جواد محمدی خمک، سیستان‌پژوه در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره تازه‌ترین اثر در دست تالیف خود گفت: در زمان صفویه انقلاب بزرگی در ایران به وجود می‌آید که مذهب حاکم تشیع می‌شود. در سیستان نیز این موضوع اتفاق می‌افتد و در نتیجه خیلی از مسائل تغییر می‌کند. به پشتیبانی حکومت صفوی ملوک کیانی سیستان قدرت دوباره‌ای می‌گیرند و پس از دوره مغول دوباره سر و سامان می‌گیرد.
او افزود: این کتاب شامل بحث‌های جغرافیایی است و اینکه اقتصاد بر چه قوانینی حاکم بوده است؛ در این کتاب همچنین کشاورزی، دامداری و... آورده شده که در آن دوره چگونه این مسائل مطرح می‌شده است. برای مثال جَنگ‌ها با چه کسانی بوده است و چه احتیاط‌هایی داشتند؟
محمدی خمک با بیان اینکه این اثر به جغرافیای تاریخی و جغرافیای انسانی پرداخته است، بیان کرد: دو کتاب در سیستان نوشته شده است که مهم‌ترین آن «احیاءالملوک» است و نشان می‌دهد کسی که این کتاب را نوشته چه جایگاهی داشته و موقعیت اجتماعی او چگونه بوده است؟ آیا مورد توجه شخص شاه عباس بوده است یا خیر. بخشی از کتاب نیز به بیوگرافی ملک شاه حسین اختصاص دارد.
این پژوهشگر درباره اینکه این کتاب از چه دوره تاریخی سخن می‌گوید، بیان کرد: این کتاب مربوط به روزگاران کهنی است و سیستان در آن موقع در ایران از جمله ایالت‌هایی بوده که استاندار می‌فرستادند و در برخی ایالت شاهان حکومت می‌کردند و قوانین خودشان را داشته‌اند و در سیستان اگر کسی شعر نمی‌گفته و موسیقی بلد نبوده است بی‌سواد می‌دانسته‌اند. سیستان پادشاه خود را داشته و این پادشاه خدمتگذار صفوی بوده است. از لحاظ آموزشی تاریخ سیستان در مکاتب تدریس می‌شده است.
او با اشاره به دانشمندان و علمای سیستان گفت: سیستان پیش از مغول با پس از مغول بسیار متفاوت بوده؛ پیش از مغول دانشمندانی در سطح جهانی داشته است مثل ابویعقوب سیستانی و ابوحاتم سیستانی و بعد از مغول ملک شاه حسین تعداد دانشمندان کمتر می‌شود.
جغرافیای تاریخی سیستان از سوی موسسه پژوهشی میراث مکتوب و یا انتشارات سروش منتشر خواهد شد.
دوشنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۱ - ۱۱:۰۲
نظر شما