به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، به نقل از ستاد خبري سراي اهل قلم بيست و پنجمن نمايشگاه كتاب تهران، نشست بررسي ترجمه حسين استادولي از قرآن، عصر امروز (جمعه 22 ارديبهشت) در غرفه ديدار برگزار شد.

علاوه بر استادولي، علي موسوي گرمارودي، حسين عليزاده، غلامرضا جمشيد نژاداول و حجت‌الاسلام محمدعلي كوشا در اين نشست حضور داشتند.

جمشيدنژاداول در ابتداي اين نشست گفت: به اعتقاد من قرآن كريم در سطح زبان مردم نازل شده است و متن آن دور از گفت‌وگوي روزمره مردمان نيست. من بر اين باورم كه حتي حروفي كه در ابتداي برخي از سوره‌ها آمده‌اند به معني رمز و راز نيستند و بايد بسيار ساده آن‌ها را تفسير كرد. در اين سال‌ها چراغ به دست گرفته‌ام و به دنبال مترجمي مي‌گردم كه با قرآن خلوت كرده و از آن الهام گرفته باشد، زيرا قرآن كتابي است كه الي‌الابد مي‌توان از آن الهام گرفت. اگر مترجمي چنين انسي با قرآن بگيرد، به يقين مي‌تواند ترجمه‌اي درست و قوي از اين كتاب آسماني ارايه دهد. معتقدم آقاي استادولي در برخي موارد، روزمره بودن زبان قرآن را در ترجمه رعايت نكرده است.

وي افزود: موضوع ديگري كه بايد در ترجمه قرآن در نظر داشت، رعايت موسيقي كلام اين كتاب آسماني است. اين موسيقي بايد تا اندازه‌اي در ترجمه قرآن انعكاس داشته باشد، البته به خوبي واقفم كه محقق كردن اين امر از سوي مترجم بسيار دشوار است. مترجمي كه قصد ارايه چنين ترجمه‌اي را دارد بايد شاعرپيشگي و آشنايي به وزن شعري را توامان داشته باشد.

سپس عليزاده گفت: توضيحات استادولي در پانوشت‌هاي اين ترجمه بسيار حايز اهميت است. او در اغلب صفحات پانوشت‌هايي با حجم اندك ارايه كرده است كه روشنگري‌هاي تفسيري خوبي را در اختيار خواننده قرار مي‌دهد. نكته ديگر اين‌كه استادولي با پرهيز از خلط ترجمه و شرح، به خوبي مرز ميان اين دو را رعايت كرده است.

وي نثر استادولي را به نثر معيار فارسي بسيار نزديك دانست و گفت: ‌او از واژه‌هاي غريب و گنگ به ندرت استفاده كرده است.

عليزاده به اشتباه هاي ويرايشي اين ترجمه اشاره كرد و گفت: استادولي علاوه بر ترجمه، كار ويراستاري را هم انجام مي‌دهد و شايد مانند ساير ويراستاران اثر خود را بي‌نياز از ويرايش مي‌داند. در حالي كه يك ويراستار مجرب لزوما ويراستار خوبي براي كتابش نيست.

سپس كوشا گفت: من اين ترجمه را بارها به عنوان يك ترجمه جامع كه قابل استفاده براي عموم است به همگان معرفي كرده‌ام. دانش عميق استادولي در ادبيات عرب و فارسي و همچنين تخصص وي در حديث‌شناسي و فقه به عمق ترجمه او افزوده است. همچنين نكات ادبي، نحوي و بلاغي نيز در اين ترجمه از جايگاه بلندي برخوردار است.

وي افزود: صحت ترجمه و رواني آن در چاپ سوم كتاب بهبود يافته است. بعد از اصلاحاتي كه استادولي در باز چاپ‌هاي اين ترجمه انجام داد، اشتباه فاحشي در آن نديدم، اما باز هم نكاتي به نظرم مي‌رسند كه به ذكر آن‌ها مي‌پردازم. در آيه 173 سوره بقره مترجم معادلي براي واژه «سيما» ذكر نكرده و عينا آن را در متن فارسي قيد كرده است، اين در حالي است كه به اعتقاد من معناي واژه «سيما» در فارسي و عربي متفاوت از يكديگرند. اين كلمه در عربي به معناي وجنات و وضع و حال است، در حالي‌كه در فارسي معناي «چهره» از آن برداشت مي‌شود.

سپس استادولي گفت: من تنها آن دسته از انتقادات را مي‌پذيرم كه واقعا به كار من واردند، اما برخي از انتقادات به موضوع هايي اشاره دارند كه ممكن است هر مترجمي بر حسب سليقه خود با آن‌ها برخورد كند، بنابراين موضوعي كه چند وجه دارد را نبايد مورد نقد قرار داد، زيرا شايد مترجم يكي از وجوه آن نكته را در ترجمه‌اش لحاظ كرده باشد.

وي به اشكالات ويرايشي ترجمه‌اش اشاره كرد و گفت: من نويسنده نيستم و به همين دليل نيز تأليفاتم اندكند. اين‌كه مي‌گويم من اهل قلم نيستم به معناي اين است كه كمتر پيش مي‌آيد متني را خلق كنم، به خاطر همين است كه ترجمه‌هاي من فراز و فرود دارند، يعني ترجمه‌ام گاهي زيبا و گاهي اندكي نامطلوب به نظر مي‌رسند. با وجود اين ترجمه‌هايم را به ويراستار نمي‌سپارم، زيرا بسياري از ويراستاران نه تنها در لفظ، بلكه معناي جمله را نيز تغيير مي‌دهند.

سپس گرمارودي گفت: دنياي امروز دنياي تعامل است. من ترجمه خود از قرآن را به استادولي و خرمشاهي سپردم تا آن ويرايش كنند، اما با وجود اين زبان ترجمه من شبيه به زبان ترجمه استادولي و خرمشاهي نشد و اين نشان مي‌دهد كه ويراستاري يك متن به معني تغيير سبك و معناي آن نيست.

سپس استاد ولي به واژه سيما اشاره كرد و گفت: بر اين باورم كه واژه سيما در فارسي و عربي به يك معنا به كار مي‌رود.

بيست و پنجمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 23 ارديبهشت ماه در مصلاي امام خميني (ره) برپاست.