مسکن امروزه از فلسفه و کارکرد اصلی خود به عنوان سکونت گاهی که باید به انسان آرامش بدهد و سرپناهی امن باشد خارج شده و به کالبدی حصار مانند تبدیل گردیده که فقط میتوان در آن زنده ماند نه اینکه زندگی کرد. در آپارتمانهای امروزی روابط همسایگان با یکدیگر تقریبا قطع شده و از نظر کالبدی نیز فضای آرامبخشی نیستند.
کتاب «در ساحت خانه؛ با رویکرد آموزههای دینی و فرادینی» به قلم علی مختاریان عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر با رویکردی چندوجهی به مسئله خانه و نحوه تاثیرگذاری متقابل دین و فرهنگ بر آن پرداخته است.
نویسنده در مقدمه کتاب مینویسد: «خانه، یکی از مؤلفههایی است که انگارههای متفاوتی را صورتبندی میکند. در انگاره خانه، مفاهیمی چون هویتیابی دلبستگی فضائیت وجود (به تعبیر هایدگر)، مکانکاوی روان (به تعبير باشلار)، انسجام کالبد روانشناختی (از دیدگاه شولتز) تمرکز روان ناخودآگاه از جنبه روانشناختی از دیدگاه (یونگ) و مانند آن دیده میشود. در روزگاری به سر میبریم که خانه بیش از هر لحظه دیگری در تاریخ، مسئله ماست. خاصه برای ما مردم ساکن ایران در آغاز قرن ۱۴۰۰ خورشیدی. با نگاهی دوباره به موضوعات اساسی مسکن از جمله رویکردهای متفاوت به آن شامل رویکرد کالبدی به خانه، رویکرد انسانی و رویکرد معنوی و فلسفی به این ساختار میتواند زمینه واقعی نیاز به مسکن را باز تولید نموده و به مفهوم واقعی آن بهتر دست یافت. همچنین در جامعه اسلامی بازگشت به قرآن همواره میتواند در رابطه با بسیاری از مسائل راهگشا باشد؛ همانگونه که گفته شد مسکن که امروزه از فلسفه و کارکرد اصلی خود به عنوان سکونت گاهی که باید به انسان آرامش بدهد و سرپناهی امن باشد خارج شده و به کالبدی حصار مانند تبدیل گردیده که فقط میتوان در آن زنده ماند نه اینکه زندگی کرد. در آپارتمانهای امروزی روابط همسایگان با یکدیگر تقریبا قطع شده و از نظر کالبدی نیز فضای آرامبخشی نیستند. به این جهت است که میتوانیم با رجوع دوباره به قرآن به الگوی مسکن مورد نظر اسلام که با فطرت سالم و پاک انسان نیز آمیخته است، دست یافت. از سوی دیگر مطالعه شناخت خانه های قدیمی و تاریخی به جا مانده از معماران حکیم ایرانی در گذشته و بازشناخت اصول معماری ایرانی میتواند عامل دیگری برای رسیدن به مفهوم و کارکرد اصلی خانه باشد. خانههایی باصفا، زیبا و پر از صمیمیت با رعایت حریم و حرمت افراد.
از این رو سعی شده است در این کتاب به مفهوم خانه و مسکن با رویکردهای متنوع و متفاوت (از دیدگاه دینی و فرادینی) بررسیهای لازم صورت گیرد تا به یک مسکن جامع دست یافته و به ارتقای کیفیت زندگی ساکنین آن منجر شود. همچنین کتاب در «ساحت خانه» سعی دارد با دیدگاهی بدیع و نو برخی از زوایای پنهان خانه و سکونت را بازخوانی نموده و مسیری جدید برای داشتن خانههایی خوب به مفهوم اصلی خانه و مسکن را بگشاید.»
مولف برای رسیدن به این هدف اثر خود را در هشت فصل اصلی سامان داده است. در فصل اول با عنوان «جستاری در مفهوم خانه» نویسنده مفهوم خانه را از دو جنبه لغوی و اصطلاحی مورد توجه و واکاوی قرار داده است. پس از بررسی لغوی و اصطلاحی خانه، در فصل دوم با عنوان «مبانی نظری خانه؛ مفهوم سکونت و انواع آن» نویسنده مفهوم سکونت و مسکن را مورد توجه و بررسی قرار داده است.
«پدیدارشناسی خانه؛ فلسفه، رویکرد و ویژگیهای خانه» عنوان فص سوم کتاب است که نویسنده در آن با نگاهی به آرای فلسفی به بررسی ویژگیهای خانه و نگاه متفکران به این مفهوم پرداخته است. در فصل چهارم مولف به «خانه از منظر قرآن و معارف دینی» پرداخته و با اشاره به مهجور بودن مفهوم خانه از منظر قرآن به بیان ویژگیهای خانه قرآنی دست زده است.
مختاریان فصل پنجم کتاب را به «گونهشناسی مسکن و مروری بر خانههای سنتی و بومی ایرانی» اختصاص داده است و در فصل ششم با عنوان«خانه و نسبت آن با شهر» به بررسی مفهوم همسایگی پرداخته است. نویسنده در فصل هفتم به سراغ مفهوم «خانه و مهمان» رفته و آن را به عنوان یکی از ویژگیهای فرهنگ ایرانی مورد توجه قرار داده و در فصل هشتم و پایانی «مروری بر خانههای مدرن» داشته است.
«در ساحت خانه؛با رویکرد آموزههای دینی و فرادینی» به قلم علی مختاریان در 276 صفحه، شمارگان 100 نسخه و قیمت 280 هزار تومان توسط انتشارات ماهواره در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما