کنگره بزرگ زندگی و زمانه«جلال آلاحمد» به همت انجمن علمی دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی در جهت اعتلای فهم عامه در میان مردم و علی الخصوص دانشجویان در حوزههای ادبیات، جامعه شناسی، فلسفه، علوم سیاسی و .... با رویکرد جامعه شناسی ادبیات برگزار میشود.
دکتر مرتضی کتبی از سخنرانان این مراسم به «ایبنا» گفت: جامعه شناسی ادبیات در حقیقت مطالعه پدیدههای ادبی است. این پدیدهها مستلزم سه واقعیت هستند: نویسندگان، آثار و در نهایت مخاطبان کتابها. هر پدیده ادبی یک شبکه مبادله را تشکیل میدهد که در فرایند انتقالی بسیار پیچیدهای به سه مقوله «هنر، فناوری و بازرگانی» ربط پیدا میکند و افراد کم و بیش مشهور جامعه را به جمع گمنام در همان جامعه پیوند میزند.
این پژوهشگر حوزه ادبیات ادامه داد: جلال به عنوان ادیب، حلقه نخست جامعه شناسی ادبیات را که نویسندگان باشند، تشکیل میدهد و آثار او حلقه دوم است و خوانندگان آثار وی نیز حلقه سوم زنجیره پدیده ادبی جلال آل احمد را در جامعه ایران به وجود آوردهاند. در تحلیل آثار این نویسنده باید گفت که کار او در حوزه جامعهشناسی ادبی و نه ادبیات قرار دارد. به عبارتی قالبهای ذهنی او در پیوند با ساختارهای جمعی محیطش شکل گرفته و در نوشتههایش عینیت یافته است.
مترجم کتاب «غرب زدگی» جلال آل احمد به زبان فرانسه در ادامه سخنان خود به تجربیاتش درباره ترجمه این کتاب اشاره کرد و گفت: ترجمه فقط دانستن دو زبان، خواندن، فهمیدن و گفتن و نوشتن به این دو زبان نیست؛ ترجمه کار پژوهشی و کار تجربی نیز هست. ترجمه آشنایی با تاریخ، جغرافیا، فرهنگ، جامعه و ملتهاست. ترجمه سهل و ممتنع «غرب زدگی» این حقیقت را به ما نشان داد. کار ترجمه مستلزم داشتن شناخت نسبتاً جامعی از محیط، زندگی و افکار فلسفی و سیاسی و اجتماعی و نیز شخصیت و سایر خصوصیات نویسنده هم هست اما در ارتباط با خود اثر باید گفت «غرب زدگی» به سه واقعیت پاسخ میدهد، از آنجمله میتوان به شرایط اجتماعی-سیاسی ایران معاصر، فرهنگ بومی این کشور و مختصات آن و نیز شخصیت نویسنده اثر اشاره کرد.
وی اضافه کرد: بررسی این سه واقعیت به ما کمک میکند که این اثر را در فضای انقلابی سالهای حاضر قرار بدهیم و اهمیت آن را در یک نبرد فرهنگی که جدا از جنگهای نظامی معمول است، درک کنیم.
در این کنگره سخنرانانی در زمینههای مختلف علوم انسانی حضور داشته و با نگاهی عمیقتر به زندگی، زمانه و جامعهای که ماحصلش این شخصیت ادبی و آثار اوست، علل شکلگیری سوژههایی چون «غرب زدگی»، «در خدمت و خیانت روشنفکران»، «تات نشینان بلوک زهرا»، «مدیر مدرسه» و... را برای علاقهمندان روشن میکنند. همچنین شناخت دقیقتری از جامعهای که این سوژهها را در ذهن یک نویسنده ایجاد میکند ارائه میدهند.
در این کنگره استادان بزرگ و صاحب نامی چون دکتر حسین میرزایی، مدیر کل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری و نویسنده کتاب «جلال اهل قلم»، دکتر مرتضی کتبی، جامعه شناس در حوزه ادبیات و دارنده دو نشان دکترا از دانشگاه سوربن فرانسه و مترجم کتاب «غرب زدگی» به زبان فرانسوی، غلامرضا امامی نویسنده، مترجم و دوست و یار دیرین جلال آل احمد، بیژن عبدالکریمی، عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر سید حسن نورانی مولف کتاب «جامعه شناسی آثار جلال آل احمد» و آرش حیدری، منتقد، دانشجوی دکترا و پژوهشگر برتر دانشگاه علامه طباطبایی در حوزه جامعه شناسی سخنرانی میکنند.
نظر شما