حجتالاسلام والمسلمين محمدامین پورامینی، از نویسندگان مجموعه «رهنما» در نشست نقد و بررسی این اثر گفت: انتشار این مجموعه از سوی آستان قدس رضوی دلگرمکننده است اما بهتر است نگاهی فراملیتی داشته باشد. شمارگان این مجموعه صد جلدی، یک میلیون و 200 هزار نسخه است در حالی که شمارگان کتابهای تبلیغ مسیحیت هر کدام حدود پنج میلیون نسخهاند، بنابرابن ما هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم.-
آسیابانی در ابتدا گفت: مجموعه رهنما از تولیدات آستان قدس رضوی قلمداد میشود که اخیرا جلد صدم آن منتشر شده است.
سپس محمدحسین پورامینی مدیر تدوین و انتشار این مجموعه توضیحاتی را درباره آن ارایه داد و گفت: آستان قدس رضوی پاسخ به سوالات بنیادین زائران امام رضا(ع) را از مهمترین محورهای فعالیت خود میداند. سوالاتی که زائران در جلسات مطرح میکنند به طور روزانه تجزیه و تحلیل و فراوانی آنها سنجیده میشود.
وی افزود: مجموعه رهنما نیز حاصل تجزیه و تحلیل همین پرسش و پاسخهاست. بر اساس فراوانی و اهمیت پرسشهایی که از سوی زائران مطرح میشدند، طرح تدوین این مجموعه را مشخص کردیم به این ترتیب هر کتاب که حجم کمی هم دارد، یکی از این سوالها را پاسخ دهد.
پورامینی با اشاره به انتشار جلد صدم این مجموعه در هفتههای اخیر، از ادامه انتشار آن خبر داد و گفت: این مجموعه به دو صورت منتشر شد. از سال 85 تا 88 به صورت بروشور در اختیار مخاطبان قرار گرفت و از سال 88 به بعد تدریجا در قالب مجموعه کتاب منتشر شد. کتابچههای این مجموعه در چهار بخش باورها در 52 جلد، آیین زندگی در 25 جلد، حرمشناسی در هفت جلد و احکام در 16 جلد تدوین شدهاند.
وی یادآوری کرد: همچنین برخی سوالاتی که چندان برای زائران مطرح نبودند، به دلیل اهمیت زیادشان در این مجموعه گنجاندیم. به کارگیری قلم روان و شیوا از دیگر دغدغههای ما در تدوین این مجموعه بود تا از این طریق، قشر وسیعتری از مردم را مخاطب خود قرار دهیم. میتوان گفت که از سطح دیپلم تا لیسانس مهمترین مخاطبان ما را تشکیل میدهند.
مسوول تدوین و انتشار مجموعه رهنما افزود: 51 نویسنده در نوشتن این مجموعه با ما همکاری کردند که 39 نفر آنها مدرک دکترا دارند و تنها دو نفر آنها از مدرک کارشناسی برخوردارند که آنها هم از داستاننویسان به حساب میآیند. کتابهای این مجموعه هرچند کمحجم و کوچکند اما با عنایت امام رضا(ع) و اراداتی که نویسندگانمان به ایشان دارند، نویسندگان مطرح و فرهیختهای با ما همکاری کردند.
وی با اشاره به انتشار یک میلیون و 450 هزار نسخه از مجموعه این کتابها گفت: این کتابها در جلسات پرسش و پاسخ «حلقههای معرفت» که زائران در آن حضور مییابند، توزیع میشوند. ظاهر این کتابها شکل واحدی ندارند و تاکنون با سه شکل متفاوت عرضه شدهاند که قصد داریم صد جلدی را که تاکنون منتشر شدهاند به یک شکل منتشر کنیم.
سپس محمدامین پورامینی که نگارش دو عنوان از مجموعه رهنما را بر عهده داشت، ابتدا به شمارگان اندک کتابهای اعتقادی و تبلیغی شیعی در ایران اشاره کرد و گفت: نشریات، کتابها و مجلاتی که در تبلیغ مسیحیت منتشر میشوند در شمارگان چند میلیونی و چند زبانی هستند؛ برای مثال دوهفتهنامه «برج دیدهبانی» 24 میلیون و 147 هزار نسخه در هر شماره منتشر میشود و هر شماره از آن نیز به 144 زبان انتشار مییابد. هفتهنامه «بیدار شو» به 83 زبان با شمارگان 20 میلیون و 682 هزار نسخه منتشر میشود. «کتابی برای همه» عنوان اثری است که در معرفی کتاب مقدس مسیحیان نوشته شده که چاپ نخست آن تنها به زبان انگلیسی در پنج میلیون نسخه منتشر شد.
وی افزود: این موضوع در تبلیغ وهابیت نیز دیده میشود. وهابیون با استفاده از موسم حج بستههای فرهنگی را به طور رایگان در اختیار حجاج قرار میدهند که در آن کتاب نیز وجود دارد. حدیثی از امام علی(ع) نقل شده است مبنی بر اینکه برادر رزمنده بیدار است و هرکسی که بخوابد اینگونه نیست که دشمن هم خوابیده باشد. اگر ما تنها در کارهای فرهنگی این گفته را سرلوحه خود قرار میدادیم اکنون به موفقیتهای بیشتری رسیده بودیم.
پورامینی ادامه داد: قدمی که آستان قدس برای انتشار این مجموعه برداشته است قدم مبارکی است، اما شمارگان مجموعه این صد جلد یک میلیون و 200 هزار نسخه است در حالی که شمارگان کتابهای تبلیغ مسیحیت هر کدام حدود پنج میلیون نسخهاند، بنابرابن ما هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم.
وی با تاکید بر نگاه فراملیتی در تدوین این کتابها گفت: انتشار این مجموعه کتاب از سوی آستان قدس رضوی دلگرمکننده است، زیرا نشان میدهد که خدماترسانی از سوی این مرکز تنها در گسترش فضاي ظاهري و ساختن صحن نیست و دغدغههای فرهنگی نیز در آن وجود دارد.
پورامینی به گستره مخاطبان این کتاب اشاره کرد و گفت: به اعتقاد من مخاطبان این اثر میتوانند متنوعتر باشند؛ برای مثال ما افراد زیر دیپلم و حتی بیسواد را نیز ميتوانيم به عنوان مخاطب این آثار در نظر بگیریم و کتابهای ویژه آنها تدوین کنیم. همچنین برای بانوان و کودکان نیز میتوان کتابهای ویژهای در این مجموعه تدوین کرد.
وی تاکید کرد: ما باید در پی واکسینهسازی نیز باشیم و منتظر ننشینیم که پس از ظهور آفتها دست به کار شویم. ما ظرفیتهایی را در اختیار داریم که متاسفانه آنها را نمیشناسیم؛ برای مثال کتاب آیتالله محمدصادق نجفی با عنوان «سخنان امام حسین(ع) از مدینه تا کربلا» به انگلیسی ترجمه و چاپ نخست آن با شمارگان 180 هزار نسخه منتشر شد که استقبال خوبی را هم تجربه. بنابراین چنین ظرفیتهایی را در اختیار داریم و تنها باید به شناسایی و بهرهگیری از آنها بپردازیم.
پورامینی یادآوری کرد: باید میان کتابهایی که زبان احساسی دارند و کتابهایی که از زبان برهانی و عقلانی برخوردارند تفاوت قائل شویم. این موضوع باید در مجموعه رهنما نیز لحاظ شود.
سپس سعید کرمی، معاون پژوهشی انتشارات امیرکبیر گفت: مخاطبمحوری این مجموعه باعث شده است تا این اثر به ذهن پرسشگر عمومی نزدیک باشد و با دغدغههای امروزی مخاطب سر و کار داشته باشد. رویکرد تطبیقی برخی مجلدهای این اثر با آثار روانشناسانه خارجی نیز سبب میشود که پذیرش مخاطب نسبت به محتوای کتاب افزایش یابد.
وی افزود: برخورداری از روش پژوهش از دیگر ویژگیهای کتاب است که از سرگردان شدن مخاطب جلوگیری میکند. استفاده از منابع اصلی و معرفی منابع بیشتر برای مطالعه نیز یکی دیگر از ویژگیهای مثبت کتاب است.
کرمی با اشاره به سابقه نوشته شدن کتابهای مختصر اعتقادی در قرون گذشته گفت: حدود سه قرن پیش نوشته شدن کتابهای مختصر اعتقادی مرسوم بوده است، اما متاسفانه این سنت فراموش شد و مجموعه کتاب رهنما میتواند آغاز دوبارهای برای آن باشد.
نظر شما