ورک شاپ و یک نفر برای شرکت در سمپوزیسیوم در براتیسلاوا داشتیم و این نشان می‌دهد که اگر انسان بخواهد کاری را انجام دهد، می‌تواند.
 
حائری یزدی همچنین گفت: ما در ابتدا دو داور برای حضور در این نمایشگاه می‌فرستادیم اما متاسفانه به دلیل ضعف‌ها و مشکلاتی که ایجاد شد الان براتیسلاوا هیچ داوری را از ما نمی‌پذیرد و اعتمادی که با زحمت بین ما و براتیسلاوا ایجاد شده بود کمرنگ شده است. به گونه‌ای که دو دوره پیش به دلیل اینکه پرسشنامه‌های ما خیلی دیر به دست آنها رسیده بود تصمیم گرفتند ایران را در این نمایشگاه شرکت ندهند که بالاخره با رایزنی شورای کتاب کودک راضی شدند آثار ایرانی را بپذیرند و این گونه مسائل و ندانم کاری‌ها ارتباط ما را کمرنگ کرده است.
 
براتیسلاوا همین جاست
مهنوش مشیری، از داوران براتیسلاوا نیز در این نشست به جنگ و نا آرامی‌های موجود در جهان اشاره کرد و گفت: به نظر من براتیسلاوا همین جاست. در همین جلسه‌ای که حضور داریم. در همین جزیره آرامی که نشسته‌ایم و به دور از دریای طوفانی جنگ و نا آرامی و کودکان در به در به صحبت می‌کنیم.
 
این تصویرگر ادامه داد: براتیسلاوا به عنوان جایی که متولی بچه‌هاست و برای بچه‌ها فعالیت می‌کند باید بداند که امروز بچه‌ها بیش از هرچیز دیگری به آغوش گرم، سرپناه و غذای گرم نیاز دارند و من به همه نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک پیشنهاد می‌کنم که به سرپناه، آغوش گرم و غذا به عنوان سه موضوع مهم در تولید آثارشان مورد توجه قرار دهند.
 
اغلب هنرمندان ما در ایران ضعف تکنیک دارند
کیانوش غریب پور نیز در این مراسم به مقاله‌اش که برای سمپوزیسیوم براتیسلاوا نوشته بود اشاره کرد و گفت: امسال می‌خواستم با حضور در سمپوزیسیوم براتیسلاوا مقاله‌ای ارائه دهم که بنا بر دلایلی امکان پذیر نشد. مضمون این مقاله درباره ساختار و ماهیت مسابقه براتیسلاوا در ایران و فرق آن با بقیه مسابقات و تاثیری که روی تصویرگری ما گذاشته و استقبال و هیجانی است که در ما ایجاد کرده، بود.
 
وی ادامه داد: سالی که براتیسلاوا تاسیس شد زمانی بود که 22 سال از جنگ جهانی دوم می‌گذشت و دست‌آورد آن چیرگی جهان غرب بر جهان شرق و حضور تفکر آمریکایی بر دنیا بود. و جهان سرخورده از جنگ جهانی دوم که سال‌ها دچار سردرگمی بود به سمتی رفته بود که مکتب‌های پوچ‌گرا و کاملا آنارشیست در حال رشد بودند و مفهوم انسانیت زیر سوال رفته بود و انسان اروپایی از خود می‌پرسید که چقدر در سرنوشت تلخ جهان سهم داشته است. در این زمان اروپا به دنبال این بود که خودش را از خاکستر جنگ جهانی دوم بازیابی کند.
 
این تصویرگر کتاب‌های کودک بیان کرد: ایران هم در آن سال‌ها تحت تاثیر این تحولات بود. آن زمان همزمان شد با شکل گیری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ایران. در این زمان بین فضای سیاسی و جدی و فضای فرهنگی جنگ رخ داد. در آن زمان جهان غرب به صنعتی شدن روی آورده بود و در تولیدات فرهنگی‌اش هم این صنعتی شدن نمود می‌یافت. در این شرایط جهان شرق بیش از آنچه که به هماوری در تکنولوژی اهمیت دهد به سمت هنرهای بومی و فرار از تکنیک و توانایی روی آورد.
 
غریب‌پور با بیان اینکه اغلب هنرمندان ما در ایران ضعف تکنیک دارند، گفت: اصولا خصلت روستایی جهان ما بسیار بارزتر از خصلت شهری است و خصلت شهری در غرب بارزتر است. درحالی که اغلب تصویرگران ما با الگوگیری از نمایشگاه‌هایی مانند براتیسلاوا به سمت تصاویری که مورد پسند این نمایشگاه‌ها است و به دور از فضای تصویرگری ایرانی است روی آوردند و به تدریج تصویرگری شیک و سانتی‌مانتال غرب وارد فضای تصویرگری ایران شد.