پنجشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۲ - ۰۹:۰۹
سهم آقای بازیگر از کتاب‌های پژوهشی چقدر است؟

30 خرداد، سالروز تولد عزت‌الله انتظامی، ملقب به آقای بازیگر است؛ هنرمندی که با اغلب کارگردان‌های مطرح تئاتر و سینمای ایران کار کرده، ولی تا به امروز تنها دو کتاب درباره این هنرمند ‌منتشر شده است؛ در حالی که هنوز جای پژوهشی آکادمیک درباره شیوه بازیگری آقای بازیگر ایران در میان کتاب‌های حوزه سینما خالی مانده است.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، علی حاتمی، داریوش مهرجویی، بهمن فرمان‌آرا، محسن مخملباف، بهروز افخمی، مسعود جعفری‌جوزانی، محمد بزرگ‌نیا، احمدرضا معتمدی، رخشان بنی‌اعتماد، کیانوش عیاری و مسعود کیمیایی، نام‌هایی هستند که با فیلم‌های خود تاریخ سینمای ایران را رقم زده‌اند. آثار این کارگردان‌ها هرکدام برگ زرینی از تاریخ هنر ایران را تشکیل می‌دهد. 

همچنین اگر این نام‌ها را به کارگردانان مشهور تئاتر معاصر ایران چون علی نصیریان، عباس جوانمرد، حمید سمندریان و جعفر والی اضافه کنید، با فهرستی حیرت‌آور در هنرهای نمایشی ایران مواجه خواهیم شد. حال که این نام‌ها هرکدام یک فصل مشترک دارند و آن همکاری با آقای انتظامی است.

عزت‌الله انتظامی، متولد 30 خرداد 1303 تهران، بازیگر صاحب‌نام تئاتر و سینمای ایران است. او از کلاس‌های بهرام بیضایی، حمید سمندریان، مهدی نامدار، حسن ره‌آورد، عبدالحسین نوشین و بسیاری دیگر در فراگیری فنون بازیگری بهره برده است.
 
وی در مصاحبه‌ای با ماهنامه فیلم در شهریور 1367، (سال ششم شماره 68 صفحه 63) اظهار داشت که در 400 نمایش تلویزیونی به عنوان بازیگر و کارگردان حضور داشته است. 

آقای بازیگر در 11 آبان 1390 از «خبرگزاری کتاب ایران» بازدید کرد و فعالیت این خبرگزاری و «هفته‌نامه کتاب هفته» را درخشان دانست و ابراز امیدواری کرد که کار این دو رسانه به بهبود وضعیت نابسامان کتابخوانی در ایران کمک کند. 

انتظامی در این بازدید با اشاره به اين‌كه در سال‌های اخير كمتر به رمان قابل توجهی برخورده است، گفت: با وجود آن‌كه خود را رمان خوان حرفه‌ای می‌دانم، ‌اما در سال‌های اخير، كمتر رمان يا اثر داستانی درخور توجه ديده‌ام كه بتوانم خواندن آن را بی‌وقفه ادامه بدهم؛ اين در حالی است كه نويسندگان ما در گذشته آثار ماندگارتری خلق می‌كردند. 

استاد انتظامی همچنین در جایی دیگر هم گفته است که مطالعات مفصل و سنگین روزانه‌اش قطع نشده است: او در گفت‌وگویی با روزنامه جام جم در تاریخ 9 آذر 1390 گفت: «امروز هم مطالعه من وحشتناک است. من در همه جا یک کتاب دارم. بالای سرم موقع خواب، پشت میز کارم و اگر بی‌ادبی نباشد حتی در روشویی هم یک کتاب دارم و حواسم به همه آن‌ها هست که تا کجا رسیده‌اند. البته الان کتاب خوب کم چاپ می‌شود.» 

با تمام این اوصاف سهم زندگی و کار حرفه‌ای این هنرمند بزرگ و بی‌بدیل در تحقیقات و منابع مکتوب در حوزه هنر چه بوده است؟ تقریبا هیچ. انتظامی اکنون باید تجربیات خود را در اختیار جوانان بگذارد و این جز با چاپ کتاب میسر نیست.

به یقین انتشار خاطرات هنری و حتی خاطرات روزانه این هنرمند نیز کمک شایانی به نوآموزان بازیگری خواهد کرد، چه برسد به انتشار کتاب‌های آموزشی به قلم خود این هنرمند و یا انتشار پژوهشِ پژوهشگران حوزه سینما و تئاتر درباره شیوه‌های بازیگری این هنرپیشه خاص و ماندگار در تاریخ هنر ایران. و نکته اینجاست که چگونه می‌توان کتاب‌های منتشر شده درباره هنرمندانی چون «وودی آلن»، «آنتونیی کویین»، «مارلون براندو» و «آل‌پاچینو» را با کتاب‌های منتشر شده درباره انتظامی مقایسه کرد؟ 

لازم به ذکر است تاکنون کتاب‌های «آقای بازیگر؛ زندگی و آثار عزت‌الله انتظامی» با تحقیق و پژوهش هوشنگ گلمکانی و «تئاتر ایران در گذر زمان 1: جادوی صحنه؛ زندگی تئاتری عزت‌الله انتظامی» اثر اعظم کیان‌افراز درباره عزت‌الله انتظامی منتشر شده‌اند. 

چاپ نخست کتاب «آقای بازیگر» در سال 1376 و چاپ دوم آن همراه با اضافاتی در سال 1390 با شمارگان هزار و 500 نسخه و با قیمت 22هزار تومان از سوی انتشارت روزنه‌کار روانه کتابفروشی‌ها شد. 

اعظم کیان افراز، نویسنده کتاب «تئاتر ایران در گذر زمان 1: جادوی صحنه؛ زندگی تئاتری عزت‌الله انتظامی» به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: شفاهی بودن تاریخ تئاتر ایران برای من عجیب بود و به نظرم باید حتما مکتوب می‌شد.
 
وی افزود: درباره زندگی و هنر استاد انتظامی پیش‌تر تنها کتاب «آقای بازیگر» توسط هوشنگ گلمکانی چاپ شده بود که تنها به آثار سینمایی او می‌پرداخت، درصورتی که استاد یکی از ستون‌های محکم بازیگری تئاتر در ایران هم بودند. 

این ناشر و پژوهشگر تئاتر در ادامه با اشاره به چگونگی شروع کار بر این کتاب، گفت: من در چند جشنواره فیلم که به عنوان خبرنگار حضور داشتم، استاد انتظامی را نیز ملاقات کرده و به ایشان گفتم که تنها زندگی سینمایی شما به صورت کتاب درآمده، پس سهم تئاتر چه می‌شود؟ 

کیان افراز گفت: در آن زمان استاد با بزرگواری خود به ما اعتماد کرد و اجازه تحقیق روی زندگی تئاتری‌اش را داد و من کار را شروع کردم. نزدیک به سه سال این پروژه طول کشید تا بالاخره در سال 1383 کتاب «جادوی صحنه؛ زندگی تئاتری عزت‌الله انتظامی» منتشر شد. در این کتاب برای نخستین بار لیست کاملی از تمام نمایش‌های صحنه‌ای و تلویزیونی آقای بازیگر به همراه لیست کامل عوامل درج شده است. 

کیان افراز در پایان گفت: چاپ سوم این کتاب نیز در سال 1388 با شمارگان هزار نسخه، 352 صفحه و بهای 9 هزار تومان منتشر شد. همچنین این کتاب به عنوان نخستین اثر از پروژه «تئاتر ایران در گذر زمان» نشر افراز انتخاب شد و تاکنون هشت عنوان دیگر از این مجموعه را نیز منتشر کرده‌ایم.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط