تیمور آقامحمدی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره چگونگی جذب مخاطب نوجوان گفت: وقتی مکان مشترکی برای گفت‌وگو نیست و من در این زمینم و او در زمینی دیگر، چرا باید مخاطب نوجوان جذب کتاب‌های داستانی ایرانی شود؟ با این فاصله طبیعی است که مرا نبیند و نشنود. گذشت آن سال‌هایی که هر دو در یک قایق بودیم و گل می‌گفتیم و گل می‌شنفتیم؛ حالا نوجوان ما با قایق موتوری از منی که سوار قایق پارویی هستم گذر کرده است.
وی ادامه داد: تا نپذیریم که در دگردیسی نسلی جا مانده‌ایم کاری از پیش نخواهیم برد. یا باید دست از نوشتن کشید یا با داشته‌های خود به سرزمین مخاطب رفت. این مساوی با واگذاری زمین بازی نیست؛ بلکه نوعی هم‌نفسی و هم‌دمایی است. من باید برای مدتی از خودِ بزرگسالم رها شوم و بشوم اویی که با من تفاوت‌های زیادی دارد، آن‌وقت است که می‌توانم آن جهان را فهم کنم و از آن بنویسم.
نویسنده رمان نوجوان «تو خوابِ میکائیل هستی» درباره چگونه کم‌کردن فاصله بین نویسندگان و مخاطب امروز گفت: من بزرگسالِ همه‌چیزدانی نیستم که آمده‌ام تا بر نوجوانِ کم‌دانشم نازل شوم و پیام بیاورم. من منظری دارم از جهان و می‌خواهم آن را در سپهر دیگری بگشایم. تا این اتفاق نیفتد فاصله نویسندگان ما با مخاطبان نوجوان بیشتر هم خواهد شد.
آقامحمدی برای تقویت خلاقیت نویسنده، کسب تجارب حسی جدید را پیشنهاد کرد و در این‌باره بیان کرد: فلانری اوکانر می‌گوید: «معنای داستان نه چیزی مجرد بلکه معنایی تجربی است». کسی که داستان می‌خواند نمی‌خواهد فیلم تماشا کند و اتفاقات اکشن ببیند. او آمده تا در حسی که نویسنده ایجاد می‌کند مدتی غرقه شود. تفاوت مهم داستان و سینما همین نکته است.
وی ادامه داد: چند دهه است که نویسندگان مرعوب آموزش‌ها و فرمایش‌های سینماچی‌ها شده‌اند و غفلت کرده‌اند از اینکه مدیوم این دو، تمایزات ریشه‌ای دارند و نوع و فرم ماجراسازی مختلفی را می‌طلبند. شکل کم و دیگرگونه ماجراها نشان ضعف رمان نیست؛ بلکه خاصیت آن است. اساساً مقایسه داستان و سینما و توقع ماجراهای سینمایی از یک اثر داستانی یک خطای استراتژیک است.
آقامحمدی درباره رغبت مخاطب برای دوباره و چندباره خواندن یک داستان گفت: هرچه خود را در معرض تجربه‌های حسی جدید قرار دهیم، هم خود و هم نوشته‌هایمان در مرتبه نوتری قرار می‌گیرد. این موضوع از ساخت ماجرا و شخصیت هم مهم‌تر است در داستان. چرا مخاطب اثری را که می‌داند پایانش چیست دوباره و چندباره می‌خواند؟ جز این است که می‌خواهد برای مدتی خود را در آن حس محصور و محبوس کند؟ خلاقیت هنگامی رخ می‌نماید که ما از جایی که نشسته‌ایم برخیزیم و سری به اوضاع و احوال دیگری بزنیم.
وی از تاریخچه ژانرنویسی در ایران گفت و افزود: نوشتن در ژانرهای گوناگون از ویژگی‌های جریان ادبی هر کشوری است. منتها از آغاز شکل‌گیری ادبیات داستانی در ایران، دو گونه اصلی داستان‌های ادبی و زرد رونق گرفت. داستان‌های ژانر هم در مرتبه نازل‌تری از نوع ادبی قرار می‌گرفت و عامه‌پسند و فاقد ارزش ادبی تلقی می‌شد؛ در صورتی‌که بحث ژانرنویسی امری جدی در دنیا محسوب می‌شود.
آقامحمدی در انتها عنوان کرد: در سال‌های اخیر تلاش‌هایی در توجه به این موضوع از داستان بزرگسال شروع شده و به نوجوان و کودک رسیده است. پرداختن به ژانرهای پلیسی، معمایی، وحشت، عاشقانه و... توسط نویسندگان حرفه‌ای می‌تواند پاسخگوی سلایق مختلف در بازار نشر باشد. باید پذیرفت که می‌شود رمان ژانر با ارزش‌های ادبی درخور توجه خلق کرد و از استقبال مخاطب عام بهره‌مند شد.
تیمور آقامحمدی به‌تازگی رمانی به نام «تو خوابِ میکائیل هستی» نگارش کرده که در حال حاضر در دست چاپ از سوی انتشارات مهرک (کودک و نوجوان سوره مهر) است.
شماره اول پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره دوم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره سوم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره چهارم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره پنجم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره ششم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره هفتم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
شماره هشتم پرونده «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان»
دوشنبه ۵ تیر ۱۴۰۲ - ۰۹:۴۱
تیمور آقامحمدی، نویسنده ادبیات نوجوان معتقد است که تا نپذیریم در دگردیسی نسلی جا مانده‌ایم کاری از پیش نخواهیم برد. یا باید دست از نوشتن کشید یا با داشته‌های خود به سرزمین مخاطب رفت. این مساوی با واگذاری زمین بازی نیست؛ بلکه نوعی هم‌نفسی و هم‌دمایی است.
نظر شما