یازدهمین سالگرد تاسیس نهاد کتابخانههای عمومی کشور برگزار شد/1
حداد عادل: مشارکت مردم در بحث ممیزی به معنای نفی وظیفه حکومت در قبال محتوای کتاب نیست
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به نظر رئیس جمهوری در بحث ممیزی گفت: رئیس جمهوری محترم آقای روحانی بسیار تأکید و اصرار دارند که مردم در بحث ممیزی نظر دهند؛ من هم این فکر را میپسندم و معتقدم که مردم در هر کاری مشارکت داده شوند و نظر دهند، برای جامعه ما مفید خواهد بود اما این بدان معنا نیست که ما به عنوان حکومت وظیفهای نسبت به محتوای کتابها نداشته باشیم.
غلامعلی حداد عادل در ابتدای این مراسم طی سخنانی گفت: بنده مطالب خودم را با بیان چند پرسش مطرح میکنم؛ چرا کتاب، چرا کتابخوانی، چرا کتابخانه و چرا کتابدار؟
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در پاسخ به این پرسشها گفت: اگر قبول کنیم که به قول مولانا انسان همه اندیشه است، در آن صورت کتاب به عنوان ابزاری برای انتقال این اندیشه مطرح است که با ذات انسان ارتباطی ناگسستنی دارد. آنچه انسان را از دیگر حیوانات متمایز میکند «اندیشه» است و اختراع زبان، خط و کتاب باعث شد که اندیشه هر فرد قابلیت انتقال به دیگری را پیدا کند.
وی با اشاره به موضوع کتابخوانی افزود: جامعهای که کتابخوانی در آن فرهنگ شده باشد، جامعهای صاحب بصیرت، آگاهی و فرهیختگی است؛ چنین جامعهای را که اهل مطالعه و با انواع افکار آشنا هستند دیگر نمیشود به آسانی فریب داد؛ چراکه لیاقت پیدا میکند که خودش برای خودش تصمیم بگیرد.
حداد عادل همچنین درباره کتابخانهها گفت: در کتابخانهها امکان دسترسی آسان به کتاب فراهم میشود. امروز که کتاب روز به روز گرانتر میشود و کتابفروشیها و ناشران در معرض ورشکستگی هستند، خرید کتاب هم برای مردم سخت شده. چراکه هرچه مشکلات اقتصادی بیشتر شود مردم از حاشیه مخارج فرهنگیشان میزنند، زیرا نمیتوانند از آب و نان خود بزنند.
وی ادامه داد: اما از آنجا که نمیشود کتاب را از جامعه حذف کرد، پس باید این مشکل را با گسترش کتابخانهها برطرف کرد و این یکی از ضرورتهای وجود کتابخانه است.
حداد عادل با اشاره به دوران خدمت خود در آموزش و پرورش گفت: من شاهد بودم در برخی مناطق محروم دانشآموزانی بودند که از ابتدای دوره دبستان تا پایان آن، به غیر از 25 کتاب درسی خود کتاب دیگری را نمیدیدند؛ یعنی نه کتابخانه، نه کتابفروشی و نه مرکزی برای فروش مطبوعات در آن مناطق وجود نداشت، در حالیکه در مناطق شهری در همین بازه زمانی یک دانشآموز تا 500 کتاب هم مطالعه کرده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان کرد: یکی از راههایی که برای برقراری عدالت فرهنگی در جامعه وجود دارد، ایجاد و راهاندازی کتابخانههای عمومی در نقاط مختلف کشور است.
وی همچنین کار کتابداران در کتابخانهها را به کار مدیران داروخانه ها تشبیه کرد و گفت: همانطور که یک مریض نمیتواند خود به داروخانه مراجعه کند و دست در قفسههای دارو کند و برای خود دارو انتخاب کند، مراجعان به کتابخانهها نیز برای تأمین نیاز فرهنگی خود به کتابداران نیازمند هستند و کتابداران مانند یک مادر مشفق یا یک برادر دلسوز در کتابخانهها به راهنمایی و هدایت جوانان در کتابخانهها مشغول هستند.
حداد عادل یکی از مشکلات کتابخانههای عمومی را نبود تناسب منابع موجود با مناطق کشور دانست و گفت: ما گاه میبینیم که در یک روستا کتابهایی آورده شده که در روستاخواننده دارد و برعکس در شهر ها کتابهایی آورده شده که آنجا هم خواننده ندارد. باید باتدبیر اینکه چه کتابهایی را به چه مناطقی ارسال کرد، بهرهوری در کتابخانهها را بالا برد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع ممیزی اشاره کرد و گفت: رئیس جمهوری محترم ما آقای روحانی بسیار تأکید و اصرار دارند که مردم در بحث ممیزی نظر دهند؛ من هم این فکر را میپسندم و معتقدم که مردم در هر کاری مشارکت داده شوند و نظر دهند، برای جامعه ما مفید خواهد بود اما این بدان معنا نیست که به عنوان حکومت وظیفهای نسبت به محتوای کتابها نداشته باشیم.
وی ادامه داد: هیچ کس در دنیا نیست که بگوید هر چیزی که کتاب شود برای هر کس مفید است. اگر کسی چنین حرفی را بزند باید تعجب کرد و البته رئیس جمهوری محترم هم قطعا چنین نظری ندارند. مهم این است که ما عاقلانه و منطقی ضوابطی را بگذاریم که چه چیزهایی نباید در کتاب چاپ شود.
وی با اشاره به وجود ممیزی در سایر کشورها نیز گفت: هیچ کشوری در دنیا نیست که کتاب سانسور شده و غیر مجاز در آن وجود نداشته باشد و ما هم اولین و تنها کشوری نیستیم که در مورد انتشار کتاب حساسیت داریم. ممیزی باید عاقلانه باشد و نمیتوان بهصورت ماشینی ممیزی کرد.
نظر شما