منطقه الفراغ حاصل روابط انسان با پدیده‌های اطراف خود است 

این روابط زمینه بروز و ظهور احکام حکومتی متغیر می‌باشد. یعنی این احکام ناظر بر روابطی از انسان با اطراف خود است که در شرایط مختلف زمانی و مکانی متفاوت بوده و به طور مستمر تغییر می‌کند. مصدر و قوانین مربوط به حکم حکومتی همان احکام مروبط به ولایت فقیه است به همین دلیل است که ولی امر در برخورد با شرایط این احکام، آن‌ها را ثابت ندانسته با رعایت ضوابطی خود به قانون‌گذاری دست می‌زند. (حکمت‌نیا، 1381: صفحه 2)
روش قانون‌گذاری با توجه به تأکیدات مراجعی مثل حضرت امام خمینی (ره) که اقدام به تشکیل حکومت الهی نمود، مبنی بر فقه جواهری یعنی روش صاحب فقهی مرحوم نجفی رضوان‌الله تعالی علیه جواهر است. به دلیل تغییر موضوعات احکام مبتنی بر روابط انسان با اطراف خود در حال تغییر نیز می‌باشد. یعنی تغییر موضوعات حاصل تحولات در روابط انسان با پدیده‌های اطراف خود است. پدیده‌هایی که تحول در آن‌ها به طور مستمر اتفاق می‌افتد.


صفحه 212/ جایگاه پیوند سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی در نظام اقتصادی اسلام / دکتر منصور اعتصامی/ انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)/ چاپ اول/ سال 1391/ 384 صفحه/ 85000 تومان