نکته جالب در تدوین این کتاب، روند تکوین علم فلسفه در روند تاریخ و بر اساس تأثیر پذیری یک فیلسوف از فیلسوفان ماقبل خود است. به این معنا که خواننده علاوه بر آشنایی ضمنی با فیلسوفی خاص، با جایگاه و هدف او از دنبال کردن این علم بر اساس پایه ذهنی اسلاف خود آشنا میشود.
مدسن پیری با دقت زیاد، تأخر و تقدم هرکدام از فیلسوفان را مثلاً در ارائه نظرها مورد ارزیابی قرار داده و استقبال فیلسوفان دیگر از این نظر را، در قرنهای بعد نادیده نگرفته است. به عنوان مثال زمانی که با فیلسوفی مانند « سنت آگوستین» آشنا میشویم، شاهد نوعی نگاه در نظریات هستیم که قرنها بعد به گونهای دیگر از سوی فیلسوفی چون «دکارت» باز تولید میشود. این شیوه ساخت و ساز کتاب با تکیه بر ثبت دقیق وقایع نشان میدهد که نویسنده فقط به دنبال ارائه کاری آرشیوی نبوده بلکه در صدد نوشتن اثری بوده که بتوان به عنوان یک منبع علمی به آن اعتماد کرد.
آنچه نویسنده در این کتاب به عنوان هدف اصلی انتخاب کرده، ایجاد نوعی کنجکاوی برای دنبال کردن بیشتر افکار فیلسوفان درکتابهای دیگر است. ساز و کار تدوین این اثر به گونهای است که مخاطب را به خواندن بیشتر تشویق میکند و همین موضوع، کتاب را به کتابی ارزشمند تبدیل کرده است. به تعبیری دیگر،کتاب «صدو یک فیلسوف بزرگ» نوعی سکوی پرش برای سرک کشیدن به جهان گستردهتری از معنای فلسفی است.
در شرححال فیلسوفی به نام «تالس» میخوانیم: «گفته میشود که تالس، خورشید گرفتگی سال 585 قبل از میلاد را پیش بینی کرده بود و همین امر از نبرد بین «لیدیان و مدها» جلوگیری کرده و آنها را مجبور به پذیرش صلح کرده بود.»
این اشاره کوچک به خدمت تالس و اهمیت زندگی که نوع دیگرش را هم میتوان در خلال شرح حال فیلسوفان دیگر هم دید، نشان میدهد که نویسنده پیش از هر مورد دیگر به انساندوستی فیلسوفان درروند تاریخ نظر داشته و عموماً دستاوردهایی را بزرگنمایی کرده که به نفع و در ستایش زندگی شکل گرفتهاند.
پیوند این گونه نگاههای فیلسوفان متاخرو فیلسوفان معاصر که در همسانی نگاه فیلسوفی مانند «تالس با هابرماس»، «جرج برکسی با میشل فوکو» و... ایجاد شده، نشان از حساسیتی از نوع حساسیتهای آموزش هرچه صحیح تر است. آموزشی که لزوم بازنگری افکار پیشینیان را بیش از پیش لازم و ضروری میداند.
به نظر میرسد که کتاب «صدو یک فیلسوف بزرگ» کتابی برای عموم مردم باشد اما با کمی دقت میتوان از لابه لای آن، نکاتی فنی و تخصصی استخراج کرد. نکاتی که بی شک به درد هر علاقهمند جدی علم فلسفه خواهد خورد. البته نمیتوان انتظار داشت در کتابی با این فشردگی مطالب، شرح حال کاملی از خدمات این متفکران ارائه داد اما نویسنده کوشیده است که مهمترین عملکرد هرکدام از فیلسوفان و فرازهای مهم از سیر زندگیشان را برای مخاطب شرح دهد.
کتاب«صد و یک فیلسوف بزرگ» با شمارگان هزار و صد نسخه و قیمت 15 هزار تومان از سوی انتشارات شورآفرین عرضه شده است.
نظر شما