محمود گودرزی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به اینکه نخستین ورود ترجمه به ایران با بازگرداندن آثار کلاسیک فرانسوی به فارسی آغاز شد، توضیح داد: در دوران قاجار و پهلوی اول اغلب باسوادها و تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی، زبان فرانسه را آموخته بودند و قدیمی‌ترین ترجمه‌ها به این زبان اختصاص دارد. از جمله پدر پروین اعتصامی، یوسف اعتصام‌الملک، خود مترجم ماهری از زبان فرانسه بوده و ترجمه کتابی از ژول ورن و اثری از ویکتور هوگو نیز در کارنامه وی وجود دارد.
این مترجم افزود: با وجود اینکه خوانندگان ادبیات کلاسیک هنوز طرفدار کتاب‌های فرانسوی هستند ولی در سال‌های اخیر آثار امریکایی در ژانرهای وحشت، تخیلی و فانتزی، اقبال بیشتری در میان خوانندگان جوان مدرن‌خوان یافته است. همچنین اقبال به رمان‌های یک نویسنده در کشور ما به عوامل مختلفی، از جمله شهرت ناشر، بستگی دارد که گاه توانمندی نویسنده و مترجم را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
وی همچنین با بیان اینکه اخیراً ترجمه کتاب «شیدایی» نوشته ایرن نمیروفسکی، رمان‌نویس قرن بیستم، را به پایان رسانده است، گفت: مجوز انتشار این اثر دریافت شده و به‌زودی توسط بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه عرضه خواهد شد. این کتاب روایت زندگی یک پیرمرد روستایی اهل فرانسه است که سال‌ها از وطن خود دور بوده و در خلال کتاب، ابعاد مختلفی از زندگی گذشته وی و خانواده و نزدیکانش مشخص می‌شود.
گودرزی همچنین با اشاره به اینکه بازترجمه آثار کلاسیک از زبان‌های مختلف امری مرسوم در کشورهای گوناگون است، عنوان کرد: زبان امری پویاست و دچار تحول می‌شود. به عنوان نمونه امروز دیگر به جای «مع ذلک» از کلمه «درهر حال» استفاده می‌شود، بنابراین پس از گذشت مدت زمانی منطقی و با تغییر در زبان و مفاهیم، نیکوست که کتاب‌های ادبیات کلاسیک بازترجمه شوند. همچنین زمانی که ترجمه‌های پیشین دچار اشکال‌های زیاد و نارسایی مفهومی باشند می‌توان از بازترجمه حتی همزمان استفاده کرد.
وی درباره ترجمه از زبان‌های واسطه نیز گفت: ترجیح بر این است که ترجمه، بی‌واسطه و از زبان اصلی باشد چراکه ممکن است ترجمه‌ای که از آن برای برگردان به زبان دیگر استفاده می‌شود کیفیت خوبی نداشته باشد و در ترجمه دوم نیز تاثیر خود را به‌جا بگذارد. البته درباره زبان‌هایی که به تعداد کافی مترجم شناخته شده ندارند از جمله زبان‌های کره‌ای، سوئدی، آلبانیایی و ویتنامی ناچاریم از ترجمه با واسطه استفاده کنیم تا از یک اثر فاخر به دلیل نبود مترجم همان زبان در کشورمان محروم نمانیم.
محمود گودرزی، متولد سال ۱۳۵۶ در شیراز و دانش‌آموخته زبان و ادبیات فرانسوی است. از جمله ترجمه‌های وی می‌توان به «ضیافت سردیس‌ها و داستان‌های دیگر»، «سفرهای گالیور»، «شاهین مالت»، «بری لیندون»، «کارمیلا»، «دراکولا»، «امشب می‌میری»، «ما گرگ بودیم»، «مومو «، «خانواده پواسونار» و «سرباز ناساز» اشاره کرد.
نظر شما