به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين مراسم با حضور اميرحسين اميرخاني، رئيس انجمن خوشنويسان، هوش‌آذر آذرنوش، پژوهشگر، احمد فضائلي رئيس مركز راهبردي انقلاب فرهنگي و مهدي فضائلي، مدير عامل انتشارات سروش برگزار شد.

در ابتداي مراسم، اميرخاني خود را از شاگردان مكتب هنر و به طور ويژه شاگرد مكتب خوشنويسي در فرهنگ ايران دانست.

وي پرداختن به افرادي كه در سرنوشت‌سازي فرهنگ سهم داشتند را لازم دانست و گفت: بايد قدر و منزلت افرادي را كه براي دوام جامعه بشري نقش داشتند بدانيم. 

اميرخاني توضيح داد: سخن من نسبت به شخصيت فضائلي نيست. پرداختن به بستر و ريشه‌هايي است كه فضائلي‌ها را تقويت و رشد مي‌دهد. اين بخش اگر مورد توجه باشد روشن مي‌شود چرا شخصي چون فضائلي عمر خود را صرف فرهنگ مي‌كند و هيچ وجه مادي و معنوي جامعه را در نظر ندارد. زماني كه فضائلي فعاليت مي‌كرد دوره تقدير و تشويق نبود. 

وي تصريح كرد: در محضر او حاضر بودم، مي‌دانم با مسافت آمدن به تهران تحمل مشقت مي‌كردند و در محضر استادان ديدار و مصاحبه داشتند. 

اميرخاني ادامه داد: خيلي مهم است در آن زمان يك فرد علاقه‌مند بيايد مطالبي را جمع كند و تاليفي به وجود آورد. به ويژه تاليف كه در كشور ما مسكوت مانده است. خوشنويسي هنر سكوت و هنر مراقبه دروني است. جاذبه آن در خودش نهفته و صاحب بصيرت آنرا مي‌شناسد.

وي بيان داشت: اهالي خوشنويسي و هنرمندان اين رشته اگر شخصيت خود را نسبت به هنر خط رشد ندهند به جاي نمي‌رسند. خود فرد بايد صاحب معنا و فضيلت باشد تا واجد اين مقام و شخصيت شود و بتواند معنويات را منتقل كند. 

اميرخاني توضيح داد: خانواده در شرافت و اصالت ذات يك فرد نقش دارد و تا اين گوهر نباشد هيچ مجاهدتي به نتيجه مطلوب نمي‌رسد و ماندگار نخواهد شد. گوهري چون فضائلي در يك خانواده با فضيلت و در بستر مساعد رشد كرد و به جايي رسيد. او در حوزه‌اي احساس مسووليت كرد كه سابقه‌اي در آن نداشت.

اميرخاني افزود: فضائلي اصالت و نجابت را داشت و در موقعيت رشد قرار گرفت و به تلاش خود ادامه داد. او از مجاهدت نا اميد نشد چون مقصد براي او مهم بود و موانع را موجب رشد خود مي‌ديد.

وي كتاب «اطلس خط» مرجعي بي‌رغيب و كامل دانست و اظهار داشت: كتاب در حد آن زمان و اين زمان قابل استفاده است و مي‌تواند پايه‌اي باشد براي جامعه خوشنويس كه ذوق تحقيق و پژوهش دارند. 

وي افزود: روز به روز بايد در اين هنر قدم پيش بگذاريم جوانان محتاج شناخت‌اند. شناخت و معرفت هم با تبليغ بدست نمي‌آيد كار بايد به قدري عميق باشد كه در ذهن مخاطب اثر بگذارد.

اميرخاني تاكيد كرد: به سرانجام رساندن چنين كاري بدون احساس مسووليت و عشق به هنر حاصل نمي‌شود.

وي گفت: فضائلي به خوشنويسي خط ثلث معروف است ولي به اعتقاد من او در خط نستعليق هم مقام درجه 1 دارد. به عنوان نمونه در شمال شاهرود خانقاهي است كه ايشان كتيبه‌هاي را به خط نستعليق ماندگار كرده است. فضائلي به لحاظ هنر مقام ارجمندي دارد و از استادان برجسته دوران خود محسوب مي‌شود.

اين مراسم با سخنان آذرنوش درباره سابقه انتشارات سروش از ابتدا تا انتخاب شدن به عنوان ناشر برگزيده ادامه يافت. وي نيز «اطلس خط» را اقيانوسي دانست و افزود: كتاب از تاريخچه خوشنويسي آغاز شده و طي مقدمات به نكات بارزي اشاره كرده است. «اطلس خط»  پژوهشي عظيم است.

آذرنوش با بيان اينكه خوشنويسي در طول زمان تكامل پيدا كرد، توضيح داد: ريشه و پيدايش خطي كه امروزه به عنوان خط فارسي استفاده مي‌شود از خط كوفي بوده است.

وي گفت: در قرن (7 ه.ق) «ياقوت مستعصمي» نابغه استثنايي در تاريخ خوشنويسي دو جلد كتاب مرجع تاليف كرد و شاگردان بسياري را پرورش داد. توسط او قلم‌هاي شش گانه توسعه پيدا كرد و تجربه شد.

در ادامه، احمد فضائلي افزود: سخنان من در بزرگداشت فرد خلاصه نمي‌شود بلكه در بزرگداشت فضايل و عظمت‌هاي روحي است. درباره تلاش بي‌وقفه و عظيم پدرم كه 17 سال كار و 15 سال براي جمع‌آوري مدارك و اسناد صرف كرد.

وي بيان داشت: يكي از محركات پدرم براي اين امر مقدس شنيدن زمزمه‌هاي تغيير خط فارسي در ايران بود. او خواست اسناد و زمينه‌هاي اين هنر بزرگ به شكل مطلوب باقي بماند.

فضائلي افزود: پدرم طي يك سال بعد از نماز صبح تا آخر شب كار مي‌كرد. چنين همت، ‌عزم و اراده‌اي موجب دست يافتن به اين منبع عظيم مي‌شود.

در ادامه مراسم، مهدي فضائلي با بيان اينكه كتاب «اطلس خط» پس از ده سال پيگيري تجديد چاپ شد، اظهار داشت: پدرم يك شخصيت چند بعدي داشت و اين ابعاد مختلف چهره‌اي منحصر به فرد براي او به وجود آورد.

وي تصريح كرد: او در درجه نخست با عنوان خوشنويس شناخته شد. او سرآمد هنر خوشنويسي در دوران قديم و بنيانگذار انجمن خوشنويسان و معروف به استاد هفت خط بود، هفت خطي كه در حد استادي از نوشتن آن بر مي‌آمد.

فضائلي در ادامه از مكتوبات به جامانده از فضائلي گفت. «تعليم خط»، «تفسير سوره حمد»، «كتيبه‌هاي اماكن متبركه در عتبات عاليات و حرم امام رضا(ع)» از آثار اوست.

كتاب «اطلس خط» پيش از انقلاب اسلامي براي نخستين بار منتشر شد و پس از انقلاب مورد تجديد چاپ قرار گرفت و سپس نسخه آن ناياب شد.

نسخه نفيس «اطلس خط» پس از 30 سال از سوي انتشارات سروش منتشر شده است.