کتاب «الگوی اسلامی شادکامی» اثرحجت الاسلام عباس پسندیده که ازسوی انتشارات دارالحدیث به چاپ رسیده، در گروه علمی علوم تربیتی و روانشناسی، در همایش شانزدهم کتاب سال حوزه به عنوان اثربرگزیده انتخاب شد.
کتاب الگوی اسلامی شادکامی که ازسوی انتشارات دارالحدیث به چاپ رسیده، به «تعریف شادکامی»، «ساختار شادکامی»، «مبانی شادکامی»، «بنیاد شادکامی» و «عوامل مشترک رضامندی تکوینی»، «عوامل اختصاصی رضامندی در خوشایند»، «عوامل نشاط»، «الگوی اسلامی شادکامی»، «شادکامی در روانشناسی مثبت گرا» اشاره دارد.
نویسنده این اثر بر این باور است که توحید، اصلیترین مبنای شادکامی است و از آن، مبانی انسانشناختی، جهانشناختی و دینشناختیِ مربوط به شادکامی سرچشمه میگیرند.
بنابراین، فرد باید «واقعیتهای توحیدی» مربوط به شادکامی را بشناسد و خود و زندگیاش را با آنها هماهنگ سازد.
مطالعات اسلامی نشان می دهد که شادکامی دو رکن اساسی دارد؛ «خیر» و «سرور». در روانشناسی نیز دو رویکرد در باره شادکامی هست که یکی لذتگرایی و دیگری سعادتگرایی است. رویکرد سعادتگرایی با منطق اسلام هماهنگتر است. هرچند این دو رویکرد در مواردی از بُعد نظری با دیدگاه اسلام هماهنگیهایی دارند؛ اما به نظر میرسد به سه دلیل ناهمسویی آن دو با اسلام بیشتر است.
*با همه یا برخی از واقعیتهای حیات انسانی منطبق نیستند.
*همه جانبه نیستند.
*نمیتوانند تداوم شادکامی در حیات اخروی را تأمین کنند.
در این اثر همچنین پایه نظری، نشاط و رضامندی و در سطحی کلان تر پایه نظری شادکامی بیان شده است و سپس عوامل تحقق زندگی شاد(نشاط) و زندگی خوب(رضامندی)، به تفصیل توضیح داده شده است.
نگارنده در این کتاب مدعی است که ساختار احساس شادکامی دارای دو جزء اساسی است:
رضامندی: عامل اصلی این جزء «خیرباوری» است؛ البته رضامندی عوامل زمینه ساز دیگری هم دارد که مؤلفه های چهارگانه رضامندی را تحقق می بخشند. این چهار مؤلفه عبارتاند از خوشایندها، ناخوشایندها، بایدها و نبایدها. شادکامی موجب «شکر» در خوشایندها، «صبر» در ناخوشایندها، «رغبت» به بایدها (طاعت) و «کراهت» از نبایدها (معصیت) می شود.
نشاط: عامل اساسی این بخش «شادی و لذت» است. این جزء از ساختار شادکامی، متناسب با ابعاد انسان، به مادی و معنوی تقسیم میشود.
نظر شما