آئین ویژه هفته پژوهش در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان: دانشگاه خوب باید در هر دو حوزه کاربردی و بنیادی فعال باشد/ مدرسان ما دغدغه تألیف ندارند
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در آئین گرامیداشت هفته پژوهش و رونمایی از 19 عنوان کتاب چاپ نخست دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، با اشاره به لزوم توجه دانشگاهها به پژوهشهای کاربردی و بنیادی گفت: مؤلفان به دلیل فرایند سخت تولید کتاب در کشور، به تألیف توجه چندانی ندارند؛ در واقع مدرسان ما دغدغه تألیف ندارند.
دکتر سعید سهرابپور، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، دکتر حمیدرضا عظیمی، سرپرست دانشگاه شهید رجایی، دکتر سعید علیایی، معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه و دکتر محمد ابویی اردکان، رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در این برنامه حضور داشتند.
شکلگیری مراکز فروش مقاله در کشور
سهرابپور در این آئین با اشاره به اهمیت تولید مقالات علمی در راستای تولید علم گفت: مقالات بینالمللی یکی از معیارهای سنجش پژوهشهاست، اما متأسفانه همه نشریاتی که مقالات پژوهشگران ایرانی را منتشر میکنند، از درجه علمی مناسب برخوردار نیستند. وزارت علوم به همین دلیل چندی پیش فهرست سیاهی از این نشریات را منتشر کرد.
وی ادامه داد: شکلگیری مراکز فروش مقاله در کشور، یکی دیگر از آسیبهای این حوزه است. معتقدم دانشجویی که استادش سرش به تنش میارزد، هیچگاه به خرید مقاله اقدام نمیکند.
فرایند سخت تولید و بی میلی پژوهشگران به تألیف
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، در ادامه درباره بازار کم رونق تولید کتاب از سوی پژوهشگران کشور افزود: واقعیتی وجود دارد که پژوهشگران به دلایل فرایند سخت تولید کتاب، چندان به تألیف و ترجمه کتاب اهمیت نمیدهند.
چهره ماندگار حوزه علوم پایه کشور با اشاره به آمارهای اعلامی از سوی اشپیرینگر درباره جایگاه علمی کشورها در جهان گفت: طبق اعلام اشپیرینگر، از سال 1996 تا 2013، ایران با انتشار 200 هزار مقاله در رتبه بیست و سوم جهان و در سال 2013 در رتبه 17 جای گرفته است.
سهرابپور اظهار کرد: سال 2013 اشپیرینگر گزارش داده است که ایران از نظر تولید مقاله بعد از کشورهای ترکیه و رژیم اشغالگر قدس و مصر در منطقه خاورمیانه در رتبه چهارم قرار دارد.
تأکید رهبری بر جنبش نرمافزاری
رئیس پیشین دانشگاه صنعتی شریف در ادامه با اشاره به شکلگیری نهضت علمی در کشور گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دشمنان ایران که احساس خطر کرده بودند، با روشهای مختلف سعی در سرنگونی نظام داشتند و در نهایت به ابزار جنگ متوسل شدند و در حالیکه همه قدرتهای دنیا از دشمن ما حمایت میکردند نظام اسلامی با فداکاری مردم حفظ شد.
وی افزود: پایههای پیشرفت علمی کشور با پرچمداری رهبر معظم اتقلاب اسلامی بنا نهاده شد. طی 15 سال گذشته، رهبر انقلاب در دیدار با نخبگان و دانشگاهیان، بر جنبش نرمافزاری و توجه به نقشه جامع علمی کشور تأکید داشتند. تشکیل بنیاد ملی نخبگان در سال 85 نتیجه پیگیریهای ایشان بوده است.
تحول دانشگاهها از آموزشمحوری به پژوهشمحوری
سهرابپور در ادامه با اشاره به سیر تحول دانشگاهها بعد از انقلاب اظهار کرد: دانشگاههای کشور بعد از انقلاب، از مرحله آموزشمحوری به پژوهشمحوری متحول شد و این در حالی است که بیش از دو دهه شاهد تولد دانشگاههایی هستیم که بر توسعه فناوری متمرکز هستند. در حقیقت تبدیل ایده و پژوهش به محصول، هدف اصلی این نسل از دانشگاههاست.
اين چهره ماندگار حوزه علوم پایه با تأکید بر لزوم توجه به پژوهشهای کاربری و بنیادی ادامه داد: با دیدگاه فعالیت انحصاری دانشگاهها در یکی از دو حوزه پژوهشهای بنیادی و کاربردی مخالفم. دانشگاه خوب دانشگاهی است که در هر دو نوع پژوهش فعالیت کند.
وی با تأکید بر حمایت دولت از انواع پژوهشهای دانشگاهی گفت: دولت باید از پژوهشهای بنیادی حمایت کند، چراکه این نوع پژوهشها بر خلاف پژوهشهای کاربردی، تقاضامحور نیستند.
پویایی علم با پژوهش ممکن میشود
عظیمی، سرپرست دانشگاه شهید رجایی نیز در این آئین عنوان کرد: هفته پژوهش برای تجلیل از پژوهشگرانی است که در گمنامی مشغول فعالیتهای علمی هستند. بیتردید بدون پژوهش، علم پویایی نخواهد داشت.
وی با اشاره به رشد علمی کشور در سالهای اخیر افزود: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، با وجود 200 عضو هیأت علمی و 40 رشته در کارشناسی ارشد و 11 رشته در مقطع دکترا، ظرفیت بالایی برای توسعه فعالیتهای پژوهشی دارد. توسعه کیفی، فقط با جلب مشارکت همه مدرسان ممکن است.
انتشار 37 عنوان کتاب از ابتدای سال
علیایی، معاون پژوهش و فناوری این دانشگاه نیز در ادامه درباره آمار نشر دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی گفت: در سال جاری 19 عنوان کتاب چاپ نخست و 18 عنوان تجدیدچاپی از سوی مترجمان و مؤلفان دانشگاه به بازار نشر دانشگاهی کشور عرضه شده است.
وی با مقایسه آمار تولید کتاب دانشگاه در سال جاری با سال 92 اظهار کرد: در مجموع در سال گذشته، 41 عنوان کتاب شامل 17 چاپ نخست و 24 عنوان تجدیدچاپ به قلم مدرسان دانشگاه شهید رجایی منتشر شده بود.
پرکارترین دانشکدههای دانشگاه در حوزه نشر
علیایی ادامه داد: دانشکده علوم انسانی دانشگاه شهید رجایی، با 78 عنوان کتاب، پرکارترین دانشکده در حوزه نشر دانشگاه شناخته شده است. دانشکدههای مکانیک و عمران نیز هر کدام 51 و 34 عنوان کتاب منتشر کردهاند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی گفت: دانشکده برق و الکترونیک، علوم پایه و معماری و شهرسازی نیز با انتشار 21، 19 و 18 عنوان کتاب در رتبههای بعدی تولید کتاب جای دارند. دانشکده تربیتبدنی نیز 12 عنوان کتاب منتشر کرده است.
وی با اشاره به آمار تفکیکی کتابهای تجدیدچاپ افزود: 25 عنوان از کتابهای دانشگاه با دوبار تجدیدچاپ، چهار عنوان با چاپهای سوم و چهارم و سه عنوان نیز برای پنجمینبار منتشر شدهاند.
تجلیل از نویسندگان و معرفی آثار برتر
در بخش پایانی این آئین از 19 عنوان کتاب چاپ نخست دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی رونمایی و از پژوهشگران، مؤلفان و مترجمان برتر تجلیل شد.
جمالالدین جلالی، عباس قاسمزاده، رضا نجاتی و علیرضا هنرور بهطور مشترک برای تألیف «دستور زبان انگلیسی پایه» با 21 بار تجدیدچاپ، دکتر اصغر وطنی اسکویی برای کتاب «روشها و جزئیات اجرایی بهسازی ساختمانها در برابر زلزله» با 6 بار تجدید چاپ، دکتر رسول چهرقانی و دکتر یداله بهمنی بهطور مشترک برای «برگزیده ادب و نگارش فارسی» با پنجبار تجدید چاپ به عنوان نویسندگان کتابهای برتر تجلیل شدند.
در بخش کتابهای برتر در حوزه علمی و پژوهشی که نخستینبار منتشر شدهاند نیز «انتخاب فرآیند از طراحی تا ساخت» نوشته دکتر علی پورکمالی، «روانشناسی ورزشی» نوشته دکتر فریده حمیدی، «سیستمهای هیدرولیک ماشینآلات سنگین» نوشته مهندس علی اصفیاء، «شیمی در استانداردهای ملی آموزش علوم» نوشته دکتر مریم صباغان، «فناوری ساخت درهای چوبی» نوشته دکتر حسین رنگآور، «کنترل فرآیند صنعتی» نوشته دکتر سید زینالعابدین موسوی و «مکان پایدار» نوشته دکتر حمیدرضا عظمتی مورد قدردانی قرا گرفتند.
کتاب «دشمنان ریز و درشت» نوشته مهندس هادی عارفی نیز در بخش کتابهای فرهنگی، معرفی و از مؤلف کتاب تجلیل شد.
آئین گرامیداشت هفته پژوهش و رونمایی از 19 عنوان کتاب چاپ نخست و مؤلفان برتر دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، پیش از ظهر امروز (24 آذرماه) در تالار فجر این دانشگاه برگزار شد.
نظر شما