به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نظر میرسد نخستین نشانههای مواجهه جهان غرب با میراث هنر اسلامی در خلال رویاروییهای اولیه، به خصوص در جریان جنگهای صلیبی و همچنین روابط سیاسی و تجاری مسیحیان با مسلمانان متقدم ظاهر شده باشد.
از سوی دیگر، با گسترش نفوذ و قدرت کلیسا، دست ساختههای نفیس مسلمانان برای افزایش رونق و اعتبار این نهاد دینی ابزارهایی کارآمد شدند. از دوره رنسانس که نگاه ترس خورده و دین زده غرب مسیحی به ساحت جهان محور و جسورانه انسانگرایی تغییر جهت داد، تعامل با شرق اسلامی جلوهای تازه یافت و رویای آشنایی با این سرزمینهای افسانهای رفته رفته جامه واقعیت پوشید.
مقالات گردآمده در این مجموعه به سراغ مجموعهداران خصوصی و عمومی، موزهها و نمایشگاههای بینالمللی، دلالان بازار هنر، و مورخان و منتقدانی میروند که در فاصلهی ۱۸۵۰ تا ۱۹۵۰ نقشی تعیینکننده در تعریف و تثبیت این حوزه داشتند.
در این میان، زندگینامهها و مطالعات موردی متعددی از افراد و نهادها ارائه میشود که نشان میدهد چگونه انتخابها و سلیقهها در تعیین آنچه امروز به عنوان «هنر اسلامی» میشناسیم، موثر بوده است.
کتاب در تحلیل خود تأکید میکند که مجموعهداری صرفاً انباشت اشیا نبود، بلکه عملی فرهنگی و تفسیری محسوب میشد؛ کنشی که هم تحسین و اشتیاق را در خود داشت و هم گاه با تصاحب و سوءبرداشت همراه میشد.
این فرآیند در متن مناسبات قدرت استعماری و امپراتوری قرار داشت، جایی که اروپاییان با گردآوری و نمایش آثار، نه تنها گنجینهای هنری شکل دادند، بلکه با گزینش و طبقهبندی، معیاری برای «هنر اسلامی» تعریف کردند.
کتاب «اکتشاف هنر اسلامی» اثر استیون ورنوا، یک بررسی جامع و بینرشتهای است از شکلگیری مطالعات هنر اسلامی در دنیای معاصر، شخصیتهای مؤثر در این حوزه، روند گردآوری کلکسیونها و چالشهایی که این هنر در گستره جهانی با آن مواجه است.
ورنوا در این اثر نهفقط به تحلیل آثار و سبکها میپردازد، بلکه زمینههای فکری، موزهداری، جمعآوری آثار، بازار هنر اسلامی و نقش دانشمندان و موزهداران را نیز بازخوانی میکند. از دید او، هنر اسلامی زمانی قابل درک عمیقتر میشود که در نسبت با حرکتهای جمعآوری، نمایش و نقد جهانی هنر قرار گیرد.
«اکتشاف هنر اسلامی» در ۴۳۸ صفحه و با قیمت ۵۸۰ هزار تومان توسط نشر نی به بازار نشر آمده است.
نظر شما