به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «عدالت انتقالی و صلح و امنیت بین‌المللی» نوشته میلاد فاتحی منتشر شده است. در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: «از آغاز تمدن بشر تاکنون جامعه ی بشری با جنگ‌ها و خشونت‌های بیشمار به دلایل قومی، نژادی، دینی، اقتصادی و سیاسی در سطوح مختلف محلی، ملی و بین‌المللی مواجه بوده که همواره علاوه بر بر هم زدن نظم جامعه بین‌المللی، بشر را در دست یافتن به صلح و امنیت بین‌المللی ناکام می‌گذاشت. با این حال در سیر تحولات حقوقی بین‌المللی بعد از جنگ جهانی اول و دوم، جامعه بین‌المللی با تصویب معاهدات بین‌المللی متعدد سعی برآن داشته تا ممنوعیت توسل به زور (نفی جنگ) را با محوریت صلح و امنیت بین‌المللی به رسمیت بشناسد.
به عبارت دیگر، در جهت حفظ رویکرد جامعه بین‌المللی به سمت استقرار صلح و امنیت در جهان، با بروز جنگ جهانی اول و دوم، تغییرات بنیادینی در جامعه جهانی به وقوع پیوست. به عنوان مثال، تدوین میثاق جامعه ملل در سال 1920 و تصویب منشور ملل متحد در 24 اکتبر 1945، نشان‌دهنده اهمیت تحقق صلح و امنیت در جامعه بین‌المللی بوده است. هدف اصلی جامعه ملل آن‌گونه که در میثاق آن بیان گردید، حفظ صلح و امنیت بین‌المللی بر مبنای حقوق و عدالت بود. با این حال، جامعه ملل در جلوگیری از بروز جنگ جهانی دوم با شکست مواجه شد و این شکست زمینه تصویب منشور و تأسیس سازمان ملل متحد را فراهم کرد و سازمان ملل متحد با هدف استقرار صلح و امنیت بین‌المللی پا به عرصه وجود گذاشت تا راه سعادت و امنیت بشر را در پیش بگیرد. بدین ترتیب علی‌رغم تلاش‌های گسترده برای دست‌یابی به صلح پس از دو جنگ جهانی، همچنان درگیری‌های مسلحانه وجه غالب حیات انسانی است. زیرا وقوع مخاصمات مسلحانه داخلی در قرن بیستم و تعدد حوادث غیرانسانی ای که در دهه‌های اخیر در عرصه ی مخاصمات مسلحانه تداوم داشته، ما را به سوی این نتیجه سوق می‌دهد که تحقق آرمان صلح و امنیت بین‌المللی در کوتاه مدت دست نایافتنی شده است که شاید یکی از دلایل آن کم توجهی به عدالت در صحنه بین‌المللی باشد. از اواخر قرن بیستم ( 1980 )، سیاست جهان با فرآیندهای جهانی شدن، اشکال متفاوت انتقال در حکومت‌ها، شرایط پسا کمونیست و افزایش خشونت‌های قومی‌همراه بوده است.
تغییرات سیاسی بزرگی در آمریکای لاتین، اروپای شرقی، آفریقا و آسیای جنوب شرقی به وقوع پیوست و بیشتر دولت‌ها انتقال سیاسی از رژیم‌های غیردموکراتیک به دموکراسی یا از مخاصمات مسلحانه به صلح را تجربه کرده اند. در عصر حاضر به ویژه از ابتدای قرن بیست و یکم نیز ما شاهد انتقال‌های بیشمار، فروپاشی‌ها، ناامنی‌ها و بی ثباتی‌ها در صحنه ی بین‌المللی هستیم و در دنیایی زندگی می‌کنیم که در آن اشخاص و ملت‌ها برای کنار آمدن با میراث رنج‌های گذشته خود تلاش بسیاری می‌کنند. بنابراین در چند دهه اخیر با گسترش مخاصمات داخلی و یا فروپاشی حکومت‌های دیکتاتوری و سرکوبگر، گام بسیار مهمی‌در سیستم قضایی و حقوقی بین‌المللی برداشته شده است. مفهوم عدالت انتقالی، پدیده ای جدید در حوزه حقوق بین الملل است که برای مواجهه با گذشته خشونت بار یک ملت راهکارهایی ارائه می‌کند و سازکارهایی را با هدف تحقق صلح، ثبات و امنیت داخلی، پیش روی جوامع در حال گذار قرار می‌دهد. امروزه اجرای سازکارهای عدالت انتقالی به منظور مقابله با عاملان و مرتکبان جنایات و نقض‌های گسترده حقوق بشر در جوامع در حال گذار، اجرای عدالت در سطح ملی و بین‌المللی و زمینه سازی برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، به عنوان یک ضرورت انکارناپذیر در جوامع برون آمده از تخاصم شناخته می‌شود. عدالت انتقالی به مجموعه ای از فرآیندها یا سازکارهای حقوقی و غیرحقوقی گفته می‌شود که به بررسی و تبیین جرائم و تجاوزات گسترده در جوامع در حال گذار از جنگ به صلح و یا از دیکتاتوری به دموکراسی می‌پردازد. کمیسیون‌های حقیقت‌یاب، تعقیب کیفری، جبران خسارت، عفو عمومی، پاکسازی و اصلاحات نهادی از مهم ترین سازکارهای عدالت انتقالی هستند.»
مولف درباره پیشینه تحقیق می‌نویسد: «با کاوشی که پیرامون منابع موجود در این زمینه صورت گرفت، هیچ کتاب، مقاله و پایان نامه ای تحت این عنوان و یا مشابه آن یافت نشد. پایان نامه‌هایی که نگاشته شده مواردی از این قبیل هستند: تأثیر حقوق بین الملل کیفری و ابتکارات ملی در گذار به عدالت انتقالی، حاکمیت قانون و صلح و امنیت بین‌المللی، نقش دادگاه‌های بین‌المللی در تحقق صلح و امنیت بین‌المللی، نقش منشور جهانی گردشگری در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی.با این حال مقالاتی به طور اختصاصی به موضوع عدالت انتقالی پرداخته‌اند که عبارتند از: 1- ساز و کارها و کارکرد عدالت انتقالی: تحولی مهم در حقوق بین الملل به اهتمام دکتر مهدی ذاکریان و آقای سید رضی عمادی 2- عدالت انتقالی:پایه‌های آرامش قربانیان نقض حقوق بشر و 3- عدالت انتقالی در قرآن مجید، هر دو به اهتمام دکتر مهدی ذاکریان.از این سه اثر در پایان نامه ام بهره خواهم برد.»
متناسب با موضوع پایان‌نامه روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای است. این پایان نامه از یک مقدمه، دو بخش که بدنه اصلی تحقیق را تشکیل می‌دهند، نتیجه گیری و کتابنامه تشکیل شده است. از آنجایی که این پایان نامه تلاش دارد که تأثیر اجرای مکانیزم‌های عدالت انتقالی را در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی تبیین کند. از این رو پایان نامه در دو بخش تدوین شده است. بخش اول با عنوان «مفاهیم و تاریخچه» به دو فصل تقسیم شده است. در فصل اول طی دو گفتار، مفهوم صلح و امنیت بین‌المللی و در فصل دوم، طی دو گفتار مفهوم و اجزای عدالت انتقالی و تاریخچه و اهداف عدالت انتقالی مورد بررسی قرار می‌گیرد. بخش دوم تحت عنوان «عدالت انتقالی زمینه ساز صلح و امنیت بین‌المللی» در دو فصل تدوین شده است. فصل اول طی دو گفتار به پیش شرط‌های اجرای عدالت انتقالی و جنایات مورد توجه عدالت انتقالی و فصل دوم طی دو گفتار به سازکارهای عدالت انتقالی در عمل و مهم ترین نقش آفرینان عدالت انتقالی اختصاص یافته است.
کتاب «عدالت انتقالی و صلح و امنیت بین‌المللی» نوشته میلاد فاتحی با شمارگان 1000 نسخه در 161 صفحه به قیمت 95000 تومان از سوی انتشارات حقوق شهروندی منتشر شده است.
پنجشنبه ۱ مهر ۱۴۰۰ - ۰۸:۳۳
نظر شما