گزارش صوتی این نشست را اینجا بشنوید.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کارنامه نشر کتاب کودک و نوجوان 1393-1392 با حضور نوش آفرین انصاری، استاد علوم کتابداری و اطلاع رسانی؛ علی‌اصغر سیدآبادی، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی؛ علی بوذری، تصویرگر کتاب کودکان، محسن طائب، مدیر انتشارات پیدایش و مجید غلامی جلیسه، مدیر عامل موسسه خانه کتاب، عصرچهارشنبه (22 مهرماه94) در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب رونمایی شد.
 
مجید غلامی جلیسه، در این مراسم گفت: موسسه خانه کتاب همواره در کنار رده‌بندی‌های دیویی‌ که در کارنامه نشر منتشر می‌کرده است به آثار کودک و نوجوان توجه کرده است از این‌رو باتوجه به افزایش حجم آثار تولید شده این حوزه در طول سال‌های اخیر، تصمیم گرفتیم کتابشناسی جداگانه‌ای در این حوزه داشته باشیم و همین موضوع، ما را برآن داشت تا این اثر را تولید کنیم.
 
مدیر عامل موسسه خانه کتاب ادامه داد: البته هدف ما فقط تولید کتابشناسی نبود، بلکه می‌خواستیم به نوعی به جوایز داخلی و خارجی  این حوزه، سابقه ادبیات کودک و آثار برگزیده کودک و نوجوان در کنار حجم قابل توجه آثار منتشر شده نیز اشاره کنیم.
 
«کارنامه نشر کتاب کودک و نوجوان» اثری مرجع است
 غلامی جلیسه در ادامه به نمایه‌هایی که در انتهای این کتابشناسی آورده شده است اشاره کرد و گفت: با ارائه این نمایه‌ها می‌خواستیم تعداد و تنوع مخاطبان این کتاب را افزایش دهیم. همچنین آمار و اطلاعات ارائه شده، برای افزایش اطلاعات و آگاهی ناشران و دست‌اندرکاران حوزه کودک و نوجوان نسبت به وضعیت موجود در این حوزه است.
 
وی «کارنامه نشر کتاب کودک و نوجوان 1393-1392» را یک کتاب مرجع معرفی کرد و گفت: پژوهشگران، کتابداران، ناشران و دست‌اندرکاران حوزه کودک ونوجوان می‌توانند به اشکال مختلف از اطلاعات و منابع ذکر شده در این اثر برای انجام پژوهش‌هایشان بهره‌مند شوند.

این کتاب‌پژوه بیان کرد: احساس می‌کنم ادامه انتشار این اثر می‌تواند وضعیت کتاب کودک و نوجوان را در آینده بهتر از قبل کند. البته ایرادات این کار کم نیست و امیدوارم با بهره گیری از نقدها و نظراتی که بیان می‌شود در آینده آثار بهتری تولید کنیم.
 
وجود موسسه خانه کتاب در حوزه تولید و اطلاع‌رسانی بسیار ضرورت دارد
علی‌اصغر سیدآبادی، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی نیز در این مراسم گفت: فکر می‌کنم با هرنهادی که روبه‌رو هستیم باید این سوال را از خود بپرسیم که اگر تعطیل شود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ به نظر من خانه کتاب در پاسخ به این سوال می‌تواند بگوید که وجودش در حوزه تولید و اطلاع رسانی ضرورت دارد و باید باشد.
 
وی ادامه داد: اگر بخواهیم بررسی کنیم که 20 سال پیش چه اتفاقی در حوزه کتاب کودک ونوجوان افتاده است واقعا هیچ منبع واطلاعات جامعی در دست نداریم و باید به تک تک نهادهای مربوط به این حوزه مراجعه کنیم و اطلاعاتشان را استخراج کنیم سپس این اطلاعات را کنار هم بگذاریم تا به نتیجه برسیم.

اطلاعات ثبت شده، پردازش شده و تحلیل شده‌ای در اختیار مخاطبان قرار ندارد
سیدآبادی گفت: درواقع اطلاعات ثبت شده، پردازش شده و تحلیل شده‌ای در اختیار مخاطبان قرار ندارد. ما در حال حاضر بسیاری از اطلاعات لازم در حوزه کتاب مانند آمار میزان مصرف کتاب در کشور، آمار میزان کتابخوانی و ... را نداریم و همه ما براساس تجربیات شخصیمان در این حوزه‌ها سخن می‌گوییم و تنها اطلاعات دقیق ما در حوزه تولید کتاب است که از سوی موسسه خانه کتاب عرضه می‌شود.
 
وی بیان کرد: در اصل تولید داده، ثبت داده و انتشار و در دسترس قرار دادن این آمار از اهمیت زیادی برخوردار است و من بسیار خوشحالم که موسسه خانه کتاب این اطلاعات را تولید و پردازش کرده و در دسترس مخاطبان قرار داده است.
 
ارائه آمار و اطلاعات دقیق می‌تواند چراغ راهی برای ناشران باشد
محسن طائب نیز در این مراسم گفت: این کتاب برای من به عنوان ناشر تخصصی کتاب‌های کودک و نوجوان جذابیت خاصی داشت و جدول‌ها و نمودارها برایم قابل توجه بود و هرقدر این اطلاع رسانی و آمارها دقیق‌تر باشد مفیدتر است و می‌تواند چراغ راهی برای ما ناشران باشد.
 
مدیر انتشارات پیدایش در ادامه به ارائه پیشنهادهایی برای بهبود کار پرداخت و گفت: بهتر است در شماره‌های دیگر این مجموعه به موارد زیر نیز توجه شود:
-فرآیند محتوای کتاب کودک و نوجوان با تمرکز بر موضوع، متن و جنبه‌های هنری
-گونه‌های مختلف تولید کتاب کودک
-تولید کتاب کودک با نگاه تکنیک و جنبه‌های کتابسازی
-ارزیابی نقش دولت از لحاظ سیاست‌های فرهنگی و چالش‌ها و تاثیرات منفی‌اش بر نشر کتاب کودک
-بررسی نرخ رشد کتابخوانی در میان کودکان ونوجوانان و نقش و جایگاه نهادهایی مانند کانون پرورش فکری، آموزش و پرورش، شهرداری‌ها، مساجد و ... در این فرایند
-بررسی نقش نهادهای فرهنگی
-بررسی نقش رسانه‌ها
 
کتاب‌های ترجمه نسل جوان را از هویتش بیگانه می‌کند
نوش‌افرین انصاری نیز در این مراسم در ابتدا به معرفی بخش‌های مختلف این کتاب اعم از اطلاعات مربوط به جوایز و جشنواره‌ها، اطلاعات کتابشناسی، نمایه‌ها و جدول‌ها پرداخت و در ادامه گفت: این اثر در تعبیر ما کتابداران «کتابشناسی جاری» محسوب می‌شود و اطلاعات خوبی را درباره کتاب‌ها ارائه می‌دهد که برخی از سال 1380 و برخی از سال 1382 تا 1393 است.
 
دبیر شورای کتاب‌ کودک ادامه داد: وجه دیگر این کتاب هم به تعبیر کتابداری بین‌المللی «کتابشناسی کتاب‌های جاری» محسوب می‌شود. در غرب اینگونه کتاب‌ها از سوی ناشران منتشر می‌شوند و بر آن سرمایه گذاری می‌کنند. اما اینکه ما در عصر الکترونیک چقدر به سراغ «کتابشناسی کتاب‌های جاری» به صورت چاپی می‌رویم نکته‌ای است که باید به آن پاسخ داده شود. همچنین نمی‌دانم چه ضرورتی دارد که این گونه کتاب‌ها در این ابعاد و حجم با شمارگان 500 نسخه منتشر شود، وقتی که ما مشکل کاغذ و درخت و محیط‌زیست داریم، توجیه اقتصادی‌اش چیست؟
 
انصاری در ادامه به آثار ترجمه و تالیفی اشاره کرد و گفت: در کارنامه نشر 495 اثر در حوزه ترجمه معرفی شده و ما هم در شورای کتاب کودک 452 اثر معرفی کردیم که این آمارها بسیار به هم نزدیک است و نشان دهنده دقت مترجمان در انتخاب آثار است اما متاسفانه از مجموع 249 اثر تالیفی 50 اثر برگزیده معرفی شده است که نشان دهنده خطر جدی در حوزه تالیف است.
 
این کتابدار در بخش دیگری از سخنانش گفت: کتاب‌های ترجمه درواقع بیگانه کردن نسل جوان از هویتش است و در سنی که کودک باید تصویرهایی از مملکت و مردم و فرهنگ کشور خودش دریافت کند فرهنگ غرب وارد سیستم ذهنی‌اش می‌شود و متاسفانه باید اعلام خطر کنم و بگویم که 90 درصد از ترجمه‌های ما آمریکایی است.
 
انصاری یادآوری کرد: ادبیات کودک نیازمند تالیف کیفی است و مسئولان امر باید به این زنگ خطر توجه کنند و بدانند که قلم در کشور ما هنوز خشک نشده است، باید اتفاقاتی در حوزه فرهنگی بیفتد تا نویسندگان ما به نوشتن امیدوار شوند.
 
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: در غرب هویت فرهنگی افراد با خواندن کتاب شکل می‌گیرد و یک کودک از سنین پایین تا نوجوانی فهرستی از کتاب‌ها را می‌خواند اما در کشور ما چنین فهرستی به صورت مشخص وجود ندارد.
 
انصاری گفت: باید توجه داشت که وقت انسان‌ها ارزشمند است و آنها نمی‌توانند وقتشان را باخواندن کتاب‌های کم محتوا هدر بدهند و ما باید تلاش کنیم که کتاب‌های خوب را به آنها معرفی کنیم. این کار سال‌هاست در شورای کتاب کودک به وسیله گروه‌های کارشناسی بر اساس معیارهای مشخص انجام می‌شود و سالانه 900 کتاب را بررسی می‌کنیم و فهرستی از آثار خوب کودک و نوجوانان را ارائه می‌دهیم.
 
شاخصی در اختیار مردم، کتابداران و پژوهشگران
علی بوذری، هم در این مراسم به انگیزه موسسه خانه کتاب از انتشار این اثر اشاره کرد و گفت: با این کار می‌خواستیم شاخصی را در اختیار مردم، کتابداران و پژوهشگران قرار دهیم. طبیعتا این افراد نمی‌توانند به این حجم از اطلاعات و با این کیفیت در اینترنت دستیابی داشته باشند و این کتاب می‌تواند منبع مناسبی برای پژوهش تحلیلی باشد و می‌تواند اطلاعات جامعی را درباره کتاب‌های تالیفی و ترجمه در اختیار مخاطبان قرار دهد.
 
این پژوهشگر اضافه کرد: همچنین در بخش جوایز این کتاب هم اطلاعات از منابع اصلی خارجی و داخلی جمع‌آوری شده است. درحالی که معمولا اطلاعاتی که در مورد این جوایز و جشنواره‌ها در اینترنت و فضا‌های مختلف دیده می‌شود قابل استناد نیست.
 
بوذری همچنین گفت: موسسه خانه کتاب در نظر دارد این کتاب را هرساله منتشر کند تا بعد از چند سال دایره‌المعارف قابل استنادی در حوزه کودک و نوجوان داشته باشیم.