سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، این اثر که در زمره معدود متون نمایشی لهستانی است که در میان علاقهمندان ادبیات این کشور در جهان مخاطبان زیادی یافته، با نگاهی تلخ و جسورانه به یکی از پیچیدهترین بخشهای تاریخ معاصر لهستان، یعنی روابط میان لهستانیها و یهودیان در دوران جنگ جهانی دوم، به پرسش از حافظه جمعی و مسئولیت تاریخی میپردازد.
از زمان نخستین انتشار این نمایشنامه، موجی از نقد و واکنشهای متفاوت در محافل ادبی و سیاسی لهستان به راه افتاد. در حالی که منتقدان بسیاری آن را یکی از آثار برجسته در مواجهه با تاریخ و افشای زوایای پنهان خشونت جمعی دانستهاند، برخی نیز تلاش اسلابوجیانک برای روایت گناهان هموطنانش را برنتابیدهاند.
نمایشنامه «کلاس ما» سرگذشت ده دانشآموز لهستانی را روایت میکند که در یک کلاس درس با هم بزرگ میشوند، اما با آغاز جنگ، دوستیهای قدیمی از هم میپاشد و همکلاسیها به دشمن یکدیگر تبدیل میشوند؛ برخی قربانی، برخی جلاد. این روایت، که با زبانی روایی و دیالوگهایی تکاندهنده پیش میرود، مخاطب را بیواسطه به دل وقایع میبرد.
یکی از صحنههای دردناک نمایش، روایت شخصیت «دورا» از لحظهایست که به همراه دیگر یهودیان روستا برای رفتن به کشتارگاه حرکت میکند، در حالی که همسایگان سابقشان فریاد میزنند: «حقتونه، قاتلا!» این صحنه تلخ، تنها نمونهای از قدرت نمایشنامه در بازنمایی حقیقتی فراموششده است.انتشار این ترجمه فرصتی است تا مخاطبان فارسیزبان نیز با بخشی کمتر گفتهشده از تاریخ اروپای شرقی آشنا شوند.
نمایشنامه «کلاس ما» نوشته تادئوش اسلابوجیانک و ترجمه آیین قبادی در نوبت اول ۱۴۰۴ با ۱۴۸ صفحه به قیمت ۲۵۰ تومان به همت انتشارات افراز منتشر شده است.
نظر شما