‌به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) -نیما بهاروندی: انتشارات «فرهنگ نشر نو» در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، از «انقلاب فرانسه؛ جنگ طبقاتی یا تصادم فرهنگی» رونمایی کرد. این کتاب را «تی. سی. دابلیو. بلنینگ» نگاشته و «سهند الهامی» به فارسی ترجمه کرده است. کتاب در ۱۱۸ صفحه و با قیمت ۱۶۰ هزار تومان در غرفه نشر نو در دسترس مخاطبان است.

«تیموتی چارلز ویلیام بلنینگ» استاد بازنشسته تاریخ دانشگاه کمبریج و متخصص تاریخ اروپای مدرن است. از آثار پرشمار او می‌توان به «اصلاح و انقلاب در ماینتس»، «انقلاب فرانسه در آلمان؛ تصرف و مقاومت در راینلند»، «انقلاب فرانسه؛ آریستوکرات‌ها علیه بورژوازی» و «تاریخ اروپای مدرن» (که این اثر نیز به همت نشر علمی-فرهنگی به فارسی ترجمه شده است) اشاره کرد.

انقلاب‌ها همواره موضوع پژوهش‌های بسیار بوده‌اند، لحظه‌های ناگهانی‌ای که گسستی در سیر تاریخ ایجاد می‌کنند. رخداد انقلاب معمولاً پیش‌بینی‌شدنی نیست، اما تحلیل‌های پس از وقوع همواره فراوان است. انقلاب فرانسه به طور خاص، از لحظات گسست در تاریخ است که نه تنها فرانسه، بلکه سراسر جهان را در دوره‌های مختلف تحت تاثیر قرار داد.

کتاب حاضر، همانگونه که از عنوان آن پیداست، ادبیات پژوهش در باب انقلاب فرانسه را در سه رویکرد مهم، یعنی مارکسیستی، تجدیدنظرطلبی و پساتجدیدنظرطلبی، شرح و نقد می‌کند. همچنین مباحث سیاسی، اقتصادی، صنعتی، اجتماعی و فرهنگی را از منظر متفاوتی طرح می‌کند.

بلنینگ به پی‌روی از مورخ بزرگ، «آلفرد کابن»، نقطه ورود بحث خود را نقد تحلیل مارکسیستی از انقلاب فرانسه، که آن را انقلاب بورژوایی می‌دانند، معرفی می‌کند. سنت تحلیلی مارکسیستی از انقلاب فرانسه، با کتاب دوران‌ساز «ژرژ لفور»، «ظهور انقلاب فرانسه» آغار می‌یابد. لفور علت اصلی انقلاب را «در ناهمخوانی فزاینده میان داعیه عمومی و واقعیت اقتصادی جای می‌داد.» در واقع در این رویکرد، انقلاب فرانسه لحظه گذار از فئودالیسم به سرمایه‌داری، با پیروزی بورژوازی بر آریستوکراسی، به شمار می‌آید.

تعبیر مارکسیستی، که تا مدتی نگاه مسلط بر فهم انقلاب فرانسه بود، از سمت «تجدیدنظرطلبان» مورد نقد قرار گرفت. به اعتقاد آن‌ها، گسترش تشکیلات سرمایه‌داری دستاورد انحصاری بورژوازی نبود. بسیاری از کارآفرینان پیشرو آن زمان از طبقه اشراف بودند. همچنین میان بورژوازی و اشرافیت، نزاعی آشتی‌ناپذیر وجود نداشت. در میان بورژوازی رسیدن به سطح اشرافی‌گری یک آرزو بود؛ همچنین اشرافیت فرانسه نیز طبقه فروبسته‌ای نبود. این‌ها برخی از انتقادات جریان تجدیدنظرطلب بر جریان مارکسیستی تحلیل انقلاب فرانسه بود.

به نظر تجدیدنظرطلبان دو بحران در اواخر دهه ۸۰ قرن هجده، منجر به فروپاشی رژیم فرانسه شد. ورشکستگی مالی پادشاهی در اثر درگیری در مبارزات آمریکا برای استقلال و، برداشت ناموفق از زمین‌های کشاورزی که منجر به گرسنگی فراگیر شد. تلاقی این دو بحران، دو طبقه کمابیش سازگار بورژوازی و اشرافیت را به جان هم انداخت.

رویکرد تجدیدنظرطلبی در برخی از موارد، پاسخگوی مسائل نبود. از این‌روی، «فرانسوا فوره» مورخ نامدار، رویکردتجدیدنظرطلبی را گامی به جلو برد. او تحلیل فرهنگی را جایگزین تحلیل اجتماعی کرد. تاکید آن‌ها بر مفهوم «فرهنگ سیاسی» بنا دارد.

بلنینگ در این کتاب پس از شرح جذاب هرکدام از رویکردها، به نقد آن‌ها نیز می‌پردازد تا برای مخاطب، به خصوص دانشجویان علوم انسانی، راهی برای نظریه‌پردازی در باب انقلاب فرانسه بگشاید.

نشرنو در سالن شبستان، راهروی ۱۷ غرفه ۲، واقع شده است.