محمدجواد صاحبي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، ضمن بيان اين موضوع اظهار داشت: اين كنگره امسال با حضور شخصيت‌ها و بزرگان علمي و ادبي ايران و لبنان در هر دو كشور به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم برگزار مي‌شود.

وي با اشاره به همكاري نهادها و موسسات برگزاري اين برنامه در روزهاي ششم و هفتم آبان ‌ماه، گفت: مجموعه آثار شهيد اول و شهيد ثاني كه در 54 جلد با عنوان «موسوعةالشهيد الاول» و «موسوعةالشهيدالثاني» تهيه شده‌اند، در بخشي از برنامه اين كنگره ارايه خواهند شد.

صاحبي افزود: علاوه بر اين مجموعه، تحقيقات و پژوهش‌هايي كه درباره شخصيت، آرا و افكار شهيدين گردآوري شده‌اند، در مجموعه‌اي 13 جلدي كه اكنون در مراحل پاياني چاپ به سر مي‌برد، در سه بخش «شناسنامه»، «زندگينامه» و «مجموعه مقالات» منتشر و ارايه مي‌شوند.

وي درباره نحوه گردآوري اين مقالات عنوان كرد: در پي فراخواني كه سال گذشته از سوي رسانه‌هاي گوناگون درباره گردآوري مقالاتي در اين زمينه ارايه شد، 120 مقاله از ايران و ديگر كشورها كه اغلب آنها كشورهاي عربي و در شمار سرزمين‌هاي جهان اسلام بودند، به دبيرخانه اين كنگره ارسال شد. 50 مقاله از اين مجموعه را آثار غير ايراني و 70 اثر ديگر را آثار پژوهشگران ايراني تشكيل مي‌دهند.

دبير علمي كنگره بين‌المللي شهيدين با اشاره به انتخاب بيش از نيمي از مقالات ارايه شده براي درج در آثار اين كنگره و ارايه آنها در اين همايش، خاطرنشان كرد: هدف اصلي برگزاري اين همايش ارج‌نهادن و بزرگداشتن شخصيت‌هايي است كه با توجه به بيانات مقام معظم رهبري، افكار بلند و سازنده‌اي داشتند. اين كنگره نيز مي‌‌كوشد شخصيت، انديشه‌ و آثار شهيد اول و شهيد ثاني را كه سال‌ها در شمار منابع درسي تدريس مي‌شدند، به درستي معرفي كند.

وي ايجاد و گسترش وحدت فرقه‌هاي گوناگون اسلامي را از رويكردهاي عملي برگزاري كنگره بين‌المللي شهيدين خواند و افزود: جهت‌گيري اين كنگره افزايش اتحاد بين مذاهب و فرقه‌هاي اسلامي و تحليل و تبيين آراي شهيدين با توجه به مقتضيات و نيازهاي زمان و متناسب با زبان و ادبيات امروز است.

صاحبي اين همايش را سومين كنگره بين‌المللي شخصيت‌هاي اسلامي خواند و بيان داشت: نخستين همايش اين مركز، كنگره بين‌المللي سيدشرف‌الدين عاملي بود كه در ايران و لبنان برگزار شد. كنگره دوم نيز بزرگداشت علامه محمدجواد بلاغي بود كه سال 1385 در قم برپا شد.

وي درباره زمان برگزاري اين كنگره‌هاي خاطرنشان كرد: برپايي اين همايش‌ها زمان خاصي ندارد و پس از تعيين موضوع، هر زمان كه پژوهش‌ها و تأليفاتي كه درباره آن شخصيت جهان اسلام كه در راستاي معرفي و شناخت آرا و آثارش تكميل شوند، همايش‌ها با همكاري نهادها و موسسات مرتبط برگزار مي‌شوند.

صاحبي متذكر شد: «شیخ شمس‌‌الدین محمدبن مکى بن احمد عاملى نبطى جزینى» معروف به شهید اول، از فقيهان بزرگ شیعه به شمار مي‌رود. او سال ۷۳۴ (قمری) متولد و در ۷۸۶ قمری در دمشق به جرم شیعه‌گری، کشته شد. اين متفكر کتاب‌های زیادی در علوم اسلامی نوشت كه علاوه بر «شـرح لـمـعه» مي‌توان «جامع البين من فوائد الشرحين»، «الفيه»، «النفليه»، «القواعد الکليه الاصوليه و الفرعيه»، «ذکرى الشيعه فى احکام الشريعه»، «الدروس الشرعيه فى فقه الاماميه»، «غايه المراد فى شرح نکه الارشاد»، «البيان»، «خلاصه الاعتبار فى الحج و الاعتمار»، «الباقيات الصاحات»، «شرح قصيده شفهينى» و كتاب «شعر الشهيد الاول» را نام برد. 

وي در معرفي شهید ثانی گفت: زین‏الدین بن نورالدین شیخ علی بن احمد عاملی جبعی، معروف به شهید ثانی، از عالمان قرن ۱۱ هجری بود. اين عالم شيعي تألیفات زیادی دارد كه از آن ميان مي‌توان به كتاب‌هاي اسرار الصلوة، البدایه فی الدرایه، البدایه فی سبیل الهدایه، تمهید القواعد الاصولیه و العربیه، حاشیه ارشاد، حاشیه تمهید القواعد، رسالة فی صلاة الجمعه، روض الجنان فی شرح ارشاد الاذهان، کشف الریبه عن احکام الغیبه و مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام اشاره كرد.

دبير علمي كنگره بين‌المللي شهيدين خاطرنشان كرد: افتتاحيه كنگره بزرگداشت شهيدين در سالن قدس مجتمع عالي امام خميني(ره) در ميدان جهاد و اجلاس تخصصي آن در سالن همايش‌هاي بين‌المللي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم در خيابان معلم برگزار خواهد شد.

مرحله دوم كنگره بين‌المللي شهيدين ارديبهشت ماه سال آينده(1389) همزمان با سالروز شهادت شهید ثانی در لبنان برگزار خواهد شد.