به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتابخانه و موزه ملی ملک آیین وقفنامهای گرامیداشت مبعث حضرت محمد مصطفی (ص) را برپایه وقفنامه حاج حسین آقا ملک، بنیانگذار و واقف آن در قالب اجرای این همایش با مشارکت سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و با حضور جمعی از مسئولان، استادان و پژوهشگران حوزه ادیان ابراهیمی، دوشنبه هشتم بهمن ماه ۱۴۰۳، در این موقوفه در پایتخت برپا کرد.
در همایش یک روزه «نهادهای دینی و احیا میراث ادیان ابراهیمی» در کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی در تهران، بر احیای میراث تمامی انبیای الهی با مبعث حضرت محمد (ص) تأکید شد.
همایش نهادهای دینی و احیا میراث ادیان ابراهیمی در راستای نشان دادن تلاش این کتابخانهها در حفظ نسخ موجود و همچنین معرفی زمینههای پژوهشی، مطالعه، پیوند و تقریب بین ادیان، با ارائه ۶ سخنرانی، برگزار میشود. در واقع، این همایش به معرفی ظرفیتهای مجموعه موجود مورد توجه پژوهشگران در این کتابخانهها میپردازد و تأکید بر این است که این ظرفیت مبنایی برای انجام امور علمی، گفتوگو و رسیدن به نقطه اشتراک بین ادیان قرار گیرد.
در ابتدای این همایش، رضا دبیرینژاد، مدیر اداره موزه ملک به نمایندگی از کتابخانه و موزه ملی ملک و ابوالفضل حسنآبادی، مدیر مخطوطات سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به نمایندگی از این سازمان، به معرفی میراث فرهنگی و نسخ خطی موجود در این دو مرکز در زمینه ادیان ابراهیمی پرداختند.
جعفر مروارید، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه با محوریت «ضرورت گفتوگوی ادیان و موانع آن» به ارائه مطالبی درخصوص مسئله خشونت دینی بر اساس تفاسیر نادرست از دین در عصر جدید پرداخت.
معاون طرح و برنامه سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی افزود: این مسئله موجب شده ادیان ابراهیمی در عرصه عملی به اتحاد هر چه بیشتر بین خود و در عرضه نظری به بازخوانی مجدد پیشفرضهای خود نسبت به هویت دینی اقدام کنند.
مروارید در ادامه با بیان سخنانی از بزرگان دینی معاصر در خصوص ادیان ابراهیمی، مباحث مشترک مطرح شده در مبانی ادیان ابراهیمی از جمله عدالت را مورد بحث قرار داد.
وی همچنین بزرگترین مشکل بر سر گفتوگوی ادیان را نسبیگرایی دانست و با اشاره به جمله سقراط دراینخصوص، گفت: در فضای فلسفی، نسبیگرایان مانع از گفتوگوی بین ادیان هستند.
مروارید همچنین، زیارت را یک نمونه تطبیقی برای گفتوگوی ادیان برشمرد و دراینباره حدیثی از امام رضا (ع) نقل کرد.
سابقه گفتوگوی بین ادیان در ایران
همچنین در این همایش، حاخام یونس حمامی لالهزار، رهبر دینی کلیمیان ایران ضمن تبریک عید مبعث به مسلمانان، با محوریت «کتابهای مقدس، میراث جاودان» به معرفی تورات پرداخت و آیاتی از این کتاب مقدس را قرائت کرد.
وی در ادامه به ضرورت کتابت و حفظ تورات در آیات این کتاب مقدس اشاره و گفتههای حضرت موسی (ع) در این زمینه را مطرح کرد.
رهبر دینی کلیمیان ایران، ضمن نمایش منتخبی از تصویرهای نسخههای تورات موجود در آستان قدس رضوی، اضافه کرد: از زمانهای قدیم تا کنون، نسخههای قدیمی و کهنهشده کتاب تورات به سبب قداست دور انداخته نمیشد و در جایی پنهان میشد که این خود زمینهای برای داشتن میراث غنیای از این کتاب مقدس ایجاد کرده است.
همجواری دو تمدن بزرگ ایرانی و ارمنی
کشیش گریگور نرسسیانس، مشاور مذهبی خلیفهگری ارامنه تهران نیز با طرح بحث همجواری دو تمدن بزرگ ایرانی و ارمنی، گفت: از دیرباز ایران، کشور گفتوگوی بین ادیان بوده است. وجود نسخههای خطی ایرانی در ارامنه و نسخههای خطی ارامنه در ایران، نشاندهنده برادری این دو تمدن بزرگ است.
نرسسیانس در ادامه با محوریت «نقش شنور هالی قدیس در نظام عبادی کلیسای ارتدوکس ارمنی» به شرح مختصر زندگی شنور هالی پرداخت و افزود: کلیسای ارامنه وی را بهعنوان یک قدیس مقدس معرفی کرده است. این کشیش قدیس، نویسندهای پرکار بود و مجموعه نوشتههای وی مربوط به حوزههای گوناگون است. وی همچنین شاعر و غزلسرا بود.
گنجینه رضوی، حافظ آثار ادیان ابراهیمی
رمضانعلی ایزانلو، پژوهشگر گروه ادیان بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی نیز با محوریت «دستنوشتههای ادیان ابراهیمی در گنجینه رضوی» اظهار کرد: در گنجینه رضوی، ۱۷۸ عنوان نسخه خطی و چاپ سنگی در حوزه منابع یهودی و ۵۰ عنوان نسخه خطی و ۵۵۰ عنوان نسخه چاپ سنگی و سربی در حوزه منابع مسیحی وجود دارد.
وی ضمن معرفی تعدادی از این نسخهها همراه با تصویر، گفت: علاوه بر نسخههای خطی و چاپ سنگی، نشریاتی غنی در زمینه ادیان ابراهیمی در مجموعه منابع آستان قدس رضوی وجود دارد. این آثار دارای تنوع زبانی بالایی است، قدمت بخشی از آنها به بیش از هزار سال میرسد. این نسخهها علاوه بر بحث محتوایی و علمی، از نظر کتابت و هنر نیز غنی هستند.
گنجینه مشترک ادیان از نگاه اسلام
حجتالاسلام و المسلمین محمدجواد علی اکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه نیز در ادامه با محوریت «گنجینه مشترک ادیان از نگاه اسلام»، بیان کرد: جشن مبعث پیامبر اسلام در حقیقت جشن مبعث تمام پیامبران است. وی افزود: در مبعث حضرت محمد (ص) میراث تمامی انبیای الهی احیا شد. نام پیامبران، زندگی و مکارم اخلاقی آنها با مبعوث شدن پیامبر اسلام زنده شد و بسیاری از ادیان با مراجعه به قرآن، پیامبر (ص) خود را از نو شناختند. ماجرای حضرت موسی (ع)، حضرت عیسی (ع) و حضرت مریم (س) نیز به زیبایی در قرآن مطرح شده است.
علی اکبری گفت: همچنین در متن قرآن کریم به گفتوگو و ارتباط و همیاری و همراهی بین ادیان اشاره شده و روی مشترکات بین ادیان تأکید شده است. تمامی پیامبران برای دعوت به بندگی خداوند و پرهیز از طاغوت مبعوث شدهاند. رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه خاطرنشان کرد: مشترکان بین ادیان الهی بسیار است که از جمله آنها میتوان به تأکید بر انسانشناسی، امید به منجی و عدالتخواهی، اشاره کرد.
در پایان این مراسم از برگزیدگان مسابقه طراحی پوستر علمی که پیش از این در هفته پژوهش در کتابخانه و موزه ملک اجرا شده بود، با حضور داوران مسابقه تقدیر به عمل آمد.
نظر شما