به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شهرکرد، علیرضا قیامتی شاهنامهپژوه در این آیین تأکید کرد که خردورزی رکن اساسی تمدن و فرهنگ ایرانی بوده و شاهنامه بهترین جلوهگاه این تفکر است.
وی خاطرنشان کرد: شاهنامه تنها یک اثر حماسی نیست؛ بلکه آیینۀ تمامنمای اندیشۀ ایرانی است که در آن خرد، اخلاق و آزادگی جایگاهی برجسته دارند. فردوسی در سراسر اثر خود، نیکی، صلح و خردورزی را ستوده و انسان را برای نیکی کردن به جهان دانسته است.
وی افزود: شاهنامه، بر خلاف بسیاری از آثار ادبی جهان، با ستایش خرد آغاز میشود و مهمترین ویژگیای که فردوسی به خداوند نسبت داده، آفرینندۀ خرد بودن است. از اینرو، این اثر را نهفقط یک روایت حماسی، بلکه باید منشوری از ارزشهای انسانی و اجتماعی دانست که بهطور ماندگار در جان و دل ایرانیان نقش بسته است.
خیام؛ حکیمی در مسیر اندیشه و علم
عباس قنبری عدیوی، نویسنده و پژوهشگر فرهنگ عامه، نیز در این مراسم بر تأثیر عمیق شاهنامه بر زندگی مردم مناطق زاگرسنشین اشاره کرد و گفت: مردمان این مناطق با شاهنامه زندگی میکنند؛ نامهای فرزندانشان برگرفته از شخصیتهای شاهنامه است و حتی در نوحههای عزاداری نیز اشعار این اثر خوانده میشود. این پیوند عمیق نشان از جایگاه ریشهدار فردوسی و شاهنامه در فرهنگ مردمی ایران دارد.
یکی دیگر از محورهای این مراسم، بررسی جایگاه حکیم عمر خیام در فرهنگ ایرانی بود. عباس قنبری عدیوی، که در این آیین از کتاب تازهاش با عنوان «خیام در فرهنگ مردم ایران» رونمایی شد، رمز ماندگاری خیام را خردورزی او دانست و اظهار داشت: خیام تنها یک شاعر بزرگ نبود، بلکه ریاضیدانی برجسته، ستارهشناسی نامآور و فیلسوفی خردگرا بود. اشعار او با زبان ساده، اما تفکری ژرف، توانستهاند در میان اقشار مختلف جامعه، از فرهیختگان تا عامۀ مردم، نفوذ پیدا کنند.
وی اشاره کرد: خیام نهتنها در ایران، بلکه در سراسر جهان جایگاه ویژهای دارد و تأثیر او بر علاقهمندان ادبیات فراتر از مرزهای جغرافیایی است.
وی افزود: امروز مدارس، مکانها و تابلوهای بسیاری در ایران منقش به اشعار خیام هستند. حتی در شهرهایی مانند بوشهر، که فرسنگها از نیشابور فاصله دارند، جلسات خیامخوانی برگزار میشود. این نشان از زنده بودن اندیشههای خیام در بستر فرهنگی ایران دارد.
پاسداشت مفاخر؛ رسالتی فرهنگی
در بخش پایانی این آیین، شهرام فرجی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری، با تأکید بر ضرورت پاسداشت مفاخر فرهنگی ایران، از آغاز فصل جدیدی در برگزاری آیینهای بزرگداشت مشاهیر خبر داد و اظهار داشت: وظیفه خود میدانیم که در معرفی این بزرگان به نسل جوان تلاش کنیم. مفاخر ما بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی کشورمان هستند و تکریم آنها، به معنای پاسداشت خرد، دانش و هویت ایرانی است.
وی همچنین اعلام کرد که دو مستند پرتره از مفاخر استان تهیه شده و بهزودی رونمایی خواهد شد.
نظر شما