به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «فرهنگ خوراک در خامنه» به قلم فریده مجیدی خامنه، عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری منتشر شد. پژوهش در حوزه خوراک در کنار مسکن، معماری و پوشاک از شیوههای مطمئن در مطالعات مردم شناسی برای شناخت میراث فرهنگی سرزمین ایران است و در ارتباط با ارزشها، روابط، ساختارهای اجتماعی، وجوه نمادین و آئینی غذا محسوب میشود.
طبقه بندی غذاها، بایدها و نبایدها، رژیم های غذایی، فضاها، ابزار، وسایل وظروف، شیوه های تولید، مصرف و نگهداری مواد خوراکی، دارای خصوصیاتی هستند که شباهت ها و تفاوت های میان خود و دیگری را عیان می کنند.
کتاب فرهنگ خوراک در خامنه از منظر انسانشناختی توسط فریده مجیدی خامنه عضو هیئت علمی پژوهشکده مردمشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تالیف شد.
خامنه یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی در بخش مرکزی شهرستان شبستر است. این شهر به دلیل پیشینه تجاری با شهرهای ماخاچ قلعه و باکو، و برپایی پنجشنبه بازار از گذشته دور میزبان کاروانهای تجاری و جمعیتهای گوناگون از مناطق دور و نزدیک بوده، به لحاظ غذایی تاثیرات عمیق بر نواحی مجاور داشته و از آنها تاثیر پذیرفته است.
مولف، طی چهار سال و با مطالعه عمیق به مبحث خوراک در خامنه پرداخته و کتاب در هشت فصل تنظیم شده است.
فصل اول شامل معرفی شهر خامنه و حوزه فرهنگی آن است و فصل دوم به طبقهبندی خوراک و وعدههای غذایی از لحاظ مدت زمان پخت (فوری یا آرام)، معرفی شیرینیها، چاشنیها، میوه و خشکبار، نوشیدنیها اختصاص دارد.
فصل سوم نیز به خوراک و آداب و رسوم میپردازد. در این بخش هم باورها و آداب مربوط به سفره، قهوهخانههای خامنه، نذر چای و آداب نوشیدن چای معرفی میشوند.
فصل چهارم کتاب به خوراک در آیینهای گذار (تولد، ازدواج و مرگ) اختصاص دارد و به نقش خوراک در دیگر آیینها مانند شب یلدا، اعیاد مذهبی قربان و فطر، سوگواریهای مذهبی مانند محرم، مراسم عید نوروز، سیزدهبدر، طلب باران پرداخته و غذاهای ایام فراغت، تفرج، زیارت و خوراک در حمامهای عمومی معرفی میشوند.
فصل پنجم اختصاص به شیوههای سنتی تهیه و نگهداری مواد غذایی، فنون تهیه دوشاب (شیره انگور)، رشتهبری، نانپزی، تهیه انواع مربا و مواد لبنی دارد. لازم به ذکر است که این بخش حاصل پژوهشی است که در پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام پذیرفته است.
فصل ششم به فضاها، ابزارها و ظروف تهیه و نگهداری مواد غذایی میپردازد. فصل هفتم کتاب نیز خوراک در ادبیات و پزشکی مردمی را بررسی کرده است و فصل هشتم به تبادلات بین منطقهای و تحولات بیننسلی در حوزه خوراک اشاره دارد. کتاب مصور و توسط دفتر پژوهشهای فرهنگی در مهر ماه سال ۱۴۰۴ به انتشار رسیده است.
نظر شما