بطور طبیعی و براساس تقویم و مناسبت‌های کشور، فعالیت حوزه چاپ و نشر روند متعادلی را در تمام ایام سال ندارد، به طوریکه در نیمه دوم و ایام پایانی سال، به دلیل تجمع برنامه‌های فرهنگی و جشنواره‌های ادبی هنری، این پویایی به اوج خود می‌رسد؛ شاید تنها نقطه تحرک در نیمه اول سال که باعث می‌شود این پویایی در ابتدای هر سال نیز کمی ادامه پیدا کند، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است.
اما فارغ از این موضوع، این آمار به عنوان يكي از شاخص‌هاي توسعه فرهنگي – اجتماعي، می‌تواند سیاستگذاران این عرصه را برای شناخت عوامل موثر بر قوت و ضعف این حوزه، و برنامه‌ریزی برای رسیدن به چشم‌اندازی مناسب یاری کند. لازم به توضیح است که آمار ارائه شده در "گزارش نشر هفتگی ایران" این دوره، مربوط به بازه زمانی 6/2/93 تا 11/2/93 است.
گزارش آماری کتب منتشر شده از 93/2/6 تا 93/2/11
| موضوع | تعدادکل | ترجمه | تألیف | شهرستان | تهران | چاپ‌اول | چاپ‌مجدد | تیراژکل |
| کلیات | 9 | 1 | 8 | 1 | 8 | 8 | 1 | 8500 |
| فلسفه | 14 | 10 | 4 | 1 | 13 | 7 | 7 | 24700 |
| دین | 38 | 7 | 31 | 22 | 16 | 34 | 4 | 89750 |
| علوم‌اجتماعی | 55 | 13 | 42 | 17 | 38 | 34 | 21 | 69050 |
| زبان | 2 | 0 | 2 | 0 | 2 | 1 | 1 | 8000 |
| علوم‌طبیعی‌و‌ریاضیات | 12 | 3 | 9 | 11 | 1 | 8 | 4 | 11500 |
| علوم‌عملی | 49 | 12 | 37 | 16 | 33 | 32 | 17 | 49450 |
| هنر | 9 | 4 | 5 | 3 | 6 | 8 | 1 | 11000 |
| ادبیات | 73 | 15 | 58 | 24 | 49 | 46 | 27 | 82450 |
| تاریخ‌و‌جغرافیا | 21 | 3 | 18 | 3 | 18 | 11 | 10 | 36050 |
| کودک‌و‌نوجوان | 32 | 12 | 20 | 8 | 24 | 23 | 9 | 16150 |
| کمک‌آموزشی | 11 | 0 | 11 | 1 | 10 | 0 | 11 | 24150 |
| جمع‌بندی | 325 | 80 | 245 | 107 | 218 | 212 | 113 | 482750 |
عطش چاپ کتاب فروکش کرد
چاپ و نشر کشور در هفته منتهی به نمایشگاه کتاب، تنها با انتشار 325 عنوان کتاب به کار خود پایان داد. این در حالیست که این عدد در هفته پیشین خود به 1297 عنوان رسیده بود، که به این ترتیب شاهد کاهش 75 درصدی چاپ کتاب نسبت به هفته پیشین خود بوده است. کاهش چشمگیر چاپ کتاب در هفته گذشته به گونه‌ای بوده که در قیاس با زمان مشابه در سال گذشته که 1515 عنوان به چاپ رسیده بود، نشان از فروکش کردن عطش چاپ کتاب در این هفته بوده است. حال اینکه این موضوع متاثر از مسائل اقتصادی بوده یاخیر جای تامل دارد؛ ولی در هر حال باعث شد تا پس از هفته‌ها فعالیت مداوم، چاپخانه‌ها یک نفس راحت بکشند.
ادبیات در هفته اخیر بیشترین کتاب را به نمایشگاه رساند
بر اساس این گزارش، حوزه ادبیات تنها با 73 عنوان کتاب، بیشترین کتاب‌های رسیده به نمایشگاه را به خود اختصاص داده است. در میان این کاهش چشمگیر چاپ کتاب در حوزه‌های مختلف، ادبیات بخاطر داشتن مخاطب همیشگی، از ثبات بیشتری به لحاظ تعداد چاپ در هفته‌ها و ماه‌های سال برخوردار بوده است. همچنین حوزه علوم اجتماعی و علوم عملی هریک با 55 و 49 عنوان در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند که در قیاس با هفته پیشین خود، علوم عملی با 249 عنوان بیشترین و کودک و نوجوان و علوم اجتماعی با 187 و 171 عنوان رتبه‌های بعدی را در اختیار داشتند. در این هفته کتب حوزه زبان با 2 عنوان کمترین تعداد چاپ را به خود اختصاص داد، در حالی‌که در هفته خود 41 عنوان را به چاپ رسانده بود.
بیشترین کتب تألیفی و ترجمه‌ای در اختیار ادبیات
بر اساس این گزارش بیش از 75 درصد کتاب‌های منتشر شده در این بازه زمانی کتب تألیفی بوده؛ یعنی از 325 عنوان، 245 عنوان تألیف و 80 عنوان ترجمه شده که بیشترین تالیف در حوزه ادبیات با 58 عنوان و کمترین در کتب زبان با 2 عنوان بوده است. همچنین در بین کتب ترجمه شده باز هم ادبیات با 15 عنوان، بیشترین و جدا از کتب زبان که ترجمه‌ای ارائه نکرده، حوزه کلیات تنها با یک عنوان کمترین ترجمه را داشتند. در آمار به دست آمده از هفته پیشین این بازه زمانی نیز 70 درصد کتب منتشره تالیفی بوده‌اند که از این لحاظ نوسان کمتری را شاهد بوده‌ایم.
بیشترین تالیف و ترجمه در حوز ادبیات و بیشترین تیراژ در حوزه دین
کتاب‌های چاپ اولی نیز 62 درصد کتاب‌های هفته گذشته را به خود اختصاص داده بود؛ بطوریکه از 325 عنوان منتشر شده، 212 عنوان چاپ اول و 113 عنوان به چاپ مجدد رسیدند که باز هم ادبیات با 49 کتاب تألیف شده و 27 کتاب ترجمه شده بیشترین عنوان را در این زمینه در اختیار گرفت. این در حالیست که در قیاس با هفته پیشین علوم علمی با 180عنوان بیشترین کتب چاپ اول و کودک و نوجوان با 94 عنوان بیشترین تجدید چاپ را داشته‌اند.
بر اساس این گزارش 67 درصد کتب این هفته را ناشران تهران و باقی را ناشران در سایر استان‌ها چاپ و منتشر کرده‌اند، بطوریکه سهم ناشران تهرانی 218 عنوان و سهم ناشران شهرستانی107 عنوان کتاب بوده است. این در حالیست که در هفته گذشته تهران 72 درصد کتاب‌های منتشر شده را در اختیار داشته است.
همچنین بیشترین تیراژ کتاب را کتب دینی با شمارگان 89750 و سپس ادبیات با 82450 نسخه در اختیار داشتند و کمترین تیراژ نیز برای کتب زبان با 8000 و کلیات با 8500 نسخه بود.
گزارش آماری کتب منتشر شده از 93/2/6 و 93/2/11
| موضوع | کل‌صفحه (هزار) | متوسط صفحه | بهای کل | بهای متوسط | متوسط بها در صفحع |
| کلیات | 2986 | 348 | 1390000 | 166111 | 497 |
| فلسفه | 5331 | 229 | 5058000 | 168000 | 360 |
| دین | 31860 | 305 | 4807500 | 132069 | 367 |
| علوم‌اجتماعی | 18676 | 298 | 10222300 | 159981 | 551 |
| زبان | 2024 | 252 | 240000 | 80000 | 161 |
| علو‌م‌طبیعی و ریاضیات | 3279 | 283 | 1142000 | 97833 | 339 |
| علوم عملی | 10884 | 236 | 17041700 | 368532 | 2315 |
| هنر | 4504 | 389 | 1392000 | 132857 | 380 |
| ادبیات | 22216 | 254 | 8436400 | 105188 | 484 |
| تاریخ و جغرافیا | 8840 | 338 | 3499600 | 139889 | 409 |
| کودک و نوجوان | 9206 | 94 | 3064000 | 51290 | 807 |
| کمک‌آموزشی | 6002 | 245 | 2708000 | 108636 | 448 |
| جمع‌بندی | 122508 | 59001500 |
بیشترین قیمت برای کتب علوم عملی
بر اساس گزارش ایبنا، میانگین بهای متوسط کتاب‌های منشر شده در هفته اخیر به بیش از 14000 تومان رسید؛ در حالی که در قیاس با کتب منتشره درهفته پیشین با میانگین بیش از 10هزار تومان، 23 درصد افزایش یافته و همچنین در مدت زمان مشابه در سال گذشته که میانگین قیمت کمی بیش از 11000 تومان بوده، حدود 20درصد افزایش داشته است. البته باید به این موضوع اشاره کرد که میانگین تعداد صفحات کتاب‌ها نیز کمی افزایش یافته، به‌طوری که میانگین صفحات این کتاب‌ها 272 صفحه بوده که نسبت به کتاب‌های هفته پیش از آن که 210 صفحه بوده، شاهد افزایش 23 درصدی بوده است.
در میان کتاب‌های منتشر شده در در این بازه زمانی، کتب علوم عملی با 368.532 ریال گران‌بهاترین کتاب، و کتب کودک و نوجوان با 51.290 ریال، عنوان ارزان‌ترین کتاب‌ها را به خود اختصاص دادند؛ در حالی که در بین کتب انتشار در هفته پیشین علوم عملی همچنان با 135.574 ریال گران‌بهاترین و کتب کودک و نوجوان با 43373 ارزان‌ترین کتاب را به خود اختصاص داده بودند. همچنین در مدت زمان مشابه در سال 92 نیز این آمار تغییر چندانی نکرده است.
نظر شما