مرتضی رزاقی در گفت و گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در ساری، درباره مزیت‌های نمایشگاه مجازی کتاب تهران، اظهار کرد: نمایشگاه مجازی کتاب، فرصت آشنایی کتابفروشان با مخاطبان جدید مجازی را فراهم می‌کند و افزایش فروش کتاب را در یک بازه زمانی به همراه دارد.

وی با اشاره به افزایش قیمت کتاب افزود: از سویی به دلیل افزایش قیمت کتاب، کتابفروشی‌ها توان ارائه عناوین جدید کتاب را ندارند و شاید از 10 عنوان جدید، بتوانیم 2 عنوان را ارائه دهیم چرا که ناشران، مدت بازپرداخت هزینه کتاب را کاهش داده‌اند و چون کتاب‌های کاملی در اختیار نداریم که در بخش مجازی نمایشگاه کتاب 1402 ، به مخاطبان ارائه دهیم این مساله آسیبی برای کتابفروشی‌ها خواهد بود.

مدیر کتابفروشی «نشر وارش» ساری با بیان اینکه موافق این موضوع هستم که کتابفروشی‌ها باید به سمت فضای فروش آنلاین حرکت کنند اما نه با وضعیت فعلی، گفت: ناشران در نمایشگاه مجازی و حضوری کتاب، حضور دارند، از طریق سایت خود هم اقدام به فروش کتاب می‌کنند و همان تخفیفی که شامل کتابفروشی‌ها می‌شود را به مخاطبان خود هم ارائه می‌دهند و این فضای رقابت را برای ما از بین می‌برد.

رزاقی تصریح کرد: کتابفروشی‌ها در شرایطی می‌توانند به سمت فروش آنلاین حرکت کنند که ناشران و آنلاین‌پخش‌ها حق فروش کتاب در سایت خود را نداشته باشند  اما در حال حاضر به شکل مستقیم و غیرمستقیم در حال فروش کتاب هستند.



وی با بیان اینکه کتابفروشی‌ها قدرت رقابت با ناشران را ندارند، ادامه داد: مخاطبان در فروش مجازی، انتظار دریافت تخفیف دارند اما وقتی کتابفروش هم با همان 20 درصد تخفیف، کتاب را از ناشران می‌خرد هزینه‌های حمل، اجاره بنا و دستمزد کارکنان، فضای ارائه تخفیف برای مخاطبان را باقی نمی‌گذارد و این مساله، مخاطبان را برای خرید از ناشران سوق می‌دهد.

مدیر کتابفروشی نشر وارش ساری با اشاره به اینکه تخفیف‌های پشت پرده و بیش از 20 درصدی ناشران به توزیع‌کننده‌های کتاب از دیگر مشکلات کتابفروشی‌ها است، خاطرنشان کرد: برخی ناشران تا حدود 40 درصد تخفیف به توزیع‌کنندگان کتاب، اختصاص می‌دهند و در این بازار، ما از رقابت جا می‌مانیم.

وی با بیان اینکه تحریم‌ها بهانه‌ای برای سودجویی برخی ناشران شده است، اظهار کرد: برخی ناشران، قیمت روی کتاب را درج نمی‌کنند و به جای آن بارکد دارند و قیمت کتاب را به روز، محاسبه می‌کنند، در حالی که آن کتاب ممکن است سال گذشته و با قیمت کمتری منتشر شده باشد.

رزاقی با اشاره به اینکه کسی از کتابفروشی‌ها نمی‌پرسد با این شرایط سخت، چه‌طور ادامه مسیر می‌دهید، افزود: برخی کتابفروشی با راه‌اندازی بخش گالری و لوازم‌التحریر، تا حدودی مشکلات مالی خود را رفع کرده‌اند.

وی با بیان اینکه کتابفروشی‌ها، حامی ندارند و مسئولان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران تاکنون از ما نپرسیده‌اند چه مشکلی دارید، گفت: به عنوان کتابفروشی که از سال 63 قدمت و مخاطب داریم اما دیگر توان متقبل شدن هزینه‌ها را نداریم.

مدیر کتابفروشی نشر وارش ساری با اشاره به تخفیف‌های فصلی که از سوی وزارت ارشاد در گذشته اعمال می‌شد اقدام خوبی بود، تصریح کرد: اجرای مجدد تخفیف‌های فصلی و همچنین اختصاص بن کتاب، می‌تواند شرایط را برای کتابفروشی‌ها بهبود بخشد.

وی با بیان اینکه در گذشته بن‌های کتاب ارائه می‌شد که آن هم حذف شده است، ادامه داد: دستگاه‌های اداری می‌توانند بخشی از بودجه فرهنگی خود را به بن کتاب اختصاص داده و در اختیار کارمندان دولت قرار دهند و به چرخه اقتصادی بازار کتاب کمک کنند.

رزاقی با اشاره به اینکه نمایشگاه محلی برای نمایش است و نباید فروش کتاب انجام شود، خاطرنشان کرد: با آغاز به کار نمایشگاه کتاب تهران، بازار کتابفروشی‌ها با رکود مواجه شده و تاثیر ناخوشایندی را بر این بازار روا داشته است.

وی یادآور شد: سرمایه‌گذاران کتابفروشی‌ها اگر همین سرمایه را در کسب و کار دیگری لحاظ کنند درآمد بیشتری خواهند داشت حال آن که نگران تامین مالی چک‌های آخر ماه هستیم در وضعیتی که برگشت خوردن یک چک باعث مسدود شدن همه حساب‌ها می‌شود و کار را برای ما سخت می‌کند.

رزاقی با بیان اینکه برخی ناشران به فروش نقدی روی آورده‌اند، اظهار کرد: با وضعیت فعلی قیمت کتاب و گران شدن روزانه، بعید نیست در یک سال آینده همه ناشران به فروش نقدی اقدام کنند و این توان در کتابفروشی‌ها وجود ندارد که ماهانه 500 میلیون برای خرید کتاب، هزینه کند.

وی با اشاره به اینکه کسی به فکر کتابفروشی‌ها نیست، افزود: تعداد انگشت‌شمار کتابفروشی خوب در مرکز استان مازندران داریم اما متولیان امر، همین تعداد را هم دور یک میز جمع نکرده‌اند تا اگر چاره‌جویی ندارند حداقل گوش شنوا باشند؛ ما در حال خدمت به حوزه فرهنگ هستیم و تعدادمان زیاد نیست و متولیان می‌توانند حمایت کنند.

مدیر کتابفروشی نشر وارش گفت: یکی از مشکلات ما این است که از سویی زیرنظر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار داریم و از سویی زیرمجموعه اتحادیه لوازم‌التحریر؛ این دوگانگی باعث برخی مشکلات شده و نمی‌دانیم متولی ما کدام نهاد است.


رزاقی با اشاره به اینکه کتاب برای گروه‌های مختلف، گران شده است، تصریح کرد: خانواده‌هایی که برای فرزند خود چند کتاب را همزمان می‌خریدند اکنون توان خرید یک کتاب را دارند.

وی با بیان اینکه کتابفروشی‌ها در مرز نابودی قرار دارند، ادامه داد: در مقطعی به ناشران، یارانه کتاب اختصاص می‌یافت که آن هم قطع شده است، در شرایط فعلی ناشر هم حق دارد چرا که کاغذ را گران می‌خرد.

رزاقی خاطرنشان کرد: وضعیت به گونه‌ای است که چاپخانه‌ها به ناشران می‌گویند کاغذ و رنگ را خودتان تهیه کنید و فقط دستمزد دریافت می‌کنند.

وی با بیان اینکه هیچ چشم‌اندازی به آینده شغلی خود نداریم، یادآورشد: از دیگر مشکلات ما دستفروش‌های کتاب با تخفیف‌های 50 درصدی هستند، کتاب‌هایی با ترجمه و چاپ نامناسب و مخاطبی که فقط می‌خواهد کتاب را با قیمت کمتری خریداری کند؛ همین معضل، 40 درصد از مشتری‌های ما را کاهش می‌دهد.

رزاقی با اشاره به اینکه بازار کتاب، هیچ ثباتی ندارد و این آزار دهنده است، اظهار کرد: اهالی کتاب، نشر وارش را به عنوان کتابفروشی می‌شناسند و از ما انتظار کتاب دارند، مخاطبان ما به دلیل فضای آرامی که مهیاست به اینجا می‌آیند و از من انتظار ندارند به جای کتاب، لوازم‌التحریر بفروشم.

وی با بیان اینکه بلاگرهای کتاب هم معضل دیگری برای بازار کتابفروشی‌ها هستند، افزود: کتاب را با تخفیف از ناشر خریداری کرده و سود خوبی از فروش کتاب کسب می‌کنند، در این شرایط ما تلاش می‌کنیم دوام داشته باشیم و غرق نشویم.



رزاقی با اشاره به اینکه راه‌های بسیاری برای کمک به کتابفروشی‌ها وجود دارد، گفت: تصور می‌کنم اراده‌ای برای کمک به ما نیست و رها شده هستیم، از بسته شدن هر کتابفروشی، دل‌شکسته می‌شویم اما می‌دانیم که روزی هم نوبت به ما می‌رسد.