رئیس کتابخانه آستان حضرت عبدالعظیم (ع): کتابخانه آستان، دری که به روی همه باز است

سعید محمدی، رئیس سازمان اسناد، موزه و کتابخانه آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اظهار کرد: این کتابخانه با امکاناتی مناسب در صحن آستان حضرت عبدالعظیم(ع)، به ارائه خدمات فرهنگی به ساکنان مناطق جنوب تهران می‌پردازد و قرار گرفتن در این مکان مقدس برکت بسیاری برای این مرکز به دنبال داشته است.

محمدی با اشاره به این‌که امکانات کتابخانه آستان در کل مناطق جنوبی تهران بی‌نظیر است، افزود: دایره مخاطبان و مراجعان این کتابخانه تنها به ساکنین جنوب تهران محدود نمی‌شود، به‌طوری که مراجعه کنندگان بسیاری از مناطق مختلف تهران و حتی استان‌های دیگر کشور برای استفاده از برخی منابع و گنجینه‌های خاص این کتابخانه به این مکان مراجعه می‌کنند.

کتابخانه آستان؛ دری که به روی همه باز است
وی درباره مخاطبان و اعضای این کتابخانه گفت: تمامی کتابخانه‌ها به دلیل این‌که تلاش‌، زمان و هزینه بسیاری را برای جمع‌آوری و فهرست‌نویسی کتاب‌ها و منابع کتابخانه‌ای صرف می‌کنند، ترجیح می‌دهند به جای این‌که کتابخانه تنها به عنوان یک قرائتخانه مورد استفاده قرار بگیرد، امکانات و منابع آن مورد استفاده محققان و پژوهشگران قرار گیرد. به همین دلیل اغلب برای حضور افرادی که برای مطالعه کتاب‌های خودشان و حتی آمادگی برای کنکور به کتابخانه مراجعه می‌کنند، محدودیت‌هایی اعمال می‌کنند و به این ترتیب بخشی از مراجعه کنندگان از خدمات کتابخانه‌ای محروم می‌شوند.

محمدی عنوان کرد: کتابخانه آستان عبدالعظیم حسنی بر اساس رسالت خود و با توجه به گستردگی مراجعه از مناطق جنوبی تهران، و به ویژه این‌که در این نقطه از شهر ممکن است بسیاری از خانه‌ها فضای مناسبی برای مطالعه نداشته باشند، بدون اولویت بندی نوع مراجعه، پذیرای تمام مراجعان خواهد بود. به‌طوری‌که دانشجویان و متقاضیان ورود به دانشگاه، بیشترین مراجعان به این کتابخانه هستند.

اهم برنامه‌های اجرا شده و در دست اجرا
رئیس سازمان اسناد، موزه و کتابخانه آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) درباره برخی برنامه‌های اجرا شده برای این قشر از اعضای کتابخانه گفت: یکی از خدمات مهمی که در سال 1390 آن را اجرا کردیم، ارائه مشاور تحصیلی به پشت کنکوری‌ها بود که به همین منظور دو همایش با عنوان «راز انتخاب» را با هدف «ایجاد انگیزه‌های رفتن به دانشگاه» و «معرفی رشته‌ها برای انتخاب صحیح» در این مرکز برگزار کردیم.

وی با اشاره به دور دوم این همایش گفت: در دور بعدی این همایش که در سال 1392 برگزار شد، ما مشاوره آموزشی را به خانواده‌ها و به ویژه پدران و مادران نیز تعمیم دادیم که اتفاقا در نظرسنجی‌هایی که بعد از این همایش‌ها از 850 نفر شرکت کننده به عمل آوردیم با رضایت 90 درصدی مراجعان مواجه شدیم، به‌طوری که بسیاری از اعضا با شناخت رشته‌های مورد نظر زندگی خود را تغییر دادند.

محمدی ادامه داد: به همین منظور از استادان به نامی از جمله دکتر نورآذر رئیس دانشکده مکانیک دانشگاه امیرکبیر و رتبه‌های برتر کنکور دعوت کردیم تا اعضای کتابخانه بتوانند در جلسات پرسش و پاسخ به‌صورت رودر رو با این عزیزان صحبت کنند که ان‌شاءالله قصد داریم آن را از حالت سالانه خارج کنیم و با ایجاد دبیرخانه‌ای دائمی به ارائه خدمات مشاوره‌ای بپردازیم و احتمالا سال 1394 سومین دور از این همایش را برگزار خواهیم کرد.

افتتاح تالارهای جدید و گسترش طیف اعضای کتابخانه
رئیس سازمان اسناد، موزه و کتابخانه آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) مهم‌ترین برنامه‌ پیش روی این کتابخانه را گسترش طیف مخاطبان‌ عنوان کرد و گفت: کتابخانه آستان در حال حاضر به دلیل محدودیت مکانی تنها قادر به پذیرش اعضاء در مقاطع پیش‌دانشگاهی به بالا است. بسیار برای ما ناراحت کننده است که بچه‌های اول دبیرستان، دوم دبیرستان و همین‌طور راهنمایی و ابتدایی مراجعه می‌کنند و ما جایی برای آنها نداریم و همین‌طور یکی از نواقص کتابخانه آستان نداشتن بخش کودک و نوجوان است. به همین دلیل تالارهایی را که در دست احداث و راه‌اندازی داریم معطوف به همین موضوع هستند.

محمدی افزود: برای این‌که هم بتوانیم قشر دانش‌آموز و دانشجو را حفظ کنیم و همچنین پای قشر پژوهشگر و محقق را بیش از پیش به کتابخانه آستان باز کنیم، دو سالن دیگر را هم در صحن آستان پیش‌بینی کردیم. این اقدامات در کنار راه‌اندازی بخش کودک و نوجوان می‌تواند پاسخگوی نیازهای فرهنگی گروه سنی و مخاطبان بیشتری باشد. همچنین در نظر داریم کارگاه‌های آموزشی در علوم مختلف را در محل کتابخانه آستان برگزار کنیم. در حال حاضر در صدد تجهیز کارگاه‌های آموزشی هستیم و به محض این‌که تجهیز شوند، کارگاه‌ها را برگزار خواهیم کرد.

کتابخانه آستان، مشکلات مالی و کمبود نیروی انسانی
رئیس سازمان اسناد، موزه و کتابخانه آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در ادامه درباره چالش‌ها و مشکلات پیش روی این کتابخانه نیز گفت: ما در بحث بودجه با مشکلات بسیاری مواجه هستیم؛ به‌طوری‌که اگر بودجه ‌کتابخانه آستان به اندازه و به موقع می‌رسید، الان باید از افتتاح همین تالارهای در دست ساخت یک سال می‌گذشت. این سالن‌ها قرار بود 22 بهمن سال گذشته افتتاح شود، اما همین مشکلات باعث تأخیر در افتتاح این پروژه شده است.

وی کمبود نیروی انسانی را دیگر چالش این مرکز دانست و گفت: همچنین ما در بعد نیروی انسانی در کتابخانه هم با کمبود نیرو مواجه هستیم، و با وجود این‌که بخش‌های جدیدی مانند بخش مرمت، به کتابخانه افزوده شده، اما کتابخانه با نیروهایی کمتر از گذشته در حال فعالیت است که بخش عمده‌ای از همین موضوع نیز به بحث بودجه کتابخانه باز می‌گردد.

محمدی با تشریح شرایط استخدام آستان، ادامه داد: آستان حضرت عبدالعظیم (ع) به دلیل مسائل مالی پیش روی خود امکان استخدام جدید ندارد و با این‌که چند بخش دیگر به کتابخانه اضافه کرده‌ایم، اما با نیروهایی کمتر از گذشته تمام این بخش‌ها را فعال نگه داشتیم و باید با همین وضع موجود کتابخانه را فعال نگه داریم. با این‌که انجام این کار در این وضعیت بسیار دشوار بوده است اما همت همکاران ما در بخش‌های مختلف نشان دادند که این امر می‌تواند با همت و همدلی محقق شود.

وی با اشاره به نقش کمک‌های خیران در پیشبرد امور آستان افزود: البته افراد خیر بسیاری به امور آستان کمک می‌کنند و حتی آثار با ارزش و نفیسی در حوزه مکتوبات به کتابخانه آستان اهدا یا وقف می‌کنند؛ برای مثال ما هنوز برای ساخت ضریح جدید آستان حضرت‌عبدالعظیم برنامه‌ای نداشتیم ولی با نذورات و وقف‌های مردم، مقدمات آن آماده شد و در حال حاضر آقای فرشچیان درحال ساخت این ضریح جدید هستند. اما وقف‌ها و کمک‌های مالی کمتر برای امور فرهنگی و برای کتابخانه‌ها انجام می‌شود.

لزوم تقویت رابطه کتابخانه آستان و نهاد کتابخانه‌های عمومی
رئیس سازمان اسناد، موزه و کتابخانه آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در پایان با اشاره به این‌که این مرکز سه سال است که به عنوان کتابخانه مشارکتی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در حال فعالیت است عنوان کرد: متأسفانه ارتباط خیلی پر رنگ و موثری بین نهاد کتابخانه‌های عمومی با کتابخانه آستان وجود ندارد و انتظار داریم توجهات و همکاری‌های بیشتری در این میان صورت بگیرد. در گذشت چند دوره بسته‌های ارسالی کتاب از نهاد به کتابخانه آستان ارسال می‌شد ولی مدتی است که این ارسال‌ها متوقف شده که لازم است این رابطه تقویت شود.