به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست هم‌اندیشی مقابله با تحریف تاریخ معاصر و مقابله با تطهیر چهره پهلوی‌ها به مناسبت سالروز شهادت شهید سیدعلی اندرزگو با حضور جمعی از نویسندگان و ناشران و اهالی فرهنگ سه‌شنبه یکم شهریور در مجموعه فرهنگی شهدای سرچشمه برگزار شد.

قاسم تبریزی گفت: تاریخ در حقیقت مساله‌ای است که جایگاهش در جامعه ما هنوز یک جریان جاری نیست هر چند به گفته شهید مطهری تاریخ در قرآن به عنوان سومین منبع شناخت مطرح شده است. تاریخ شناسنامه و هویت هر ملتی است و به تعبیری می‌گویند تاریخ جامعه‌ای است که شکست‌های خودش را تکرار می‌کند. به تعبیر شهید مطهری بی توجهی به تاریخ در ۳۰۰ سال اخیر رخ داد و در زمانی که غرب به دنبال شرق‌شناسی بود و به ایران‌شناسی روی آورد به گفته آل احمد ما نشستیم.

او ادامه داد: شرق‌شناسی و ایران‌شناسی حرکت علمی نبود بلکه حرکتی استعماری به‌شمار می‌رفت. به ویژه که در بریتانیا شرق‌شناسی از سوی وزارت امور خارجه آن رخ داد و انگیزه استعماری را دنبال می‌کرد. در این حرکت استعماری آنها تاریخ ما را نوشتند. حضور صدها جهانگرد و ایران‌شناس نشان‌دهنده این مساله است.

این پژوهشگر تاریخ عنوان کرد: انگلیسی‌ها معتقدند در دوره قاجار بیش از ۲۵۰۰ سفرنامه نوشته‌اند این بیش از خاطرات است. این مجموعه‌ها جز تحقیر ملت ما و تحریف واقعیت نبوده و نیست و این جریان هیچ وقت تعطیل نشد و بعد از انقلاب ابعاد وسیع‌تری پیدا کرد از ادوارد براون تا سرپرسی سایکس. او یک جنایتکار بود و به اغلب شهرهای ابران سفر کرد. 

قاسم تبریزی گفت: بعدها آمریکاها به عرصه آمدند و تالیف تاریخ ما را شروع کردند. در واقع ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی آغاز شد و بعد از انقلاب دامنه بیشتری پیدا کرد چنانکه پس از انقلاب در دانشگاه اورشلیم همایش ایران‌شناسی برگزار شد که در آن سعی کردند که تشیع را کنار بزنند و بیشتر به سنی‌ها بپردازند.

او افزود: امروز جریان غربی و التقاطی در تلاشند تاریخ ما را تالیف کنند که خوشبختانه جریان تاریخ‌نگاری اسلامی شروع شد. به ویژه در زمینه دفاع مقدس کوشا بودیم. خوشبختانه ۱۴ مرکز تاریخ‌نگاری اسنادی داریم و در این میان دانشگاه و حوزه علمیه در این زمینه چندان کوشا نبست. متاسفانه دانشگاه‌های ما در حوزه تاریخ‌نگاری عقب مانده و همچنان در زمینه تالیف سلجوقی و مغول مانده است.

این سندپژوه بیان کرد: در حوزه به تاریخ‌نگاری توجهی نمی‌شود و به نظرم مطالبه ما از حوزه در این زمینه باید توجه به تاریخ باشد. اما مراکز تاریخ‌نگاری، مرکز اسناد اسلامی از همه کوشا بوده و بعد مرکز بررسی اسناد تاریخی تقریبا 53 میلیون برگ سند در سه و نیم میلیون پرونده دارد که در زمینه چاپ اسناد کارهای خوبی را انجام داده است. مرکز اسناد ریاست جمهوری چندان قوی نیست. در ارتش نیز اسناد زیادی وجود دارد که در زمینه چاپ آن‌ها چندان فعال نیستند.

وی ادامه داد: مجلس شورای اسلامی در یک دوره فعال بوده اما اکنون دچار افت شده است و بعد آرشیو ملی است که در حوزه تالیف چندان فعال نبوده اما در زمینه سرویس‌دهی فعالیت خوبی داشته است. در مرکز اسناد وزارت امور خارجه از دوره صفویه اسنادی مانده که از چاپ آن امتناع می‌شود حتی آنها از چاپ خاطرات سفرای ما تلاش چندانی صورت نمی‌گیرد.

تبریزی در پایان سخنانش گفت: در تاریخ‌نویسی معاصر ایران کودکان را نباید فراموش کنیم اگر می‌خواهیم نسل آینده از تاریخ خودش اطلاع داشته باشد و بی هویت نباشد باید برای تاریخ‌نگاری کودکان هم سرمایه‌گذاری خوبی صورت بگیرد.

سپس سید صادق رضایی گفت: جناب تبریزی اشاره کرد که بعضی از پژوهشگاه‌ها نه خودشان از اسناد استفاد می‌کنند نه به من نویسنده کودک که می‌خواهم رمان تاریخی بنویسم اجازه می‌دهند از این اسناد استفاده کنم. در نتیجه دستم خالی است. در دیداری که به حضور رهبری رسیدیظم و زمان زیادی به ما اختصاص دادند بیشتر گلایه‌های نویسندگان و مولفان در همین رابطه بود.

این نویسنده عنوان کرد: قرار بود طرحی در رابطه با لانه جاسوسی به صورت رمان کودک صورت بگیرد و چندین نویسنده در این طرح دخیل بودند اما به دلایلی ناشر این طرح چاپ آن را انجام نداد و طرح تعطیل شد. در کشور ما برای یک طرح برنامه‌ریزی می‌شود اما هیچ ضمانتی برای اجرای آن نیست. حالا چه طور یک نویسنده باید رمان تاریخی بنویسد و از تحریف تاریخ جلوگیری کند؟ به نظرم بدون حمایت نمی‌توان دست به نوشتن رمان تاریخی زد، چنین کارهایی نویسنده را دلسرد می‌کند.

رضا قریبی، پژوهشگر تاریخ گفت: در جامعه ما افرادی که سواد روایت داشته باشند، خیلی کم هستند. در اینجا عنوان شد که ما رما‌ن‌نویس‌های خوبی داریم که آثار فاخری چاپ شده است اما اگر این‌طور بود الان وضع ما این نبود!

او ادامه داد: پژوهشکده تاریخ معاصر به روی همه مولفان، پژوهشگران و نویسندگان کودک باز است و خواهد بود. از طرف دیگر نویسنده‌ای که باید در این رابطه قلم بزند باید بداند که از او حمایت می‌شود. لذا اگر می‌خواهید پویایی در نوشتن رمان‌های تاریخی صورت بگیرد باید کار اساسی انجام شود.      

این پژوهشگر بیان کرد: امروز اسناد بی‌شماری از دوره پهلوی وجود دارد که هوش از سر انسان می‌برد. سندهای فساد نفتی، پرداخت‌های آنچنانی به مستشاران آمریکایی و زد و بندهای مالی که چندان دیده نشدند و در هیچ رمانی دستمایه یک اثر قرار نگرفتند

صادق کرمیار در ادامه این برنامه گفت: در بحث انقلاب و نوشتن رمان، نیاز به نویسنده توانا و باتجربه است. نویسنده ماشین جوجه‌کشی نیست که یک‌روزه تولید شود. بعضی از نویسندگان متبحر و چهره‌هایی که امروز در این جمع حاضر هستند رنج‌ها و مرارت‌ها کشیدند تا به امروز رسیدند.

او افزود: برای این‌که در زمینه رمان تاریخی آثاری ارزشمندی تولید شود که مخاطب به آنها روی بیاورد نیاز به سرمایه‌گذاری و حمایت از نویسنده است. در شرایط دشوار امروز وضع نویسندگان چندگان مساعد نیست. در خارج از کشور از نویسندگان حمایت زیادی صورت می‌گیرد. آنها به نویسندگان و آثاری که تولید می‌کنند اهمیت زیادی می‌دهند. نویسنده داخل وقتی وضعیت نویسندگان خارجی را می‌بیند که چه‌طور حمایت می‌شوند و در چه رفاهی زندگی می‌کنند، از وضعیت خودش در داخل مایوس و دلزده می‌شود.

محمد عزیزی، مدیر مسئول نشر روزگار و مجله رودکی گفت: متاسفانه مجله رودکی به دلیل مشکلات مالی متوقف شد. در دولت فخیمه قبلی طی هشت سال یک ریال برای کمک به این مجله هزینه نکرد. در حالی که این مجله ویترینی فراهم آورد که اهل ادب بتوانند قلم بزنند.

او افزود: من در نشر روزگار تنها یکبار توانستم نهج البلاغه را با ترجمه استاد افتخارزاده و سه جلدی شاهنامه را با حواشی میترا مهرآبادی چاپ کنم. من به عنوان فردی که از قبل انقلاب فعال سیاسی بودم و در دفاع مقدس حضور داشتم امروز در عرصه فرهنگ با شرایطی روبه‌رو هستم که به دشواری فعالیت خودم را ادامه می‌دهم. باید از متولیان فرهنگ پرسید چه کردند که ما امروز در این شرایط ایستادیم؟

مصطفی خرامان گفت: ما در اینجا جمع شدیم تا دریابیم چه‌طور می‌توان کتاب‌هایی در زمینه تاریخ برای کودکان و نوجوانان نوشت تا تاریخ تحریف نشود. به نظرم با توجه به آنچه تا کنون نوشته شده و به عنوان رمان تاریخی برای کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده، چندان موثر واقع نشده است.

او ادامه داد: برخی معتقدند تاریخ ما را فراماسون‌ها و غرب‌گراها نوشته‌اند به نظرم با این نوع نگاه در واقع زیر آب تاریخ را زده‌ایم. این شیوه نگاه به تاریخ درست نیست. بهتر است وقتی تاریخ را می‌خوانیم سعی کنیم دریابیم چه چیزی درست روایت شده چه چیزی غلط.

این نویسنده اظهار کرد: در کلیپی که پخش شد، رهبری عنوان کردند که با مطالعه کتاب و روزنامه می‌توان از تحریف تاریخ جلوگیری کرد، به نظرم منظور ایشان از مطالعه، خواندن کتاب‌های تاریخی نبود. بلکه برای آگاهی کودک از تاریخ باید رمان تاریخی نوشت آن هم به سبکی که بتوان تاریخ را با زبانی جذاب و خواندنی در یک اثر پیاده کرد تا کودک رغبت خواندن آن را داشته باشد.

مصطفی خرامان گفت: اگر قرار است ما رمان تاریخی برای کودک و نوجوان بنویسیم، ابتدا لازم است تاریخ را بخوانیم. پس از آن با شیوه بیان جذاب آن در یک رمان مطلع باشیم. در این زمان حمایت از نویسنده‌ای که می‌خواهد وقت خودش را به چنین کاری اختصاص دهد، لازم و ضروری است. با شرایط امروز جامعه، نویسنده نمی‌تواند بدون حمایت به نوشتن بپردازد، آن هم رمان تاریخی که هدفش ارائه تاریخی در بستری جذاب و قابل درک برای کودکان و نوجوانان است.

او افزود: در واقع در عرصه انقلاب و جنگ نهادهای بسیاری دست‌اندرکارند که فقط شعار می‌دهند چنین می‌کنیم و چنان و در عمل هیچ کاری انجام نمی‌دهند. از طرفی وقتی یک نویسنده رمانی درباره تاریخ انقلاب یا جنگ می‌نویسد این نگرانی را دارد که پس از چاپ کتاب باید به چندین نهاد حساب پس بدهد و بعد از گذشتن از هفت خوان به ارائه اثرش بپردازد. حرف‌هایی که بیان کردم تجربه شخصی خودم از نوشتن در این زمینه است که پس از مدتی به این نتیجه رسیدم که اصلا در این رابطه کاری انجام ندهم. به نظرم خوب است کارگزاران فرهنگی پرس‌وجو کنند چرا نویسندگان رغبتی به نوشتن رمان درباره انقلاب و جنگ ندارند؟