مهدی غبرایی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در پی تغییرات سیاسی به وجود آمده در کشور، از دولت جدید خواست که از اهالی فن در سمت‌های مختلف بهره بگیرند و راه را برای تعامل و گفت‌وگو باز کنند.

این مترجم برجسته کشورمان که بسیاری از مخاطبان ایرانی با ترجمه وی آثار ادبی مهم جهان را خوانده‌اند با بیان این پیشنهادها افزود: کسانی که در وزارت ارشاد مسوولیت را بر عهده دارند و برای انتشار یا عدم انتشار کتاب‌های مختلف تصمیم می‌گیرند باید اهل این کار و خواننده حرفه‌ای کتاب باشند. این افراد باید بدانند رمان، فلسفه، علوم اجتماعی و هر حوزه‌ای که می‌خواهند درباره آن اظهار نظر کنند تا بتوانند نظر تخصصی درباره کتاب ارایه دهند.

وی با تاکید بر این‌که اهل کار باید در صدر امور قرار بگیرند، افزود: حاکمیت شایسته سالاری در بخش فرهنگی کشور و تمامی بخش‌های دیگر یکی از خواسته‌هایی است که به نظر من اگر عملی شود خودبه‌خود بسیاری از مشکلات حل خواهند شد.

مترجم آثار موراکامی در ایران درباره چاپ مجدد‌ کتاب‌ها نیز گلایه‌هایی داشت و گفت: بازچاپ کتاب به یکی از آرزوهای اهالی ادبیات تبدیل شده است و حتی دیدن چاپ دوم یا سوم کتاب‌ها هم باعث خوشحالی من می‌شود. در حالی که به عنوان مترجمی که حرفه‌ام همین است، مانند بسیاری از نویسندگان و مترجمان دیگر، کتابی ندارم که به چاپ بیستم رسیده باشد. هر چند اگر کتابی با شمارگان دو هزار نسخه هم به چاپ بیستم برسد در جمعیت 70 میلیونی ایران عدد بسیار کمی به شمار می‌رود و این فرایند، ضعف حوزه کتاب و تاثیرگذاری کم کتاب‌هایمان را در جامعه نشان می‌دهد.

غبرایی همچنین از اتفاقات عجیبی سخن گفت که سبب دلسرد شدن اهالی کتاب می‌شود. 

وی با بیان این‌که در دوره اخیر کتاب‌های زیادی در وزارت ارشاد گم شدند، اظهار کرد: موارد مختلفی بود که کتابی به این وزارتخانه فرستاده شد ولی بعد از مدتی طولانی بی‌پاسخ ماند. برای مثال «دفترهای مالده لائوریس بریگه»، اثری فلسفی عرفانی از راینرماریا ریلکه، اوایل دهه هشتاد به چاپ رسید و حدود چهار سال پیش برای چاپ دوم فرستاده شد اما هنوز جوابی از سوی وزارت ارشاد دریافت نشده است و اثری از کتاب در دست نیست!

مترجم «فرزند پنجم» دوریس لسینگ جوابگویی را مهم‌ترین خصیصه‌ای دانست که مسوولان در اداره کشور باید به آن توجه کنند. وی در این‌باره توضیح داد: افراد در قبال حقوقی که دریافت می‌کنند و مسوولیتی که بر عهده آن‌ها قرار گرفته باید مسوول باشند. مسوولیت‌پذیری میان کارکنان وزارت ارشاد راه را برای گفت‌وگو باز می‌کند و برای حل بسیاری از مشکلات می‌توان به مذاکره روی آورد.

غبرایی معتقد است اهالی هنر و ادبیات غیر از برداشته شدن موانع در کار خود خواسته بیشتری ندارند و این توقع زیادی نیست. این مترجم افزود: ما فعال سیاسی نیستیم و تقاضایمان این است که اگر برای پیشبرد کارمان تسهیلاتی قائل نمی‌شوند حداقل کارشکنی هم نکنند.

وی با بیان این‌که اهالی ادب و هنر باید در بخش‌های اجرایی هم وارد شوند گفت: من علاقه‌ای به کار سیاسی و اجرایی ندارم اما گروهی هستند که در حین انجام فعالیت‌های ادبی و هنری خود، به فرایندهای سیاسی هم علاقه دارند و می‌توانند مسوولیت این کارها را بر عهده بگیرند. در واقع در هر زمینه‌ای باید از اهالی آن استفاده کرد تا کارها به شکل بهتری انجام بپذیرند.

غبرایی که حدود 30 سال است به طور حرفه‌ای در حوزه ترجمه فعالیت دارد ادامه داد: اگر راه برای مذاکره باز باشد مشکلات به راحتی قابل حل هستند. در دو دوره قبل اگر برای کتابی مشکلی پیش می‌آمد می‌شد به وزارت ارشاد رفت و با مسوولان مذاکره کرد. برای مثال، مدتی بعد از این‌که ترجمه کتاب «ساعت‌ها» اثر مایکل کانینگهام را به ارشاد فرستادم از سوی این وزارت‌خانه دعوت شدم و با معاونت فرهنگی ارشاد دیدار کردم؛ دیداری که در آن ایراداتی را که بر کتاب وارد شده بود به من گفتند و بر سر همین نکات به گفت‌وگو نشستیم و به توافقاتی رسیدیم.

وی افزود: متاسفانه این روزها از آثاری ایراد گرفته می‌شود که واقعا باورپذیر نیست. کتابی از همینگوی که پیش‌تر هم بارها به چاپ رسیده بود از سوی ارشاد رد شد، در حالی که همینگوی نویسنده‌ای نیست که در آثارش نکاتی غیر اخلاقی یا بر خلاف فرهنگ ما به کار برود و قابلیت ترجمه در ایران را دارد.

غبرایی در سال 1324 در لنگرود به دنیا آمد و مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۳۴۷ از دانشگاه تهران در رشته علوم سیاسی گرفت. وی از سال ۱۳۶۰ به‌طور حرفه‌ای کار ترجمه ادبی را آغاز کرد و تاکنون آثار زیادی از نویسندگان مختلف را به فارسی برگردانده است.

«کوری» اثر ژوزه ساراماگو، «خانه‌ای برای آقای بیسواس» نوشته وی. اس. نایپل، «دل سگ» اثر میخائیل بولگاکف، «لیدی ال» از رومن گاری، «بادبادک‌باز» نوشته خالد حسینی، «موج‌ها» از «ویرجینیا وولف»، «عشق و مرگ در کشوری گرمسیر» نوشته: شیوا نی پُل، «سرزمین عجایب بی‌رحم و ته دنیا»، «چاقوی شکاری»، «پس از تاریکی»، «گربه‌های آدم‌خوار» و «کافکا در کرانه» آثاری از هاروکی موراکامی برخی از آثاری هستند که غبرایی به فارسی ترجمه کرده است.