به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، «پنجره فیروزه‌ای» کتابی است برای نشان دادن همت چهل ساله مردی بزرگ و پرورش یافته خاندانی عالم و عارف و قدردانی از تلاش‌های او. در این اثر تلاش شده است با نشان دادن سیر زندگی حجت‌الاسلام عبدالله حسن‌زاده آملی از کودکی تا امروز؛ از محیط پر مهر خانواده و تأثیر نفس گیرای عارف بزرگ زمانه علامه حسن زاده و رابطه استاد با فرزندان خویش و از سویی ارتباط ایشان با هنرمندان و نویسندگان مورد توجه قرار گیرد. از طرفی کوشیده شده حوادث سیاسی و اجتماعی و زمینه‌هایی که سبب این وقایع شده بررسی شود تا ضمن بازنمایی گذشته تاریخی و اجتماعی زندگی استاد، چالش‌های پیش روی او نشان داده شود تا معلوم شود آنچه امروز در قم و پیرو آن در حوزه علمیه قم و البته در مدارس دینی سراسر ایران، در زمینه هنر جریان دارد، سر آغاز آن جز با همت مردی کم ادعا؛ اما بزرگوار امکان نداشته است.

عبدالله حسن‌زاده آملی چون کوه دماوند با صلابت و گشودن پنجره از جنس فیروزه و معنویت با تحمل ناملایمات و سختی‌های بسیار در طول چهار دهه توانست از سویی هنر و انواع آن را در حوزه بقبولاند و از طرفی با کمک به افراد مستعد، زمینه بارور شدن اندیشه و قلم آنها را فراهم آورد. اگرچه به ظاهر خود خالق اثری نیست با این همه رد پای وی را می‌توان در آثار هنری هنرمندانی دید که روزگاری از آبشور معرفت وی سیراب شده‌اند.

خوانش این کتاب خواننده را با زمینه‌های رشد خانوادگی، پرورش معنوی و الهی استاد که برخاسته از محیط آزاداندیشی خانواده عالم و عارف بزرگ جهان تشیع؛ یعنی علامه حسن زاده آملی است آشنا می‌کند و از سویی خطرات و خطورات اندیشه‌ای که لابه لای این اثر موج می‌زند می‌تواند به عنوان مرام‌نامه پیش روی اهل هنر باشد تا با تعریف و شناخت دقیق هنر، ادبیات، ادبیات دینی و... بتوانند آثار ماندگار و زیباتری را در عرصه‌های مختلف در ایران و حتی جهان بیافرینند و گنجینه ادب و هنر بشری را پُر بارتر کنند. از اینرو خبرنگار خبرگزاری کتاب با مسلم ناصری، مؤلف کتاب «پنجره فیروزه‌ای» درباره کتاب‌ گفت‌و‌گویی انجام داده است.

او در ابتدا شرح مختصری از کتاب ارائه داد و افزود: کتاب شامل شش فصل است که از کودکی تا امروز حجت‌الاسلام حسن زاده را در بر می‌گیرد. در این اثر سعی شده است با پرسش‌های جهت‌گیرانه جایگاه خانوادگی و روح آزادگی علامه حسن زاده بزرگ نشان داده شود که چگونه با سعه صدر و بردباری و هنرمندانه در محیطی آرام سبب شکل‌گیری شخصیت درست فرزندان خود شده است. در فصول بعدی نحوه شکل گیری خود شخصیت محوری اثر مورد توجه بوده است که چگونه از محیط اجتماعی – فرهنگی و سیاسی خود متاثر بوده و توانسته راه درستی را برای خود انتخاب کند و در سه دهه فعالیت فرهنگی و هنری با سردبیری مجلات گوناگون و مدیریت فرهنگی رشته‌های هنر جدید را در حوزه علمیه رواج دهد. از سویی هم سخنی با نویسندگان و هنرمندان بزرگ نکته دیگری است که تجربیات آنها در میانه این کتاب به خوبی قابل مشاهده است.

ناصری با اشاره به اهمیت تألیف این کتاب عنوان کرد: تاریخ شفاهی یکی از مؤلفه‌های شناخت دنیای جدید است که باید تا دیر نشده بدان توجه شود. در دوران جمهوری اسلامی برخی از افراد نقش مهمی در شکل گیری بخش‌های پنهان هویت اسلامی ایران داشته‌اند. فرهنگ و هنر یکی از این موارد است. شناخت کسانی که در مرحله‌های خاص توانسته‌اند سبب تحول در این حیطه شوند نیاز مبرمی است که باید بدان پرداخته شود. پنجره فیروزه‌ای چنین برهه‌ای از تاریخ را در مقطع خاصی و در مکان ویژه‌ای نشان می‌دهد که چگونه شخصیتی حوزوی و جوان چندین دهه از عمر خود را در راه اعتلای فرهنگ و هنر این سرزمین در محیط دینی صرف کرده است تا بتواند راه تازه و نرفته‌ای را بگشاید. اهمیت این کتاب شناخت بایدها و نبایدها در این مسیر سخت و پر سنگلاخ است تا بتوان با گرفتن تصمیم‌های درست چون درخت پر ثمری سبب اعتلای فرهنگ ایرانی اسلامی شد.

او در پاسخ به این سوال که تألیف این کتاب چه جای خالی را در بین کتاب‌های موجود در این حوزه پر می‌کند؟ توضیح داد: اینکه این کتاب جای کتاب دیگری را بگیرد چندان مهم نیست. مهم پرداختن به برهه از تاریخ ایران اسلامی است. البته هر کتاب باید جایگاه خود را داشته باشد و یک کتاب نمی‌تواند جای کتاب دیگری را پر کند. بر همین اساس باید گفت که این کتاب در این حوزه تقریبا منحصر به فرد است و کمتر کتابی در باره رواج فرهنگ و هنر بخصوص شکل های جدید و مدرن آن درحوزه علمیه قم نگاشته شده است.

به گفته ناصری، کمتر اثری در این حیطه خلق شده است. ما هنوز در ابتدای راه هستیم. نگاشتن درباره موضوع هنر و فرهنگ در ایران بسیار اندک است. بله آثار هنری خلق شده بسیار است ولی درباره شکل گیری محیطی که این آثار در آن آفریده شده اندک است. به نظر می رسد برای خلق آثار ماندگار باید محیطی را که سبب شکل گیری آثار خوب می شود بررسی کرد. به طور نمونه شکل‌گیری مجلات سلام بچه‌ها و پوپک و ایجاد فضای مناسب هنری سبب شد که نویسندگان و شاعران و تصویرگران و مدیران هنری زبردستی تربیت شوند که امروز هر کدام منشا برکت و خیر برای مجموعه های دیگر هستند.

او با اشاره به تفاوت این کتاب با کتاب‌های دیگری که در باره شخص نگارش شده گفت: زندگی‌نامه‌نویسی از دیرباز یعنی از دوران باستان وجود داشته است چه به صورت خودنوشت یا دیگر نوشت. تفاوت این اثر بررسی زندگی یک شخصیت علمی و دینی و هنری است که تلاش شده در کتاب پنجره فیروزه ای تمام جوانب زندگی آقای حسن زاده از کودکی تا حوادث زندگی از جهات خانوادگی و کاری از سویی و از طرفی اندیشه های شخصیت وی مورد مطالعه و تامل و دقت قرار گیرد تا نشان داده شود که راه های نرفته چگونه هموار می گردد و چطور شخصیت یک فرد به آرامی شکل می گیرد و مدیریت فرهنگی چه فرقی با مدیریت مراکز دیگر دارد.

ناصری در پایان بیان کرد: نوشتن کسب و کار نویسنده است. من هم نویسنده‌ام و دوست دارم موضوع‌های متفاوت را از دریچه‌ها و پنجره‌های مختلف بررسی کنم. یکی از عوامل مهمی که سبب شده رنج شیرین مصاحبه و پیاده‌سازی و نوشتن این اثر بر من آسان شود تعلق خاطر به شخص راوی یعنی حاج آقا عبدالله حسن زاده آملی بود به خاطر ویژگی‌های شخصیتی جناب ایشان که سال‌ها از محضرش بهره برده بودم. از سویی نگاشتن سرگذشت کسانی که نقش مهمی در سرنوشت بسیاری داشته‌اند به نظرم یک وظیفه است که با قدرشناسی از مرارت‌ها و سختی‌هایی‌که کشیده شده است باید سرنوشت آنها را نگاشت تا هم راهی برای دیگران باشد و هم مدیران فرهنگی بتوانند با خواندن چنین سرگذشتی بهتر تصمیم بگیرند. از سویی این کار را نهاد یا ارگان یا سازمانی انجام می داد ولی چنین به خاطر دلایل بسیار انجام نشده بود من تصمیم به نگارش این اثر گرفتم.