به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، در نشست «تاثیر تفاهم‌ هسته‌ای و تاثیر آن بر توسعه صنایع فرهنگی» از کتاب‌های تازه انتشار یافته مرکز مطالعات جهانی‌شدن‌ مانند «رفتارهای حمایت‌گرانه در عصر جهانی‌شدن»، «خشونت و افراط‌گری در عصر جهانی‌شدن»، «جهانی‌شدن فرهنگ و اخلاق»، «حقوق بین‌المللی هسته‌ای»، «اقتصاد سیاسی جهانی‌»، «تربیت شهروند جهانی‌» و «آینده حقوق بین‌الملل‌، محیط‌ زیست‌ در عصر جهانی‌شدن» با حضور برخی نویسندگان آنها عصر پنجشنبه 25 اردیبهشت‌‌ماه در سرای اهل‌قلم‌ بیست‌وهشتمین نمایشگاه‌ بین‌المللی کتاب تهران‌ رونمایی شد.

تفاهم‌نامه لوزان؛ تاثیر یک قدرت منطقه‌ای بر قدرت‌های جهانی

در این نشست محمد‌رضا دهشیری‌، معاون آموزشی و پژوهشی مرکز ملی مطالعات جهانی‌ شدن و عضو هیأت علمی دانشکده‌ روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه‌ درباره تاثیر تفاهم‌نامه لوزان بر توسعه صنایع فرهنگی سخنرانی کرد.

دهشیری با اشاره به پیامد تفاهم لوزان در روابط بین‌الملل گفت: شاید آنچه که بیشتر در روابط بین‌الملل مورد توجه است‌ توجه به پیامد‌ مذاکرات لوزان است نه نتیجه آن. به دلیل اینکه این تفاهم موجب چرخش‌های بزرگ در روابط بین‌الملل و تحولات نوین در افق سیاست‌های جهان شد.

وی درباره شکل مذاکرات هسته‌ای ایران عنوان کرد: در این تفاهم‌ ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای در یک‌سوی مذاکرات‌ و در طرف مقابل قدرت‌های بزرگ‌(1+5) قرار گرفته‌اند‌. این نوع مذاکرات یک تحول بزرگ در مذاکرات بین‌المللی است و نشان‌دهنده توجه به یک قدرت منطقه‌ای در عرصه‌ بین‌الملل است.

این معاون پژوهشی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: ما در تفاهم لوزان شاهد این هستیم که یک نوع تحول در بنیاد‌های بین‌المللی در حال شکل‌گیری است‌ و این تفاهم به نوعی الگوهای رفتاری را تغییر داد‌. به عبارتی جمهوری اسلامی ایران‌ در حالی وارد این مذاکرات هسته‌ای شد‌ که برای نخستین‌ بار یک قدرت منطقه‌ای یک قطع‌نامه بین‌المللی را‌ با یک قطع‌نامه‌ ملغی کرد‌ و یک عضوی که از اعضای شورای امنیت نیست‌ توانست‌ یک قطعنامه‌ آنها را لغو کند.

دهشیری با اشاره به از بین رفتن قطبیت در روابط بین‌الملل گفت: مذاکرات هسته‌ای ایران تنها رویدادی است که نه مبارزه و نه جنگ در آن رخ داد و نه رژیمی در آن عوض شد. ایران توانست‌ با استفاده مناسب از بستر مذاکرات‌ هسته‌ای به آنچه که می‌خواهد‌ یعنی دستیابی به‌ قدرت هسته‌ای‌ و غنی‌سازی اورانیوم‌ دست‌یابد. و این نخستین‌بار است که قدرت‌های بزرگ جهانی به جای تکیه بر ابزار جنگ و اقتصاد‌ یک خواسته قدرت منطقه‌ای را به او دادند.

وی با اشاره به چند‌ضلعی شدن روابط بین‌المللی بیان کرد: آنچه قبلا به عنوان قطبیت وجود داشت امروزه به چند‌بعدی و چندضلعی شدن‌ روابط بین‌الملل تبدیل شده و نظام بین‌الملل به جای اینکه به قطبیت تکیه کند بر ابزار قدرت‌ها تکیه کرده و از ابزار نرم‌ یعنی مذاکره بهره برده است.

عضو هیأت علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه‌ اظهار کرد: برخی نظریه‌پردازان درباره‌ از بین رفتن قطبیت در روابط بین‌الملل معتقدند که ما وارد یک دنیای پساقطبی شدیم‌ که اکنون قطب‌ها دیگر قدرت کنترل جهان را ندارند‌ و در نتیجه قدرت‌های نو به وجود آمده‌اند که به رسمیت شناخته شده‌اند‌. به عبارتی در این زمان هیچ قدرتی در جهان مسلط نیست که بتواند الگوهای رفتاری سایر قدرت‌ها را تحت کنترل دربیاورد و به نوعی مااکنون شاهد پایان قطبیت در جهان امروز هستیم.

دهشیری‌ درباره اهمیت تفاهم‌نامه لوزان‌ عنوان کرد:‌ نکته دیگر درباره این تفاهم‌ این است که ایران همچنان بر خواسته خود یعنی حفظ قدرت هسته‌ای و چرخه غنی‌سازی اورانیوم مانده است و آنچه در این میان تغییر کرده‌ نوع زبان‌ و کاربرد‌ واژگان در عرصه مذاکرات است. به عبارتی بازنمود‌ها و تغییر نحوه بیان‌ در اعلام مواضع رخ داده که این امر بسیار اهمیت دارد. ایران توانسته‌ طرف مقابل را قانع کند که خواسته‌های این قدرت منطقه‌ای را بپذیرد.

وی با اشاره به قدرت رقابت ایران در بازارهای بین‌المللی بیان کرد: تفاهم لوزان باعث می‌شود که ایران‌ در بازارهای بین‌المللی توان رقابت داشته باشد‌ و تحریم‌ها فروریزد‌ ما حتی با تکیه بر این تفاهم‌نامه می‌توانیم در فروش اورانیوم غنی‌شده‌ علاوه بر فروش نفت‌ و توسعه صنایع فرهنگی وارد شویم.

معاون آموزشی مرکز مطالعات جهانی‌شدن‌ با اشاره به شکاف‌های حاصل از تاثیر تفاهم لوزان در جهان گفت: این تفاهم‌نامه‌ شکاف‌های اساسی‌ را در آمریکا میان سناتوران کنگره‌ و رئیس‌جمهوری آن پدید آورده است. از طرفی آمریکا‌ و اسرائیل نیز در روابط خود پس از این تفاهم‌نامه‌ دچار شکاف شده‌اند‌. دیگر اینکه در میان کشورهای عربی نیز اختلاف نظر بروز کرده. برخی مانند عمان به برقراری روابط با ایران روی آورده‌ و بعضی مانند عربستان با مخالفت با تفاهم لوزان از ایران دوری کرده‌اند. همچنین روابط آمریکا و کشورهای عربی دچار شکاف شده است که این شکاف بیشتر خود را در روابط آمریکا و عربستان نشان داده است.

دهشیری با اشاره به انعکاس تفاهم لوزان در اروپا اظهار کرد: این تفاهم تبعاتی نیز در کشورهای اروپایی در پی داشته است‌. کشوری مانند فرانسه با سردی با آن برخورد کرد. از طرفی کشورهای دیگری مانند روسیه و انگلیس واکنش بهتری در برابر آن داشتند. همه موارد حاکی از این است که نقش ایران در منطقه در حال افزایش است و سیاست تعامل ایران در این منطقه‌ نتایج خوبی داشته‌ و کشورهای منطقه نیز خواستار روابط و تعاملات اقتصادی با ایران هستند.

وی با اشاره به تقویت زیرساخت‌های تولیدات صنایع فرهنگی عنوان کرد: درباره تاثیر تفاهم‌نامه لوزان بر توسعه صنایع فرهنگی دو نظریه وجود دارد‌. برخی معتقدند این تفاهم‌ می‌تواند تاثیر مثبتی بر توسعه‌ صنایع فرهنگی داشته باشد‌ در مقابل بعضی کارشناسان‌ بر این عقیده هستند که این‌ تفاهم‌ می‌تواند تاثیر مخربی بر توسعه این صنایع داشته باشد. زیرا آنها معتقدند با سرازیر‌شدن کالاهای فرهنگی به ایران کالاهای بومی ما در معرض تهدید قرار خواهند گرفت.

معاون پژوهشی مرکز مطالعات جهانی‌شدن‌ گفت: بنده معتقدم‌ آنچه در این عرصه مهم است‌ تصویر‌سازی مثبت در این فضاست‌ آنچه که باعث زمینه‌سازی صدور کالا‌های فرهنگی ما به کشور‌های خارجی‌است. در عین حال ما نباید تقویت زیر‌ساخت‌های کالا‌های فرهنگی را از یاد ببریم. در عرصه جهانی‌شدن آنچه مطرح است این است که کالاهای فرهنگی با کیفیت بهتر تولید شوند. بنابراین ما باید اقتصاد را تقویت کنیم تا به رشد و بالندگی برسیم و این مهم می‌تواند از طریق واگذاری صنایع فرهنگی به بخش خصوصی فراهم شود.