به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، مطالب اين اثر به صورت سخنراني توسط بنیان‌گذار رشته علوم قرآنی در نظام دانشگاهی ایران، حجت‌الاسلام والمسلمین حجتی در نخستین هم‌اندیشی جایگاه رشته علوم قرآن و حدیث در نظام دانشگاهی ایران در (آذرماه 1383) در دانشگاه امام صادق (ع) ارائه شده است.
بحث اصلی این سخنرانی، مراحل شکل‌گیری رشته علوم قرآنی در ایران بود که پیرامون آن، عظمت و اهمیت قرآن و ضرورت مراجعه به علوم قرآنی برای فهم قرآن مطرح شد.

اگر بخواهیم جایگاه را از لحاظ مقام در سطح فرش عالم نه عرش عالم در نظر بگیریم، قرآن کریم نخستین منبع برای علومی است که ما از آن‌ها به علوم انسانی تعبیر می‌کنیم؛ حتی ادبیات فارسی. اگر به ادبیات فارسی نگاه کنیم آن را مملو از چاشنی‌های مضامین قرآنی خواهیم یافت. لابه‌لای شعرهاي شاعران، علوم قرآنی، دانش‌های قرآن و مضامین قرآنی مطرح شده است. در فقه نیز نخستین منبعی که می‌توانیم به آن تکیه کنیم و بعد آن را برای همه منابع دیگر، محور قرار دهیم قرآن است. در علم کلام نیز از قرآن شروع می‌کنیم و به طرف اندیشه و تفکر می‌رویم.

در کلام از مرز قرآن تجاوز نمی‌کنیم هرچند تمام کتاب‌های فلسفه ما، کتاب‌های کلامی هستند چون فیلسوفان ما به فکرشان اجازه نمی‌دادند که به شکلی افسارگسیخته، تا جایي که مبدأ و معاد به انکار کشیده شود اوج گیرد. حتی ابن‌سینا با فلسفه‌ مشائی‌اش، همین‌گونه است. وی در کتاب شفا بحث‌هایی راجع به معاد دارد. برخلاف نظر مرحوم مجلسی که گفته‌ ایشان منکر معاد جسمانی بوده، معتقدم ایشان ابداً منکر معاد جسمانی نبوده است. ابن سینا به معاد جسمانی اقرار کرده است اما معقتد بوده که دست برهان از اثبات معاد جسمانی کوتاه است و برهان تنها می‌تواند معاد روحانی را اثبات کند، اما در نهایت می‌گوید نقل از سوی فردی راستین و مورد تأیید خدا (پیغمبر اسلام(ص) درباره معاد چنان متواتر است که جای هیچ تردیدی را در این زمینه باقی نمی‌گذارد. خود ابن سینا نیز تفسیرهایی نوشته است: تفسیر سوره اعلی، توحید معوذتین و ... همچنین وی در لابه‌لای بحث‌های فلسفی خود از چاشنی قرن استفاده كرده است.

قرآن برخلاف دانش‌های بشری پایان خط در شناخت حقایق است. دانش‌های بشری روز به روز در حال تحول، تکامل و تغيیر است. پدید آمدن هر آنی منوط به انهدام آن قبلی است. علم نیز به همین شکل است. ملاصدرا می‌گوید حیف شد من عمرم را در دریافت و فهم و درک حرف دانشمندان یونانی صرف کردم. افسوس می‌خورم که چرا دنبال قرآن نرفتم تا حرف خدا را بفهمم؟ چرا وقتم را در راهی غیر از قرآن سپری کردم.

كتاب «گفتارهايي درباره رشته، علوم قرآن و حديث» در 9 فصل با عنوان‌هاي «شكل‌گيري رشته علوم قرآني در نظام دانشگاهي ايران»،«معرفي گرايش علوم قرآن و حديث»، «اهداف دوره كارشناسي و پيشنهادهاي مطالعاتي براي مقطع»، «نقش علوم قرآني در فهم قرآن كريم»، «جايگاه علوم قرآني در نظام دانش بشري»، «ماهيت و ساختار علوم قرآني»، «كوشش‌هاي نسل‌هاي پيشين در رشته علوم قرآني در نظام دانشگاهي ايران تا زمان حاضر»، «علوم قرآن و حديث، چيستي و چرايي» و «ساختار پايان‌نامه‌هاي رشته علوم قرآن و حديث» تهيه و تنظيم شده است.

چاپ نخست كتاب «گفتارهايي درباره رشته، علوم قرآن و حديث» در 144 صفحه، با شمارگان هزار نسخه و به بهاي 40 هزار ريال روانه بازار كتاب شده است.