به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)،‌ امروز شصت‌وپنجمین سالگرد درگذشت «مهانداس کارامچاند گاندی» موسوم به مهاتما گاندی است. رهبری که با فلسفه «ساتیاگراها» یا بی‌خشونتی، باعث پیروزی جنبش و استقلال هندوستان از استعمار انگلیس شد. درباره وی کتاب‌ها و فیلم‌های بسیاری نوشته و ساخته شده است.

گاندی متولد ۲ اکتبر ۱۸۶۹ میلادی و فارغ‌التحصیل رشته حقوق از کالج دانشگاهی لندن بود. در 49 سالگی مسوولیت رهبری نبرد برای آزادی و کنگره ملی هند را به‌دست گرفت و در سال 1930، هنگامی‌که 61 سال داشت، برای وحدت میان مسلمانان و هندوهای کشورش یک ماه روزه‌داری کرد و در «رژه نمک» از ۱۲ مارس تا ۶ آوریل ۱۹۳۰ با چندصدهزار نفر هندی، ۴۰۰ کیلومتر از احمدآباد تا ساحل داندی راه پیمود تا از آب دریا نمک بگیرد و قانون مالیات نمک را بی‌اعتبار کند. تلاش‌های وی باعث شد تا هند در 15 اگوست 1947 پس از سالیان بسیار مستعمره بودن، از زیر یوغ انگلیس خارج شود و به استقلال دست پیدا کند.

محمدتقی بهرامی‌حران، مترجم کتاب «رومن‌ رولان و گاندی» در گفت‌وگو با «ایبنا» اظهار کرد: تفکر گاندی را می‌توان در یک واژه خلاصه کرد و آن«محبت» است.
 وی از خشونت بیزار بود و جمله «با انگلیسی‌ها مبارزه کنید اما از آن‌ها نفرت نداشته باشید» تبلور فلسفه اعتقادی گاندی به‌شمار می‌رود.

وی افزود: شاید دلیل علاقه جهانی به گاندی را بتوان در فلسفه‌اش که دوست داشتن انسان‌هاست، پیدا کرد. در زمانی‌که جهان به‌سوی خشونت روزافزون پیش می‌رود، انتشار کتاب‌های بسیار درباره این شخصیت و سخنان وی، نشان از این مساله دارد که جامعه بشری به‌دنبال دوری از خشونت است. 

مترجم کتاب «رومن‌ رولان و گاندی» گفت: این طرز فکر گاندی بر بسیاری افراد در دنیا تاثیر گذاشته و رولان نیز یکی از آن‌هاست، به‌طوری‌که نامه‌های بسیاری میان این دو رد و بدل می‌شده و در نهایت رولان به دیدار گاندی می‌رود. رولان بعد‌ها در کتاب «ماهاتما گاندی» که در ایران با ترجمه محمد قاضی منتشر شده است، به ابعاد شخصیتی و زندگی رهبر هندوستان می‌پردازد.

بهرامی‌حران درباره کتاب «رومن‌ رولان و گاندی» که «جواهر لعل نهرو» آن را نوشته است، توضیح داد: در این سرگذشتنامه به صفات اخلاقی و سخنان گاندی اشاره‌های بسیاری شده است، به‌طور مثال در بخشی از کتاب آمده است: «نترسيدن و نداشتن نفرت. امروز ترس و نفرت بر جهان چیره شده و هیچ صفتی را بدتر از اين دو نمی‌توان برای يک فرد يا يک ملت تصور کرد؛ زیرا نسل گذشته آکنده از ترس و نفرت بود و نسل امروز در سايه آن‌ها رشد می‌کند.»

این پژوهشگر درباره دیگر کتاب‌هایی که در ایران درباره گاندی منتشر شده است، گفت: گاندی کتابی با نام «همه مردم برابرند» نوشته که محمود تفضلی آن را به فارسی برگردان کرده است. «ماهاتما گاندی» از «وینسنت شیان» با ترجمه اسدالله مبشری، «ماهاتما گاندی و پیروان راه او» به‌همت «ود مهتا» با ترجمه محمود عنایت و «خاطره گاندی» به‌قلم «ویلیام شایرر» که حسن حاج‌سیدجوادی و گودرز شیدایی آن را ترجمه کرده‌اند از دیگر کتاب‌ها درباره این شخصیت تاریخی است.

گلبرگ برزین (دختر مسعود برزین، مترجم فقید کتاب «سرگذشت مهاتما گاندی: داستان تجربه‌های من با راستی‬»)  نیز درباره گاندی اظهار کرد: اصل و اساس آن‌چه گاندی انتخاب کرد، عدم خشونت است اما از راهی متفاوت و به‌گونه‌ای که سمبل مبارزه بدون خشونت شد.

این نویسنده و مترجم ادامه داد: دوری از خشونت و صلح‌دوستی از اصول زندگی هندی‌هاست اما گاندی آن را در ابعاد دیگر زندگی مردم هند جاری کرد. گاندی دکترین بی‌خشونتی در بعد سیاسی، اقتصادی، مذهبی و اخلاقی مطرح کرد که پس از آن در دیگر نقاط جهان نیز سرلوحه زندگی بسیاری از مردم شد.

امین باباربیع نیز که کتاب «فرزند تبعیض، پدرآزادی: زندگی و مبارزات مهاتما گاندی» را برای نوجوانان ترجمه کرده است گفت: گاندی مرز نمی‌شناسد، این‌که گاندی برای همگان از کودک و بزرگ آشناست، امری است که به ویژگی‌های بارز شخصیتی وی برمی‌گردد.

این مترجم افزود: کتاب‌ها درباره گاندی معمولا برای گروه سنی بزرگسال نوشته شده‌اند و حجم زیادی دارند، بهتر دیدیم تا برای آشنایی بیشتر نوجوانان با شخصیت گاندی به انتشار این کتاب دست بزنیم تا گاندی، تنها یک نام برای آنان نباشد و بتوانند با زندگی، افکار و مبارزه وی با استعمار آشنا شوند.

30 ژانویه 1948، زمانی‌که گاندی هفتادونه ساله بود،‌ «ناتورام قادسی» هندوی ناسیونالیسم که مخالف روابط گسترده هند و پاکستان بود، وی را ترور کرد که منجر به مرگ گاندی شد.