یکم بهمنماه، یادآور درگذشت دکتر محمد قریب، بنیانگذار طب اطفال در ایران و نویسنده کتاب «بیماریهای کودکان» است.
براساس کتاب «قریب» این پزشک شهیر ایرانی، در دوران اقامت خود در فرانسه، تجربه همکاری با برترینهای آن روز دنیا را در حوزه پزشکی کسب کرد.
قریب در کنار پروفسور دماره، دكتر مونو و دكتر پنارد به شناخت بيماریهای جلدی و سيفليس پرداخت و پس از اتمام دوره انترنی پاريس يک سال در کنار دكتر ريبادو دوما رشته طب اطفال را گذرانيد و سپس شش ماه نيز در کنار پروفسور سزاری به بررسي بيماريهای پوستی و مقاربتی مشغول بود.
بار ديگر بهعنوان انترن به گروه دكتر گرنه رفت و پيش از بازگشت به ايران، شش ماه نزد دكتر مونيه وينار در رشته بيماریهای عصبی فعاليت كرد و درخلال دوره انترنی در بنگاه طب مستعمراتی، بيماريهای عفونی گرمسيری را مطالعه و بررسی كرد و گواهينامهای نيز از آن مركز دريافت کرد.
دریافت نشان لژیون دونور
دكتر قريب در سال 1316 از رساله دكترا خود با عنوان «وقفههای تنفسی شيرخواران» دفاع كرد و با رتبه بسيار خوب ديپلم پزشكی پاريس را گرفت. موفقیتهای جوان ایرانی نشان دانش از دانشگاه تهران و نشان درجه اول فرهنگ از وزارت آموزش و پرورش و نشان عالی لژون دونور از دولت فرانسه را برای وی به همراه داشت.
سال 1317 با کولهباری از تجربه و دانش نوین پزشکی همراه همسرش، زهرا قریب به ایران بازگشت و بعد از سپری کردن دوران سربازی در سال 1319 بهعنوان دانشیار طب اطفال در دانشگاه مشغول شد. بخش اطفال بیمارستان رازی نخستین تجربه کاری دکتر قریب در ایران بود بعد از آن به بیمارستان هزار تختوابی رفت و بخش اطفال را دایر کرد. نخستین عمل تعویض خون در ایران به دست دکتر قریب انجام شد. تدریس دروس پزشکی در دانشگاه تهران نیز از دیگر خدمات دکتر قریب است.
تک اثر مکتوب پزشک مهربان کودکان
مرحوم قریب در طول زندگی علمی خود یک اثر با عنوان «بیماریهای کودکان» در حوزه طب کودکان منتشر کرد. این اثر که در سال 1319 منتشر شد، دومین بار و بعد از ویرایش با همکاری دکتر حسن اهری در سال 1335 به تجدیدچاپ رسید.
در صفحه 133 کتاب «قریب» آمده است: «اهل علم، دكتر قريب را در تشخيص بالينی كمنظير میدانستند. او از همان سالهای اول بازگشت به ايران مطبی داير كرد كه در کنار خانهاش قرار داشت. از سال 1317 تا 1325 ش. دو اتاق در منزل اجارهای نبش خيابان حشمت الدوله و خيابان پهلوی سابق به مطب اختصاص داده بود و از سال 1325 تا 1351 ش. مطب وی در کنار خانهای بود كه در خيابان كاخ سابق خريد و شامل يک اتاق دفتر، يک اتاق معاينه و يک اتاق انتظار بود. استاد هر روز از ساعت دو بعدازظهر تا نه شب به معالجه بيماران میپرداخت و از بسياری از آنان بنا به وضع و حالشان پولی دريافت نمیكرد. حق ويزيت دكتر قريب با آن همه حسن شهرت اغلب از همه پزشكان و بعدها حتی از بسياری از شاگردانش پايينتر بود.»
دربخش دیگری از این کتاب میخوانیم: «ايشان از شاگردان و دوستانشان خواهش میكردند كه هر ماه يک شب در درمانگاه «خواجه نوری» واقع در دروازه شميران جمع شوند و راجع به مسائل پزشكی تبادلنظر كنند. اين جلسهها نقطه آغاز و پايه انجمن شد. پزشکان ما امروز اين انجمنها را به شكل كاملتری دارند و هر ماه يک روز در «مركز طبی كودكان» كه اين مرکز هم به همت ايشان ساخته شده است، دور هم جمع میشوند و مطالب علمی روز را بررسی میكنند.»
به یاد استاد قریب
حسین قریب «یادنامه دکتر محمد قریب» متشکل از مجموعه خاطرات نزدیکان، دوستان و شاگردان دکتر محمد قریب را به چاپ رسانده است. در این یادنامه، خاطراتی از همسر و فرزندان و همکاران وی به چاپ رسیده است.
دکتر محمد قریب، یکم بهمنماه سال 1353 به دلیل ابتلا به سرطان مثانه در تهران درگذشت. حضرت آیتالله مرعشی نجفی بر بدن دکتر قریب نماز خواندند و بنابر وصیت خود پیکرش در قم به خاک سپرده شد.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) پیش از این در قالب یک گزارش، به معرفی زندگینامه و شخصیت اخلاقی و علمی، بنیانگذار طب اطفال در ایران پرداخته بود. متن این گزارش را اینجــــــــا بخوانید.
نظر شما