یکشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۱۰:۱۲
تیترنویسی در روزنامه‌نگاری نیازمند تحول جدی است

مجید رضائیان، نویسنده کتاب «تیترنویسی» با بیان این‌که این متن، اثري پژوهشی و آموزشی است، گفت: تیترنویسی‌ها مانند دیگر فرم‌های روزنامه‌نگاری، نیازمند تحول جدي است و روزنامه‌نگار برای نوشتن تیتر موثر و مناسب افزون بر بهره‌گیری از آرایه‌های ادبی باید به «ذخيره ذهنی مخاطبان» در جامعه آشنایی داشته باشد و همچنین از خلاقيت ذاتي خود استفاده کند.-

دکتر مجید رضائیان به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: نگارش این اثر با رویکردی آموزشی موجب شد تا عنوان «تیترنویسی» پس از 17 سال در سرفصل‌های آموزشی مرکز مطالعات رسانه‌ها قرار گیرد.

وی ادامه داد: ايده و انگیزه اصلی‌ام برای نوشتن این کتاب، از سال 1377 جدی شد، زمانی که در روزنامه «انتخاب» سردبير بودم، متوجه شدم که تیترنویسی‌ها مانند دیگر فرم‌های روزنامه‌نگاری، نیازمند تحول جدي است.

رضائیان با بیان‌که در «تیترنویسی مطبوعات» خلاء جدی احساس کردم، بيان کرد: این احساس خلاء، بیشتر از آن‌جا ناشی می‌شد که با عبور مردم دنیا از دهه 80 به دهه 90، اینترنت به مرور جای خود را میان مردم جامعه باز کرد و به یک رسانه همگانی تبدیل شد.

وی با تاكيد بر تاثير ورود اينترنت بر مطبوعات، یادآور شد: اکنون مکتب روزنامه‌نگاری تحلیلی نیز به عنوان یک مکتب بسیار جدی در ژورناليسم بين‌المللي، جای خود را باز کرده است، در این میان مردم از طریق اینترنت، رادیو و تلویزیون به چیستی و موضوع خبر پی می‌برند و ضروری است که در روزنامه‌ها به صورت تحلیلی به چگونگي و چرايي وقایع و اخبار بپردازند تا پاسخ پرسش‌هايشان را بگيرند.

رضائیان با بیان این‌که برای نجات روزنامه‌ها و عقب نماندن آن‌ها از اینترنت، تغييرات تیترنویسی نیز باید مورد توجه واقع شود، گفت: روزنامه‌نگاري تحلیلی در ايران، نخست از روزنامه انتخاب و پس از آن در روزنامه‌های دیگري چون شرق دنبال شد و اينك در فضای وب و وب‌سایت‌ها نیز گسترش یافته است.
 
وی یادآور شد: در این زمینه نخستین مقاله خود را سال 1384 در فصلنامه رسانه ویژه آموزش روزنامه‌نگاری با عنوان «چگونه تيتر تحليلي بنويسيم؟» چاپ کردم و در این مدت دغدغه اصلی‌ام، این بود که تیترنویسی را از زاویه‌های مختلفی که قابل اعتماد و پژوهش‌محور باشد و کاربرد آموزشی پيدا كند، بنویسم.

نویسنده کتاب «تیترنویسی» با بیان این‌که اکنون در دروس روزنامه‌نگاری به مباحث و موضوع‌های این رشته از زاویه‌های مختلف پرداخته می‌شود، عنوان کرد: امروزه در دنيا به عنوان مثال «گزارش‌نویسی» با انواع متفاوت آن و يا مدیریت و ویراستاری اخبار و همچنين سبک‌های مختلف خبری با نمونه‌های عملی تدریس می‌شوند.

به گفته رضائیان، در حوزه تیترنویسی نیز باید به این شیوه عمل کنیم و این مبحث به عنوان واحدی مجزا به دانشجویان و فعالان حوزه رسانه و روزنامه‌نگاري و ارتباطات آموزش داده شود.

وی با اشاره به شکل‌گیری واحد تیترنویسی در دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها، گفت: اکنون دو ترم است که تیترنویسی به عنوان واحدی مستقل در این مرکز تدریس می‌شود. با توجه به این‌که در آموزش متون روزنامه‌نگاری، کتابی با این موضوع نداشتیم، اثر حاضر می‌تواند منبع مناسبي برای فعالان و علاقه‌مندان حوزه روزنامه‌نگاري، رسانه و ارتباطات باشد.

رضائیان که برای نخستین‌بار در صفحه اول روزنامه ایران (سال‌هاي اوليه راه‌اندازي و تاسيس، سال 73 و74) از تیترهای کوتاه و عکس‌های بزرگ استفاده کرده است، درباره ملزومات تیترنویسی از سوي سردبير و يا یک روزنامه‌نگار، توضیح داد: آن‌چه در تیترنویسی اهمیت دارد، آن است که فردی که تیتر می‌نویسد، باید به «ذخيره ذهنی مخاطبان» در جامعه آشنایی داشته باشد و از خلاقيت ذاتي خود بهره ببرد.

وی آگاهی یک روزنامه‌نگار از علوم مختلف مانند زبان‌شناسي را یکی دیگر از ملزومات نگارش تیتر موثر و مناسب دانست و اظهار کرد: ادبیات ما وابسته به علم زبان‌شناسي است و به زبانی دیگر زبان‌شناسي زیرساخت ادبیات است.

رضائیان یادآور شد: یک روزنامه‌نگار برای نوشتن تیتر موثر و مناسب باید بتواند از آرایه‌های ادبی مختلف مانند استعاره و تشبیه استفاده کند و برای این‌که بتوانیم یک تیتر جذاب بنویسیم، الزاما باید از دانش زبان‌شناسی و دایره واژگان متعددی بهره‌مند باشیم.

وی به بخش‌های مختلف کتاب نیز اشاره کرد و توضیح داد: تیترشناسی پیش از تیترنویسی، زبان تیتر، ساختار تیتر، اطلاعات، پیام و کارکردهای تیتر، ویژگی‌های تیتر، مکمل‌های تیتر، تکنیک‌های تیترنویسی، انواع تیتر، جایگاه تیتر در انواع و سبک‌های روزنامه‌نگاری، موسیقی در تیتر، تیترنویسی فرمی، تفاوت تیترهای چاپی و اینترنتی، تیتر و صفحه‌آرایی عناوین 13 گانه این کتاب به شمار می‌آیند.

رضائیان همچنین درباره ویژگی کتاب گفت: در برخی فصول پرسش و پاسخ‌هایی به همراه تمرین قرار داده‌ام تا مخاطبان بیشتر با نمونه‌های عملی این تیترها آشنا شوند و بتوانند مسایل تئوری بیان شده را به خوبی تمرين و لمس کنند.

این مدرس دانشکده خبر و مركز مطالعات، یادآور شد: نثر کتاب را به گونه‌ای نگاشته‌ام که غیر از دانشجویان، ‌برای افراد دیگر مانند فعالان بخش روابط عمومی هم کاربرد داشته باشد.

مجید رضائیان، داراي دکترای روزنامه‌نگاری است و فعالیت حرفه‌ای خود را از سال 1359 زیر نظر مرحوم دکتر محمدحسین هدی در روزنامه جمهوری اسلامی آغاز کرد و در روزنامه‌هاي ايران، انتخاب و جام‌جم جداي از نقش راه‌اندازي، مسووليت سردبيري، جانشيني مديرمسوول يا دبیری تحريريه را عهده‌دار بوده و از سال 1388 جشنواره‌هاي تخصصي مطبوعات و خبرگزاري‌ها را بنيان نهاده و دغدغه اصلي او روزنامه‌نگاري تحليلي و تخصصي است.

کتاب‌ «تیترنویسی» در 192 صفحه، شمارگان دو هزار و 500 نسخه و بهاي هفت هزار تومان از سوی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط