رضي هيرمندي در گفتوگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) درباره وضعيت ادبيات كودك و نوجوان در سال 1390 گفت: من از زاويه ديد خودم اين موضوع را ميبينم و فكر ميكنم وضعيت كتاب كودك و نوجوان بهتر نشده است، يعني مشكلات سر راه كتاب، همچون مشكلات اقتصادي مخاطبان حل نشده است. آرامشي كه براي مطالعه لازم است فراهم نيست. كتاب خواندن بهويژه مطالعه كتابهاي ادبي، وضعيت مناسب اقتصادي مخاطبان و آرامش براي مطالعه را طلب ميكند و نكته ديگر اين است كه كتابهاي خوبي هم در دسترسشان باشد؛ كتابهايي كه از لحاظ محتوايي مشكلي سرراهشان نباشد و توليدكنندگانشان هم مشكلات بالا را نداشته باشند.
مترجم مجموعه «آقاي گام» ادامه داد: تفاوتي با سال 80 احساس نميكنم و اين مايه نگراني است؛ بهويژه كه در پايان سال بايد خبرهايي بدهيم كه بوي خوشي و تازگي و نشان از طراوت و شروع داشته باشد؛ اما در كنار اين مسايل تئجه به اين نكته ضروري است كه من تلاش اهالي كتاب را از سال گذشته كمتر نديدم.
هيرمندي با بيان اينكه تلاش اهالي خانواده كتاب به نتيجه قابل قبولي منتهي نميشود در اينباره توضيح داد: با وجود اين تلاشها آمار چاپ كتاب پايين است؛ به عنوان مثال پيشنهادي را كه به يكي از مترجمان نامدار شده است بيان ميكنم. اين خانم مترجم كه بارها جوايز متعددي را نيز به دست آورده، كتاب خوبي را به فارسي برگردانده است و ناشر به او پيشنهاد چاپ 500 نسخهاي اثرش را ميدهد. با وجود اينكه كتاب مورد نظر اثر خوبي است، مترجم معروف و ناشر بزرگ هستند اما چرا بايد آثار ما با اين شمارگان پايين منتشر شود؟
مترجم آثار «سيلور استاين» افزود: البته در همين حال ميبينيم كه ناشران زيادي هستند كه كتابهاي خوبي از مترجمان معروف يا ناشناس را در دست چاپ دارند و اين نشان ميدهد كه اين فانوس را اهالي كتاب با زحمت و همت روشن نگاه داشتهاند.
هيرمندي برگزاري جشنوارههاي دولتي و غيردولتي همچون جشنواره اتحاديه ناشران، شوراي كتاب كودك، سلام بچهها و گام اول را از ديگر اتفاقات مثبت حوزه كتاب كودك و نوجوان دانست و درباره جايزه گام اول اظهار كرد: جايزه خانه كتاب به نويسندگان نوقلم از جمله فعاليتهاي مثبت اين حوزه بهشمار ميرود. چنين جوايزي سبب تشويق نويسندگان نوقلم به ادامه كار ميشود.
مترجم «اختراع هوگو كابره» درباره يكي ديگر از رويدادهاي ادبيات كودك و نوجوان گفت: كانون حركت مثبتي را آغاز كرده و از نويسندگان كودك و نوجوان دعوت كرده است تا در طرح رمان نوجوان امروز شركت كنند. بسياري از نويسندگان كه كتابهاي نوشته شده و چاپ نشدهاي را داشتند موفق به انتشار آن شدند يا ايدههاي ذهنيشان را به رمان تبديل كردند و خوشبختانه رمانهاي خوبي حاصل اين تلاش بوده است.
هيرمندي درباره بارزترين ويژگي ادبيات كودك و نوجوان در فاصله سالهاي 1380 تا 1390 گفت: من اتفاق يا نقطه عطف خاصي را در اين سالها نميبينم. تنها ويژگي اين دهه را ميتوانم رشد رمان نوجوان در حوزه ترجمه و تاليف عنوان كنم. البته متاسفم كه رمانهاي ترجمه بيشتر جنبه كمي و مد روز داشته و آثار بازاري در بين آنها بيشتر بوده است.
وي ادامه داد: عدهاي از ما مترجمان، موجسواري ميكنيم و بدون اينكه متوجه باشيم به موجسازيها توجه ميكنيم.ما مرعوب جوهاي خاص ادبيات خارج از كشور ميشويم و گاه فراموش ميكنيم كه نقش مترجمان كتاب كودك و نوجوان غواصي است نه موج سواري! ما مترجمان ادبيات كودك و نوجوان بايد در ادبيات فرو برويم؛نمونههاي خوب را پيدا كنيم و جريان سالم را در جريان اقتصاد سرمايهداري كه بازار كتاب را تحت شعاع قرار داده جستوجو كنيم و اجازه ندهيم كتابهاي بازاري حاصل چنين جرياني خوانندههاي معصوم را گمراه كنند. متاسفانه برخي از ما مترجمان از اين وظيفه غافل شدهايم.البته من در زمينه رمانهاي نوجوان تاليفي اميدوارترم.
مترجم مجموعهكتابهاي«آقاي گام»درباره كتابهاي نامناسب حوزه كودك و نوجوان اظهار كرد:من روانشناس نيستم و از نظر علمي نميتوانم كتابهاي نامناسب و بازاري را شناسايي كنم اما فكر ميكنم برخي از آثار ژانر وحشت، داستانهاي اشباح كه به صورت كليشهاي، سطحي و سردستي نوشته شدهاند، در فهرست اين آثار بازاري قرار ميگيرند.
مترجم آثار رولد دال افزود: البته اين به آن معنا نيست كه من با فانتزي و خيالپردازي مخالفم. من معتقدم كه نبايد تحت عنوان اينكه وحشت لازم است يا جادوگري نيز جزئي از داستانهاي پريان است چيزهايي را به كودك ارايه بدهيم كه نه ادبيت در آن است و نه به كودك لذت رواني ميدهد و جنبه سرگرمي پايداري هم ندارد.
هيرمندي ادامه داد: آثار اينچنيني سرگرميهاي لحظهاي هستند در حالي وقتي كودك با عالم ادبيات سروكار دارد بايد با بازي ساده كه هيچ چيزي به او نميآموزد تفاوت داشته باشد. انتظار ما از ادبيات بايد بيش از يك سرگرمي ساده باشد.
اين مترجم باسابقه اظهار اميدواري كرد در سال 90 گشايشي در رويكرد مسوولان رسمي كشور صورت پذيرد و افزود: اگر تحولي اساسي در نگاه مسوولان نسبت به حمايت از ادبيات كودك و نوجوان ديده نشود به فرهنگ لطمه ميخورد.
مترجم آثار دكتر زيوس از آرزوهاي خود براي سال 1391 گفت: اگر از يك گلفروش آرزويش را بپرسيد سالي پر از گل و سنبل را آرزو ميكند؛ من هم اميدوارم سال 1391 سالي پر كتاب و همراه با شكوفايي ادبيات كودك و نوجوان باشد.
پنجشنبه ۱۰ فروردین ۱۳۹۱ - ۱۰:۲۶
نظر شما