به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، به نقل از «بي بي سي»، دولت تركيه كه 50 سال پيش «حكمت»، شاعر معروف و جهاني اين كشور را وطنفروش خوانده و عنوان شهروندي را از وي سلب كرده بود، دوباره او را شهروند خود خواند.
حكمت، شاعري سوسياليست بود كه سال 1963 در تبعيد مسكو درگذشت. وي بيش از ده سال از زندگي خود را در زندانهاي تركيه سپري كرد. او در سال1951 به دليل ديدگاههاي چپگرايانهاش شهروندي كشورش را از دست داد و با اين حال همواره به عنوان مشهورترين شاعر تركيه شناخته شد. بيشتر اشعار «حكمت» كه در زندان سروده بود، از جمله قطعه مشهور «چشمانداز انساني»، به بيش از 50 زبان ترجمه شدهاند.
مترجم اشعار «ناظم حكمت» به زبان انگليسي از اقدام دولت تركيه در بازگرداندن عنوان شهروندي وي به عنوان گامي موثر ياد كرد و گفت مردم تركيه و هواداران او در سراسر جهان سالها انتظار اين اقدام را ميكشيدند.
حكمت در سال 1950 به اتفاق «پابلو نرودا» جايزه صلح بينالملل اتحاد جماهير شوروي را دريافت كرده و از سوي ژان پل سارتر، لويي آراگون و پابلو پيكاسو حمايت شده بود. اورهان پاموك نيز وقتي دو سال پيش گزارشي درباره آزادي در تركيه را در روزنامه راديكال منتشر كرد، از حكمت به عنوان نمونهاي براي فقدان آزادي در تركيه نام برد.
سال 2000، بيش از 500 هزار نفر از فعالان اجتماعي تركيه از دولت خواسته بودند شهروندي حكمت را به رسميت بشناسد.
سال 1953، ناظم حكمت كه در روسيه به سر ميبرد، در شعري گفته بود آرزو ميكند در كشورش به خاك سپرده شود؛ آرزويي كه برآورده نشد و او را در روسيه به خاك سپردند.
«ناظم حكمت» متولد 1902 در سلانيك بود و فارغالتحصيل از دانشكده افسری استانبول كه سال 1921 از ارتش اخراج شد.
حكمت، پس از اخراج از ارتش به مسكو رفت و در رشته اقتصاد سياسي به تحصيل پرداخت. سال 1924 پس از به پايان رساندن تحصيلاتش به تركيه بازگشت و از سال 1931 تا 1936 به روزنامهنگاری روی آورد. او پس از شكست قيام سال 1938 عدهای از افسران جوان و انقلابی مدرسه نظام در استانبول، دستگير و به بيست و هشت سال و چهار ماه زندان محكوم شد. وي پس از 12 سال زندان، در سال 1950 با استفاده از عفو عمومی آزاد شد و يك سال بعد به دليل تعقيب و تهديد پليس، استانبول را مخفيانه ترك كرد و همان سال از تابعيت تركيه اخراج شد.
ناظم حكمت، شاعري سوسياليست بود، كه با شعرها و مقالات خود، دولت تركيه و همچنين استثمار و نابرابری را در جهان، به نقد كشيد و از آزادی و حرمت انسان دفاع كرده است. با اين حال او در سال 1957، كمونيسم روسي را هم به انتقاد كشيد.
سازمان علمي و فرهنگي سازمان ملل(يونسكو)، سال 2002 را كه صدمین زادروز وي بود، براي قدرداني از جايگاه والای او در ادبيات جهانی، به عنوان سال ناظم حكمت، اعلام كرد.
ناظم حكمت بيش از 14 كتاب شعر و 11 نمايشنامه نوشت و آثارش به بيش از 43 زبان دنيا برگردانده شده است. ناظم، به جز شعر و نمايشنامه، دو رمان نيز به نامهای «خون سخن نمیگويد» و «برادر زندگی زيباست»، نوشت. رمان «خون سخن نمیگويد» در تركيه، نخست با نام مستعار «اورهام سليم»، به صورت پاورقی منتشر و پس از مرگ او به صورت كتاب چاپ و توزيع شد. رمان «برادر زندگی زيباست»، آخرين اثر ناظم حكمت است كه حدود يك سال قبل از مرگش نوشته است.
حكومت تركيه، دو سال بعد از مرگ حكمت، يعنی در سال 1964، پس از 28 سال ممنوعيت اجازه انتشار آثار او را صادر كرد.
پنجشنبه ۱۹ دی ۱۳۸۷ - ۱۰:۲۶
نظر شما