خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ عماد شاطریان، مدیر انتشارات و کتابفروشی بیدگل: در سال‌های گذشته در برخورد با همکاران و ناشران عزیز متوجه این موضوع شدم که گرافیک و طراحی جلد کتاب، کاملا در حاشیه قرار گرفته است. اکثر ناشران یا به کیفیت متن توجه می‌کنند ــ که البته بسیار هم مهم است ــ و برای طراحی ظاهر کتاب چندان ارزش و اهمیتی قائل نیستند یا به طور کل فقط به تولید و چاپ کتاب (بدون در نظر گرفتن کیفیت متن و ظاهر) اهتمام دارند. دلایل بسیاری را برای این امر می‌توان ذکر کرد که شاید مهم‌ترین آن مسائل اقتصادی و عدم طراز مالی مناسب ناشران باشد. درباره ناشران کاسب‌کاری که هیچ توجهی نه به متن و نه به ظاهر کتاب دارند، حرفی ندارم.
 
تجربه کاری ما در نشر بیدگل کاملا متفاوت بود. از همان ابتدا به طراحی جلد و ظاهر کتاب بسیار توجه کرده و بررسی‌های زیادی در مورد یونیفرم و ساختار ظاهری کتاب و حتی بهترین حروف متن، انجام دادیم. انتخاب نوع کاغذ برای کتاب‌ها نیز همواره یکی از دغدغه‌های جدی ما بوده است. کاغذ کتاب باید به‌گونه‌ای باشد که نور را انعکاس ندهد، چرا که انعکاس نور در کاغذ کتاب چشم مخاطب را اذیت می‌کند. البته همه این موارد در کنار اهتمام ما به چاپ کتاب‌هایی با ویرایش و دقت در متن همراه بوده است.


 
در مرحله اول فروش کتاب به شکل چشمگیری در مقایسه با کتاب‌های ناشران دیگر در همان موضوع و یا موضوعات مشابه افزایش داشت و در مراحل بعد مخاطبان به دلیل ظاهر آراسته‌تر کتاب‌ها به مجموعه‌های بیدگل بیشتر اعتماد کردند و در نهایت منجر به شکل‌گیری یونیفرم‌های متفاوت ما در نشر شد. به عنوان مثال مجموعه «وودی آلن‌»های نشر بیدگل و یا مجموعه آثار زنده‌یاد بیژن الهی در این چند دوره اخیر به دلیل ظاهر یکدست و متفاوت‌شان، نسبت به کتاب‌های مشابه دیگر ناشران، فروش بسیار بالایی داشتند. مخاطبانی که آثار این مجموعه‌ها را به صورت تک‌جلدی خریداری نکرده بودند، با دیدن یونیفرم جالب آنها، همه مجلدات منتشر شده را یکجا خریداری کردند. کتاب‌های این مجموعه‌ها اکنون به چاپ‌های چندم خود رسیده‌اند که می‌توانید صحت این ادعا را از سایت خانه کتاب ایران به نشانی www.ketab.ir مشاهده کنید.

از سال گذشته نیز نشر بیدگل تصمیم گرفت که بیشتر کتاب‌هایش را با کاغذ «بالک» منتشر کند. این کاغذ اکنون توسط اکثر ناشران شاخص و مطرح اروپایی استفاده می‌شود. کاغذ بالک ویژگی‌های مثبت بسیاری دارد: هم سبک است و مخاطبان را در حمل و نقل و همچنین دست گرفتن کتاب دچار مشکل نمی‌کند و هم به دلیل رنگ خاصی که دارد، چشم را اذیت نمی‌کند. از این دست کتاب‌های بیدگل می‌توانم به «علیه تفسیر» نوشته سوزان سانتاگ و «شهرها و سینماها» نوشته باربارا منل اشاره کنم. چند تن از مخاطبان با حضور در کتابفروشی بیدگل به من بیان کردند که مطالعه آسان و راحتی داشته‌اند، به عبارتی توانسته‌اند به آسانی از کتاب استفاده کنند.

این مساله نشان می‌دهد که هزینه کردن ناشران برای طراحی مناسب کتاب، نه تنها هزینه اضافه‌ و بیهوده‌ای نیست، بلکه در بازگشت سریع‌تر سرمایه ناشران موثر است. ناشران دیگری هم هستند که توجه بسیاری به ظاهر کتاب می‌کنند و این ناشران نیز میزان فروش مناسبی دارند. امیدوارم کل صنعت نشر ایران به این سمت کشیده شود.