علم و روش علمی
هدف دورکیم در اصلی‌ترین اثر خود یعنی «قواعد روش جامعه شناختی» (1894)، بیش از همه، اثبات علم بودن جامعه‌شناسی است. به این منظور او سعی می‌کند این مطلب را دقیقاً بیان کند که جامعه‌شناسی درباره چیست و چه چیز را مطالعه می‌کند. (همان: 68) سپس با توجه به ماهیت موضوع، روشی در خور آن ارائه کرده که به عقیده خودش اگر جامعه‌شناسان، آن روش را به کار گیرند، این علم نیز مانند علوم دیگر ـ فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و ... ـ پیش رفت خواهد کرد و بر اعتبارش افزوده خواهد شد. در واقع دورکیم از وضعیت جامعه‌شناسی در آن عصر شدیداً انتقاد کرده و حتی اگوست کنت را متهم می‌کند که روش‌اش کاملاً علمی نیست.
اما باید دید نظر دورکیم درباره علم، موضوع آن و ویژگی‌های علمی بودن یک پژوهش به طور کلی چیست؟
به نظر دورکیم متعلق علم، وقایع است و نه تصورات ذهنی عالم. در علو اجتماعی، وقایع اجتماعی موضوع علم را می‌سازد. قاعده‌ای که دورکیم آن را نخستین و اساسی‌ترین قاعده می‌داند این است که وقایع اجتماعی را شیئی یا امری جدا از تفکر بشماریم.
صفحه 60 و 61/ رئالیسم انتقادی/ زینب توحیدی نسب و مرضیه فروزنده/ انتشارات موسسه بوستان کتاب/ چاپ اول/ سال 1392/ 276 صفحه/ 9500 تومان
شنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۲ - ۱۴:۰۰
نظر شما