در نشست نقد کتاب برگزیده بخش داستان «کتاب فصل» مطرح شد
امیرخانی: هیچوقت گوش شنوا نداشتم چون «قیدار» ضرورت جامعه امروز ماست
رضا اميرخانی در نشست نقد رمان «قیدار»، اثر برگزیده بیستو یکمین دوره جایزه کتاب فصل موضوع داستان «قیدار» را دغدغه ذهنی چند سال اخیرش دانست و گفت: اگر اين كتاب در دهههای گذشته نوشته میشد، اثری نداشت؛ چون «قيدار» موضوع امروز جامعه ماست. محمدرضا زائری نیز در این برنامه تاکید کرد که بخش دوم كتاب اميرخانی بسيار اميدبخش بوده و اينكه نویسندهای توانسته «قيدار» را بنويسد، اتفاق اميدوار كننده و با ارزشی است.
زائری در ابتدای این جلسه با اشاره به روایتی با موضوع جوانمردی گفت: روايت است اصحاب در كنار امام صادق (ع) نشسته بودند كه حضرت پرسيدند كه مردی و جوانمردی چيست؟ اصحاب جواب دادند: نمیدانيم و حضرت فرمود: مردانگی غذا دادن به افراد گرسنه، داشتن برخورد مناسب، عفاف و حيای شناخته شده و عدم آزار عوام است.
اين پژوهشگر افزود: اصحاب از ایشان پرسیدند مروت چيست و ایشان برای اصحاب توضيح دادند که مروت اين است كه سفره خود را جلو در خانه پهن كنيد و از سفره شما كسی چيزی نوش جان كند.
وی با بيان اينكه كتاب «قيدار» نيمه دوم امیدوارانهای دارد، بيان داشت: بخش دوم كتاب اميرخانی بسيار اميدبخش بوده و اينكه نویسندهای بتواند درباره «قيدار»ها بنويسد، اتفاق اميدوار كننده و با ارزشی است.
زائری در ادامه يادآور شد: در كتاب «قيدار» رضا اميرخانی مرزهايی وجود دارد كه اين نويسنده به آن اشاره میكند و اينكه افرادی وجود دارند كه مرزها و حريمها را حفظ میكنند، بسیار اميدواركننده است.
در ادامه ابراهيم زاهدی مطلق، روزنامهنگار و منتقد دیگر این نشست گفت: زمين، هيچگاه از محبتهای خداوند خالی نمیشود و در زمان حاضر نيز افراد جوانمرد وجود دارند.
وی با بيان اينكه گفتن «چرا الان؟» در روزنامهنگاری بسيار مهم است، افزود: اميرخانی در كتاب قيدار به سوال «چرا الان؟» به خوبی پاسخ داده است.
اين نويسنده دفاع مقدس اضافه كرد: اميرخاني شخصيتهای داستانی خود را پيامبرگونه میداند كه مخاطبان از آن شخصيت الگو میگيرند. پرفصاحتترين واژه در كتابهای اميرخانی «بطن و باطن بودن» است.
زاهدیمطلق با بيان اينكه اميرخانی را رماننويس نمیدانم، تصريح كرد: ايشان يك مصلح اجتماعی را در رمانهايش انتخاب میكند و به آن میپردازد.
وي يادآور شد: اميرخانی عبارتهای كليدي و تأكيدي در نوشتارهاي خود دارد كه بيانگر نوعی امضا و همچنين حرفهای خاص نويسنده است.
اين نويسنده دفاع مقدس مجموعه آثار اميرخانی را مجموعه انقلاب معرفی كرد و گفت: اميرخاني از كتابهاي خودش بزرگتر است و كليه دوستان او را يكی از بارزترين جوانمردان میدانند.
در ادامه این نشست سيداحمد نادمی نیز در اين مراسم گفت: كتاب «قيدار» را مانند فتوتنامه نويسی میدانم كه دارای متنی معتدل و ملايم است. ضمن آن که در نوشتن اين رمان، ضرورت زمان احساس شده است و در این راستا ما به اميرخانی رماننويس بسیار نیاز داريم.
وي به كتاب «من او» نوشته رضا اميرخانی اشاره و تصريح كرد: زمانی كه اين اثر منتشر شد، رمان «فارسی راه خود را میرفت» و «فرم» سيطره پيدا كرده بود كه اميرخانی وظيفه ادبي خود را انجام داد و رمان به معنای واقعی وجود آورد.
نادمي ادامه داد: اينكه رمانی در زمان و زبان خود نوشته شود، يك اتفاق و پديده بوده و كتاب «من او» علاوه بر اينكه طرفداران متنوع داشت، در میان طبقات اجتماعی مختلف نيز برای مخاطبان توقع ایجاد کرد.
اين نويسنده تصريح كرد: فتوتنامهنويسي كه به روز هم منتشر میشود به آيين، باورها، رفتارها و اصول بر جامعه توجه میكند؛ به اين معنا كه فتوت نامهنويسی رساله اصول بوده و اميرخانی اين كار را به درستی انجام داده است.
وي خاطرنشان كرد: اميرخانی از يك فضای ماشينی و تكنولوژيكی به احيای فتوتنامهنويسی پرداخته و به ما هشدار میدهد كه رفتارها اجتماعی خود را كنترل كنيم.
در بخش دیگری از این جلسه نقد امیرخانی در پاسخ به سوال مجری مبنی بر اینکه از چه ساختاری در نوشتن این کتاب بهره برده، اظهار داشت: كاری كه براي نوشتن كتابها انجام میدهم، همانند كاری است که همه نويسندگان برای خلق اثر انجام میدهند.
وی ادامه داد: گاهی اوقات كه به جمعآوری اطلاعات میپردازم، به اين نتيجه میرسم كه بايد حاصل تفكر و انديشه نويسنده نوشته شود. در اين كتاب سعی كردم همه فتوتهای منتشر شده و نشده را مطالعه كنم.
نويسنده «ارمیا» تصريح كرد: براي خيلی از مطالب كتاب قيدار مطالعه و پيگيریهای فراونی انجام دادم و برای اين كار به اصطلاحات خودساخته روی آوردم.
وي عنوان كرد: پژوهشها نه برای استفاده، بلكه براي عدم استفاده نويسندگان بسيار مهمند.
نویسنده برگزیده جایزه «کتاب فصل» خاطرنشان كرد: هيچ كس به من نگفت، بنويس و من هيچ وقت آن گوش شنوا را نداشتهام. موضوع كتاب قيدار از چهار سال گذشته در ذهن من به وجود آمد، بنابراين اگر اين كتاب در دهههای گذشته نوشته ميشد، اثری نداشت؛ چون «قيدار» موضوع امروز جامعه ماست.
در ادامه محمدرضا بايرامي نیز گفت: همه آثار اين هنرمند ادبی كشورمان همانند يك اتفاق و پديده است و اساسا هر كتابی كه از اين نويسنده چاپ شود، اتفاق اثربخشی تلقی میشود. آثار اميرخاني به ادبيات خسته ما روحيه و انرژی داده و سبب میشود به آن اميدوار باشيم.
وي ادامه داد: برخی حواشی قيدار از خود متن بسيار جذابتر است و میتوان اينگونه كارها را از آثار رضا اميرخانی استخراج كرد. در كارنامه اميرخانی سفرنامه، رمان، مقاله، داستانهای بلند و سرلوحههای بسيار زيبا وجود دارد. اين نويسنده يك جا توقف نداشته و خود را تكرار نكرده است و واضح است که اينگونه حركتها به نفع ادبيات كشورمان خواهد بود.
این منتقد يادآور شد: بزرگترين توفيق اميرخانی شناخت درست مخاطب بوده و اين هنرمند در كنار توانمندیهايش، به ابزار كاری خود بسيار مسلط و دارای وجدان كاری بوده است.
بایرامی تصریح کرد: «قيدار» يك اثر نوستالوژيك است. نویسنده اگر كلمه جديدي در نوشتن پيدا كند، بسيار خوشحال میشود؛ در آثار اميرخاني كلماتی وجود دارد كه از اعتقادات نويسنده سرچشمه میگيرند.
ریيس خانه داستان ايران در پایان گفت: اميرخانی توانست پيوندی ميان ادبيات جدی و مخاطب عام و خاص ايجاد كند.
رمان «قیدار» بهار امسال(1391) از سوی نشر «افق« به چاپ رسید. این اثر به تازگی در نوبت چاپ هفتم از سوی همین ناشر راهی بازار کتاب شده است.
نظر شما