سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - جمال مدیرشانه‌چی، نویسنده و محقق: خطه خراسان، این سرزمین پربار فرهنگ و ادب فارسی، همواره جایگاه پرورش چهره‌های درخشانی بوده که فروغ علم و هنرشان، پهنه ایران را تابان کرده است. از فردوسی نامدار تا عطار نیشابوری، این خاک، افراد ارزشمندی را در آغوش خود پرورده که اسم‌شان با هویت ایرانی عجین شده است.

این گنجینه محدود به گذشته نیست. در عصر حاضر نیز خراسان رضوی، شاعران، نویسندگان و متفکرانی را به جامعه معرفی کرده که هر کدام، به نوبه خود، سهم بسزایی در شکوفایی فرهنگ و ادب این سرزمین داشته‌اند. نامدارانی چون محمدرضا شفیعی کدکنی، ملک‌الشعرای بهار، اخوان ثالث، بدیع‌الزمان فروزانفر و بسیاری دیگر که با اندیشه و آثار فاخر خود، نه تنها زبان فارسی را حفظ کرده‌اند، بلکه تصویری جامع از دغدغه‌ها، آرزوها و مسائل روزگار خود را نیز ارائه داده‌اند. مجموعه مقالات «معرفی بزرگان معاصر ادبی خراسان» قصد دارد هر سه‌شنبه، به معرفی یکی از این مفاخر ادبی معاصر بپردازد و فرصتی نو برای آشنایی با آثار و اندیشه‌هایشان فراهم کند.

احمد مهدوی دامغانی، ادیب، مجتهد، نویسنده و پژوهشگر ادبیات فارسی و ادبیات عرب، در ۱۳ شهریورماه ۱۳۰۵ در خاندانی روحانی و اهل علم در شهر مشهد دیده به جهان گشود.

پدرش محمد کاظم از علمای برجسته علوم دینی در مشهد بود. احمد مهدی دامغانی علوم قدیم و جدید را در مشهد فرا گرفت سپس به فراگیری سطوح حوزوی همت گماشت. وی بعد از اتمام تحصیلات حوزه به تهران رفت و در انجا اقامت گزید. احمد مهدوی دامغانی در سال ۱۳۲۷ و پس از قبولی در آزمون ورودی دانشگاه تهران، از دانشکده معقول و منقول (الهیات فعلی) لیسانس خود را دریافت کرد و چندی بعد و در سال ۱۳۳۳ نیز به دریافت کارشناسی ادبیات فارسی با رتبه عالی از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران نائل امد.

احمد مهدوی دامغانی در سال ۱۳۴۲ با ارائه رساله دکتری خود با تصحیح کتاب، کشف الحقایق، عزیز نسفی و با راهنمایی مرحوم مدرس رضوی، موفق به اخذ دکترای در زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران گردید، وی همزمان با تکمیل تحصیلات عالی، تحصیلات حوزوی خود را نیز با حضور در درس خارج بزرگانی چون، میزا مهدی آشتیانی، محمد تقی آملی و مدرس خیابانی دنبال و به پایان رساند و توانست اجازه اجتهادی نیز از برخی اعاظم و فقها دریافت نماید.

مهدوی پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی و حوزوی، به تدریس در دانشکده های ادبیات، الهیات دانشگاه تهران و همچنین دانشگاه تربیت مدرس پرداخت و پس از آن و از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ نیز در دانشگاه مادرید اسپانیا به تدریس ادبیات عرب، ادبیات فارسی و فقه اسلامی اشتغال داشت، دامغانی همچنین چندین سال به عنوان رئیس کانون سردفتران اسناد رسمی تهران بود و از سال ۱۳۵۴ نیز در مقام ریاست کانون سردفتران اسناد رسمی ایران به خدمت پرداخت.

پس از پیروزی انقلاب وی همچنان به عنوان استاد در دانشکده‌های ادبیات و الهیات مشغول بود. مهدوی دامغانی در سال ۱۳۶۶ به آمریکا مهاجرت کرد و در دانشگاه‌های هاروارد و پنسیلوانیا به تدریس، ادبیات فارسی، کلام فقه و علوم اسلامی در مقاطع دکتری و فوق دکترا پرداخت. او دارای قلمی شیوا و روان بود چنانکه آیت الله سیستانی مرجع عالیقدر شیعیان، متون او را بهترین منشآت معاصر می‌داند.

مجله‌های یغما. کلک، گلچرخ، ایران نامه، ره آورد، ایرانشناسی و مجله گلستان مقاله‌های مهدوی دامغانی را همواره چاپ و منتشر می کردند و حتی مقالات وی از پر مخاطب ترین مطالب چاپ شده مجلات آن زمان به شمار می آمد.

یکی از مهمترین مقاله‌های وی، مآخذ ابیات عربی کلیله و دمنه و مآخذ ابیات عربی مرزبان نامه است که به زیبایی توسط مهدوی دامغانی نگارش یافته است که بسیار نیز مورد. توجه علاقمندان به ادبیات قرار گرفت.

سرانجام مهدوی دامغانی در روز جمعه ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ پس از چند روز بستری در بیمارستان فیادلفیا درگذشت و پیکر او در حرم مطهر رضوی به خاک سپرده شد.