به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): «هرمنوتیک دینی و فلسفه علوم انسانی؛ مطالعه موردی آرای استاد مطهری» نوشته مالک شجاعی جشوقانی است که به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
فلسفه علوم انسانی عمدتاً در فضای فکری – فرهنگی مغرب زمین و در سه پارادایم پوزیتیویستی، هرمنوتیکی، و انتقادی تکوینی یافت. پیشینه توجه جدی به مناسبات دین و علوم انسانی را باید در فضای گفتمانی – فکری قبل از انقلاب اسلامی و در آثار اندیشمندانی چون علامه طباطبایی، استاد مطهری، دکتر شریعتی و … یافت. مطهری از پیشگامان طرح فلسفی – کلامی مناسبات دین و علوم انسانی، متناسب با زیست‌بوم فرهنگ و عقلانیت اسلامی – ایرانی بود. طرحی که گام‌های آغازین آن برداشته شده و بسط آن محتاج جد و جهد دانشیان روزگار ما در حوزه و دانشگاه است.
کتاب مشتمل بر سه فصل است. فصل نخست «هرمنوتیک دینی» نام دارد که خود مشتمل بر هشت بخش است. جشوقانی در ابتدا، خاستگاه، چیستی و تطورات هرمنوتیک و در ادامه، دین‌شناسی مطهری و مناسبات آن با هرمنوتیک را می‌کاود. وصف دینی در هرمنوتیک دینی به چه معناست، رویکردها به تفسیر قرآن در اندیشه معاصر (به سوی هرمنوتیک قرآن)، و تحلیلی بر جریان‌های فهم قرآن، دیگر مطالب این فصل هستند. نهایتاً فصل اول با پیش‌فهم‌ها و پیش‌انگاشته‌های هرمنوتیک قرآن، راهبرد کلامی – عقلانی و دلالت‌های تفسیری آن، نیز هرمنوتیک متن دینی در مواجهه با علم جدید چه کند، به پایان می‌رسد.
فصل دوم اثر «فلسفه علوم انسانی» است. مولف این فصل را با مفهوم‌شناسی و دلالت‌های علوم انسانی و در ادامه، چهار سرچشمه فلسفی – پارادایمی علوم انسانی آغاز می‌کند. وی در ادامه، اومانیسم و ضد اومانیسم در فلسفه علوم انسانی، فلسفه علوم انسانی «غیر اروپامحور»، و چهار طریقت هرمنوتیک علم در جهان اسلام را مورد واکاوی قرار می‌دهد.
عنوان فصل پایانی کتاب «تحلیل هرمنوتیک دینی مطهری در مواجهه با فلسفه علوم انسانی» نام دارد. جشوقانی در این فصل، طرح کلام جدید در بستر مناسبات سه‌وجهی علم و دین و فلسفه، فلسفه غرب به مثابه بنیاد علوم انسانی مدرن و خوانش مطهری از آن، نیز نارسایی در بنیادهای فلسفی – الاهیاتی غرب و دعوت به نقد ماتریالیسم را بررسی می‌کند. کلام جدید به مثابه بنیادپژوهی علم جدید و علوم انسانی از افق هرمنوتیک دینی، و مواجهه علم و دین و پیامدهای معرفتی و گفتمانی آن از دیگر بخش‌های این فصل هستند.
مولف در ادامه، همگرایی و گفت‌وگوی علم و دین، انسان‌شناسی فلسفی به مثابه بنیاد هرمنوتیک دینی علوم انسانی، نظریه فطرت به مثابه ام‌المعارف و اصل الاصول، و امکانات طرح فلسفه علوم انسانی از افق هرمنوتیک دینی را بحث می‌کند.
پایان‌بخش مطالب این فصل، قرآن و هرمنوتیک دینی تاریخ، و نقد ماتریالیسم تاریخی است.
«هرمنوتیک دینی و فلسفه علوم انسانی؛ مطالعه موردی آرای استاد مطهری» در غرفه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در دسترس علاقمندان قرار دارد. غرفه این انتشارات در شبستان، بخش عمومی، راهرو ۲۶، غرفه ۱۸ واقع است.
نظر شما